NFT nedir?: Milyon dolarlara satılabilen kripto sanat eserleri

2021 yılının en ilginç olaylarından biri olan “NFT devrimi”, hız kesmeden devam ediyor. Peki NFT nedir? NFT hakkında tüm merak edilenler bu yazıda!

11 Mart, dijital sanat için unutulmayacak bir gelişmeye imza attı. “Beeple” ismiyle bilinen Mike Winkelmann adındaki sanatçı, sadece dijital ortamda bulunan bir eserini 69.3 milyon dolara satarak bir sanatçının hayattayken ulaştığı en yüksek üçüncü miktarı yakaladı. Benzer şekilde Türk dijital sanatçı Refik Anadol’un, “Machine Hallucinations” isimli NFT koleksiyonu da Sotheby’s tarafından düzenlenen bir açık artırmada 5.1 milyon dolara ulaştı.

NFT, dijital ürünlerin sahipliğini kriptografik olarak atayabilen ve kanıtlayabilen benzersiz bir tanımlayıcı. Dijital sanat eserlerine yönelik NFT’ler milyonlarca, bazen de on milyonlarca dolara satılıyor. Sadece 2021’in ilk yarısında NFT satışlarının 2.5 milyar dolara ulaştığını biliyoruz. Peki NFT’ler nasıl çalışır? Son yılların en çılgın trendi olan NFT’yi daha iyi kavramak ve merak ettiklerinize yanıt bulmak için okumaya devam edin.

NFT nedir?

Öncelikle NFT nedir, açıklayalım. Günümüzde, dünyada en fazla merak edilen şeylerden biri, aslında internetten kolayca indirilebilen dijital işlerin nasıl olup da milyon dolarlara alıcı bulabildiği. İşte NFT’ler tam da burada devreye giriyor ve bu nedenle “kripto sanat” olarak nitelendiriliyor. NFT’yi, bir şeyin gerçekliğinin dijital sertifikası olarak tanımlamak mümkün. Burada satılan sanat eserleri resim, heykel gibi fiziksel işler değil. Bu nedenle NFT’ler (dijital sertifikalar) nadirliği ve sahipliği temsil ediyor.

NFT’nin açılımı ise “non-fungible tokens”; yani “değişimi mümkün olmayan dijital para, sanal çip ya da dijital öğe”. Temel düzeyde bir NFT, mülkiyeti sanat eserleri, müzik veya videolar gibi benzersiz dijital öğelere bağlayan dijital bir varlık. NFT’ler modern zaman koleksiyonları olarak da kabul edilebilir. Çevrimiçi olarak alınıp satılırlar ve herhangi bir öğenin dijital mülkiyet belgesini temsil ederler. Varlığın benzersiz olmasını sağlayan kripto para birimlerinin arkasındaki aynı teknoloji olan bir blok zincirine güvenli bir şekilde kaydedilirler. Bu teknoloji sayesinde NFT’lerin değiştirilmesini veya taklit edilmesi oldukça zordur.

NFT’leri gerçekten anlayabilmek için ekonomik değiştirilebilirlik kavramını incelemek faydalı olabilir. Değerleri benzersizliğine bağlı olmadığı için değiştirilebilir öğeler birbirleriyle kolaylıkla değiştirilebilir. Örneğin, 1 dolarlık bir banknotu, başka bir 1 dolarlık banknotla değiştirebilirsiniz. Yeni banknotunuzun farklı bir seri numarası olsa bile sonuçta yine 1 dolarınız vardır. Değiştirilemeyen öğeler ise birbirinin yerine kullanılamaz. NFT’lerde her jetonun/ paranın benzersiz özellikleri vardır ve diğer benzer jetonlarla aynı değerde değildir.

NFT örnekleri

Peki insanlar neden NFT’ler için bu kadar çok para harcıyor? Calaxy’nin kurucu ortağı Solo Ceesay, “Bir NFT oluşturarak, içerik oluşturucular neredeyse dijital olan her şey için orijinalliği doğrulayabilirler” diyor. “Geleneksel sanat koleksiyonculuğuyla karşılaştırmak gerekirse, Mona Lisa’nın dolaşımda sonsuz sayıda kopyası vardır, ancak yalnızca bir tane orijinali bulunur. NFT teknolojisi, orijinal parçanın mülkiyetinin atanmasına yardımcı oluyor.”

NFT satmak, şimdilerde sanat dünyasında kazançlı bir iş haline geldi. İşte duymuş olabileceğiniz NFT örnekleri:

Dijital sanatçı Beeple, Christie’s müzayedesinde “Everydays — the First 5000 Days” adlı eserini tam 69.3 milyon dolara sattı.
LeBron James “Cosmic Dunk #29″un 20 saniyelik bir video klibi 208.000 dolara satıldı.
Bir CryptoPunk NFT, Sotheby’nin ilk küratörlüğünde NFT satışında 1.8 milyon dolara satıldı.
Twitter’ın CEO’su Jack Dorsey, 2.9 milyon dolara satılan ilk tweet’inin NFT’sini açık artırmaya çıkardı.

Bir NFT satın aldığınızda sahip olduğunuz resim, video veya dijital öğenin kopyalarını başkaları alabilir. Ancak, benzersiz bir sanat eseri veya sınırlı seri baskı satın almaya benzer şekilde, orijinali daha değerli olabilir.

NFT nasıl çalışır?

NFT nedir, detaylıca açıkladık. Eğer siz de NFT nedir, nasıl para kazanılır merak ediyorsanız konuyla ilgili bilgileri keşfetmeye devam edin.

Yukarıda da açıkladığımız üzere NFT’ler tıpkı Bitcoin ve diğer kripto para birimleri gibi, blockchain (blok zinciri) teknolojisini kullanır. Yani yapılan alışverişler bu teknoloji üzerinden kayıt altına alınır. Bu sayede sanatçı, müzayede şirketlerini aradan çıkararak doğrudan alıcılara ulaşabilir ve satılan dijital eserinin yeniden el değiştirmesi üzerinden komisyon alabilir.

Artık NFT aracılığıyla dijital sanatçılar, devam eden satışlardan da değişen yüzdelerde pay alabiliyor. İnanılmaz rakamlara el değiştiren dijital varlıklar arasında ise GIF’leri, şarkıları ve videoları dahi görebiliyoruz. NFT sertifikalı satışların ulaştığı çılgınlığı, bir yatırım olarak tanımlayanların sayısı da kesinlikle az değil…

NFT’ler tipik olarak Ethereum blok zincirinde tutulur, ancak diğer blok zincirleri de onları destekler. Aşağıdakiler dahil olmak üzere hem somut hem de somut olmayan öğeleri temsil eden dijital nesnelerden bir NFT oluşturulur veya “bastırılır”:

Sanat eserleri
GIF’ler
Videolar ve önemli spor olayları
Koleksiyonlar
Sanal avatarlar ve video oyunu görünümleri
Müzik

Tweet’ler bile buna dahildir. Twitter’ın kurucu ortağı Jack Dorsey’in ilk tweet’ini NFT olarak 2.9 milyon dolara sattığını zaten söylemiştik. Esasen, NFT’ler fiziksel koleksiyoncu öğeleri gibidir, yalnızca dijitallerdir. Böylece alıcı, duvara gerçek bir yağlı boya tablo asmak yerine dijital bir dosya satın alır. Ayrıca münhasır mülkiyet haklarına da sahip olurlar. Yani NFT’lerin aynı anda yalnızca bir sahibi olabilir. NFT’lerin benzersiz verileri, sahipliklerini doğrulamayı ve sahipler arasında belirteçleri aktarmayı kolaylaştırır. Sahibi veya yaratıcısı ayrıca belirli bilgileri içlerinde saklayabilir. Örneğin, sanatçılar bir NFT’nin meta verilerine imzalarını ekleyerek sanat eserlerini imzalayabilirler.

NFT’ler ne için kullanılır?

Blockchain teknolojisi ve NFT’ler, sanatçılara ve içerik oluşturuculara eserlerinden para kazanmaları için eşsiz bir fırsat sunar. Örneğin, sanatçılar artık eserlerini satmak için galerilere veya müzayede evlerine güvenmek zorunda değiller. Bunun yerine, sanatçı bunu doğrudan tüketiciye bir NFT olarak satabilir, bu da onun daha fazla kar elde etmesi demektir. Ek olarak, sanatçılar telif ücretlerini de programlayabilirler, böylece eserleri yeni birine satıldığında bundan bir satış yüzdesi alırlar. Bu son derece çekici bir özellik, çünkü sanatçılar genelde eserleri bir kez satıldıktan sonra gelecekteki satışlardan gelir elde etmezler.

NFT koleksiyonu nedir? NFT nasıl alınır?

NFT nedir, artık biliyorsunuz. Eğer siz de kendi NFT koleksiyonunuzu oluşturmaya hevesliyseniz, bazı önemli öğeleri edinmeniz gerekir:

İlk olarak, NFT’leri ve kripto para birimlerini saklamanızı sağlayacak dijital bir cüzdan edinmeniz gerekecek. NFT sağlayıcınızın hangi para birimlerini kabul ettiğine bağlı olarak, muhtemelen Ether gibi bir kripto para birimi satın almanız gerekecek. Artık Coinbase, Kraken, eToro ve hatta PayPal, Robinhood gibi platformlarda kredi kartı kullanarak kripto para satın alabilirsiniz. Ardından bunları, borsadan seçtiğiniz cüzdanınıza taşıyabilirsiniz.

Seçenekleri araştırırken ücretleri de göz önünde bulundurmak isteyeceksiniz. Çünkü çoğu borsa, kripto para satın aldığınızda işleminizin belli bir yüzdesini alır.

NFT nereden alınır?

Dijital cüzdanınızı açtıktan ve finanse ettikten sonra, NFT satın almak oldukça kolay. Şu anda, en fazla ilgi gören NFT pazar yerleri şunlar:

OpenSea.io: Bu eşler arası platform, kendisini “nadir dijital öğeler ve koleksiyonlar” tedarikçisi olarak görüyor. Başlamak için tek yapmanız gereken NFT koleksiyonlarına göz atmak için bir hesap oluşturmak. Yeni sanatçılar keşfetmek için parçaları satış hacmine göre de sıralayabilirsiniz.
Rarible: OpenSea’ye benzer şekilde, Rarible, sanatçıların ve yaratıcıların NFT’ler yayınlamasına ve satmasına izin veren demokratik, açık bir pazar yeri. Platformda yayınlanan RARI jetonları, sahiplerinin ücretler ve topluluk kuralları gibi özelliklere ağırlık vermesini sağlıyor.
Foundation: Burada sanatçılar, eserlerini yayınlamak için diğer yaratıcılardan “artı oy” veya davet almalı. Topluluğun münhasırlığı ve giriş maliyeti, daha yüksek kalibreli sanat eserleriyle övünebileceği anlamına geliyor. Örneğin, bir GIF olan Nyan Cat’in yaratıcısı Chris Torres, NFT’yi Foundation platformunda sattı.
Nifty Gateway: Ünlü markalar, sporcular ve içerik oluşturucularla çalışan sanat odaklı başka bir pazar yeri.
SuperRare: Dijital sanatın küratörlüğünü yapmaya ve sunmaya odaklanan bir pazar yeri.

Bu platformlar ve diğerleri binlerce NFT yaratıcısı ve koleksiyoncusuna ev sahipliği yapsa da, satın almadan önce araştırmanızı dikkatlice yaptığınızdan emin olun. Bugüne dek bazı sanatçılar, eserlerini izinleri olmadan listeleyen ve satan taklitçilerin kurbanı oldu.

Ayrıca, içerik oluşturucular ve NFT listeleri için doğrulama süreçleri, platformlar arasında tutarlı değil -bazıları diğerlerinden daha katı-. Örneğin OpenSea ve Rarible, NFT listeleri için sahip doğrulaması gerektirmez.

İlginizi çekebilir: Birikim ve yatırım araçlarında yeni trendler: Yastık altından kripto paralara birikim ve yatırım yolculuğumuz