Nutrasötik gıda takviyeleri: Ne zaman, nasıl kullanılmalıdır?

Hepimiz biliriz ki, belirli gıdalar besinsel (nütrisyonel) değerlerinin ötesinde sağlığı geliştirici faydalar sağlarlar. Bunlara örnek olarak nutrasötikler, fonksiyonel gıdaları verebiliriz. Fonksiyonel gıdalar, gıda olarak tüketilirken, nutrasötikler kapsül, tablet gibi formlarda tüketilmektedir. Balık bir fonksiyonel gıda ise, deniz-kökenli biyoaktif peptit içeren gıda takviyeleri nutrasötiktir.

Nutrasötik nedir?

Nutrasötikler, temel besleyici özelliğine ilave olarak sağlık yararları sağlayan gıda maddeleridir. Nutrasötik kavramı ilk defa 1989 yılında Dr. Stephen DeFelice tarafından beslenme ve farmasötik kelimelerinin birleştirilmesi sonucu oluşturulmuştur, yani oldukça yeni bir kavramdır.

Nutrasötikler kronik bir hastalığa karşı koruyucu veya fizyolojik bir yarar gösterirler ancak ilaç olarak kabul edilmezler, güçlendirilmiş gıdalar olup farmasötik dozaj formları şeklindedir. Örneğin ekstreler, konsantreler, tablet, kapsül, yumuşak jel ve jelatin kapsüller…

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), ABD Gıda Takviyeleri Sağlık ve Eğitim Yasası (DSHE-A), nutrasötikleri kabul etmiştir.
Nutrasötikler, biyoaktif bileşenler içerir. Mesela, deniz-kökenli biyoaktif peptitler, deniz-kökenli biyoaktif kolajen nutrasötiktir. Bir insan standart bir balık yemeği yediğinde yaklaşık %10 biyoaktif bileşen alırken, balıktan üretilmiş, iyi klinik uygulamalarla geliştirilmiş deniz-kökenli biyoaktif peptit içeren nutrasötik aldığında yaklaşık %80 oranında biyoaktif peptit alır.

Nutrasötik gıda takviyeleri olarak biyoaktif peptitlerin insan vücudunda hemen hemen tüm sistemlere destek sağladığı klinik çalışmalarla kanıtlanmıştır. Kalp-damar sisteminde antihipertansif, kan yağlarını düşürücü aktivite; sinir sisteminde antidepresan, yorgunluk giderici, demanstan koruyucu aktivite, kas-iskelet sisteminde eklem-kemik-kas koruyucu aktivite, ciltte yara iyileştirici aktivite bunlar arasındadır.

Sevgiler…

Referanslar:
1.Marine Nutraceuticals and Functional Foods. Nutraceutical Science and Technology. Series Editor: Shahidi F. Edited by Barrow C, Shahidi F. CRC Press Taylor and Francis Group. International Standard Book Number-13: 978-1-57444-487-2. 2008 by Taylor & Francis Group, LLC. http://lagaseeno.ddns.net/Converted%20books/Science/Food%20Science%20and%20Technology/Barr9781574444872.pdf Erişim tarihi: 08.05.2019.
2.Başaran AA. Nutrasötikler. Turkiye Klinikleri J Med Sci 2008;28(Suppl):S146-S149.
3.Multifunctional activity of bioactive peptides and their positive impacts on animal body. https://www.thenangroup.com/single-post/2017/08/21/Multifunctional-activity-of-bioactive-peptides-and-their-positive-impacts-on-animal-body Erişim tarihi: 11.05.2019.
4.El Sohaimy SA. Functional Foods and Nutraceuticals-Modern Approach to Food Science. World Applied Sciences Journal. 2012; 20 (5): 691-708.
5.Admassu H et al. Bioactive Peptides Derived from Seaweed Protein and Their Health Benefits: Antihypertensive, Antioxidant, and Antidiabetic Properties. Journal of Food Science. 2018; 83 (1): 6-16.
6.Daliri E M-M et al. Bioactive peptides. Foods 2017; 6: 32; doi:10.3390/foods6050032.
7..Bhat ZF et al. Antihypertensive Peptides from Animal Proteins. Springer International Publishing AG 2018 J.-M. Mérillon, K.G. Ramawat (eds.), Bioactive Molecules in Food, Reference Series in Phytochemistry, https://doi.org/10.1007/978-3-319-54528-8_18-1.
8.Bhat ZF et al. Bioactive peptides of animal origin: a review. J Food Sci Technol. 2015; 52(9):5377–5392.
9.Garcia-Vaquero M et al. In Vitro and In Silico Approaches to Generating and Identifying Angiotensin-Converting Enzyme I Inhibitory Peptides from Green Macroalga Ulva lactuca. Mar. Drugs 2019, 17, 204; doi:10.3390/md17040204
10.Rodríguez Amado I et al. Identification of the Major ACE-Inhibitory Peptides Produced by Enzymatic Hydrolysis of a Protein Concentrate from Cuttlefish Wastewater. Mar. Drugs 2014, 12, 1390-1405; doi:10.3390/md12031390
11.Bernet F et al. Diazepam-like effects of a fish protein hydrolysate (Gabolysat PC60) on stress responsiveness of the rat pituitary-adrenal system and sympathoadrenal activity. Psychopharmacology 2000; 149:34-40.
12. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=marine+biactive+peptides Erişim tarihi: 11.05.2019.

İlginizi çekebilir: Doğru beslenmeyle bedenimizdeki inflamasyonu azaltabilir miyiz?