Herkes iş yerinde zaman zaman yorulur. Bir noktada (genellikle saat 2 civarı) kendinizi uyumaya hazır bulursunuz. Enerjiniz gün içinde doğal olarak bir artıp bir azalır. Uykunun sağlığınız açısından yararlı olduğunu bilmeyen yoktur. Lakin yeni araştırmalara göre öğlen uykusu da kalp sağlığına iyi geliyor.
Pek çok başarılı insan uzun süreden beri, günün stresine kısa bir ara vermenin faydalarından bahsediyordu. Örneğin “güç şekerlemesi” (power nap) kavramını ortaya ilk atan Winston Churchill, öğlen uykusunun ona zafer için ihtiyaç duyduğu zihin berraklığını verdiğini söylemiştir. Magaret Thatcher’ın yaverlerine 14:30 ile 15:30 arasında rahatsız etmemelerini emrettiği bilinmektedir. Bill Clinton da her gün saat 15:00’da uyuyordu. Diğer meşhur şekerlemeciler için de Albert Einstein’ı, Eleanor Roosevelt’i ve Johannes Brahms’ı sayabiliriz.
Öğlen uykusu uyumamak biyolojinize karşı savaşmak demek
İstediğimiz kadar kafein ve şekere yüklenebiliriz ama bunu yaptığımızda doğal enerji düşüşümüze karşı savaşmış oluruz. Çoğu insan standart bir iş gününün sonunda yorgun hisseder. Yorgunluğunuz uygunsuz görünebilir ama vücudunuz size gerçekten dinlenmeye ihtiyacı olduğunu söylemektedir.
Vücudumuz sirkadiyen ritim adı verilen doğal bir saate göre işler. Bu uyku/uyanıklık döngüsü 24 saatlik bir süreç boyunca uygun bir uyku uyuyacağımız şekilde uyarlanmıştır. Doğal ışık, vücudunuzun uyumanızın gerekip gerekmediğine karar vermesi için kullandığı temel araçlardan biridir.
Üzülerek söylemeliyiz ki sirkadiyen ritmimiz sabah dokuz – akşam beş çalışma ortalamasıyla uyuşmaz. Düzensiz uykular, elektronik aygıtların ışıkları, doğal ışığa maruz kalmak gibi şeyler de uyku döngümüzü olumsuz etkiler. Bu nedenle gece vardiyasında çalışan insanların sağlık sorunları geliştirme ihtimali yüksektir. Bedenleri onlara uyku vaktinin geldiğini söylerken uyanık kalmak zorundadırlar; ayrıca uyku düzenleri izinli günlerinde sürekli bozulur.
Sirkadiyen ritminizi izlememek ve öğlen uykusu uyumamak vücudunuzun doğal dengesini bozmaktadır.
İlginizi çekebilir: Öğlen uykusu neden önemli ve ideal bir öğlen uykusu nasıl olmalı?
Öğlen uykusu doğal bir şeydir
Genelde en çok öğleden sonra 1 ile 3 arasında yorgun hissederiz. Bu zaman dilimi genelde öğle yemeği sonrası, şekerli atıştırmalıklara ya da espressolara yüklendiğimiz zamandır. Öte yandan öğle yemeğinden hemen sonra biraz kestirmek çoğu insanın daha dikkatli, enerjik ve motive hissetmesini sağlar.
Gün içinde kestirmek sizi 20 dakikalığına işten uzaklaştırabilir ama uyandığınızda tazelenmiş hissedersiniz. Daha kısa sürede daha fazla iş yapacak duruma gelir, günün geri kalanında daha iyi bir görünüme sahip olursunuz. Öğlen uykusu, işinizi daha iyi yapmak için ihtiyaç duyduğunuz reset tuşudur.
15-20 dakikalık bir uykunun harika faydaları vardır. Daha uzun süreli şekerlemeler uyku düzeninizi bozabilir; ayrıca bu uzun süreli uyku bölünürse dinlenmekten ziyade yorulmuş hissedebilirsiniz. Oysa tek ihtiyacınız 20 dakikalık bir uyku. 20 dakikalık bir kestirme, düşük maliyetli bir enerji artırıcıdır. Vücudunuzun yakıtını ikmal etmek için çok az zaman ve enerji gerektirirken bu yatırımın karşılığı büyüktür. Bazı araştırmalara göre 20 dakikalık bir öğlen uykusu, 200 mg kafeine eşdeğer.
İş yerinde öğlen uykusu uyumak tembellik gibi görünebilir ama boşluğa bakıp yorgunluğunuzla mücadele etmek yerine biraz kestirin. İşten 20 dakika kaybettiğinizi düşünüyor olabilirsiniz ama enerjiniz ve dikkatiniz arttığı için bu kısa süreli uyku o 20 dakikayı telafi edecektir.
Öğlen uykusu tazelenmiş hissettirir
Öğle yemeği sonrası şekerleme yapmak gece uykusu kadar tazeleyici olabilir. Gün içinde yapacağınız bu kısa siesta, geceleyin sekiz saat uyumuş gibi beyninizi şarj edebilir.
Öğlen uykusu verimliliği artırır
Patronlar çalışanlarına öğlen uykusu izni vermeli çünkü öğlen uykusu yaratıcılığı artırır. Gün içinde bir-iki kez uyumak yerine tüm uykuyu geceye sıkıştırma takıntısı sanayi devrimiyle başlamış bir takıntıdır. Esasen beyninizin gün içinde de dinlenmeye ihtiyacı vardır.
Öğlen uykusu duygusal durumunuza iyi gelir
Araştırmalara göre düzenli öğlen uykusu uyumayan çocuklar büyüdüklerinde huysuz ve karamsar kimseler oluyor. Sadece bir gün öğlen uykusu uyumayan çocuklar bile daha kaygılı ve etrafındaki şeylere karşı daha kayıtsız oluyor. Her ne kadar yetişkinlerin daha az uykuya ihtiyacı olsa da aynı şey yetişkinlerin duygu durumu için de geçerli.
Öğlen uykusu stresi azaltır
İspanyol bilim insanlarına göre siesta sağlığınıza iyi geliyor. Öğle yemeği sonrası kısa bir uyku stresi azaltır, kardiyovasküler işlevlerinizin çalışmasına yardımcı olur, dikkati ve hafızayı güçlendirir. Lakin bu uykunun yarım saatten fazla olmaması gerekmektedir.
Öğlen uykusu hata yapma ihtimalinizi azaltır
Öğlen uykusu dikkatinizi, performansınızı artırdığı için hata ve kaza yapma ihtimalinizi azaltır. NASA’da askerî pilotlar ve astronotlar üzerinde yapılan bir araştırmaya göre öğlen uykusu performansı %34 oranında, dikkati ise %100 oranında artırıyor.
İlginizi çekebilir: Enerjinizi yükseltmek için gün içinde uygulayabileceğiniz doğal yöntemler
Kaynaklar
Lifehack.org
The Telegraph
The Guardian