Yeni bir güne başladın ve her zamanki gibi aynı kahvaltıyı yaptın, öğlen ne yiyeceğin, akşama neler seçeceğin ise hemen hemen belli. Evet, bu hepimizin hayatında var. Kendimizi daha konforlu hissettiğimiz yiyeceklerin eline kaptırmış durumdayız. Peki bu büyük bir problem mi? Aslında hayır, avantajları bile var diyebilirim. Mesela her gün, hemen hemen aynı şeyleri tüketmek, özellikle diyet yapıyorsan risk almaman ve alman gereken kalorinin üzerine çıkmaman demek. Aynı zamanda farklı şeylerle uğraşmak varken her gün aynı şeyleri tüketmenin stresi azalttığı da bir gerçek.
Ama bu durum çok uzun zamandır böyleyse ve geriye dönüp baktığında her gün tükettiğin besinlerde çeşitliliğin sınırlıysa, mutfaktaki otomatik pilotu devre dışı bırakmanın vakti gelmiş demektir. Haydi biraz rutinden çık, neden mi?
Bağırsak mikrobiyotan farklı besinleri seviyor
Bağırsaklarında milyonlarca bakterinin yaşadığını biliyorsun. Evet, özellikle de iyi bakterilerin sayıca çok olması bir avantaj. Bunun yanı sıra çeşitlilik de önemli. Yani mikrobiyotanda ne kadar farklı tür varsa, çeşitlilik o kadar fazla ve çeşitlilik ne kadar fazlaysa miktobiyotan o kadar güçlü diyebiliriz. Sindirim sisteminde farklı besinlerin sindirimi için farklı bakteriler görev yaparlar; bu sebeple çeşitli beslenmek bağırsaktaki sağlıklı bakteri çeşitliliğini artırmaya yardımcı olur. Bu iyi bakterilerin fazlalığı sindirim sağlığı başta olmak üzere genel sağlığı da destekler.
Hastalıkların riski azalıyor
Vücudumuz ihtiyacı olan makro besinleri, vitamin ve mineralleri alabilmek için çeşitli meyve, sebze, tahıl ve protein kaynağı besinlere ihtiyaç duyar. Her gün aynı besinleri tüketmek bazı vitamin ve mineral eksikliği yaşamana sebep olabilir. Farklı besinleri tüketmek ve besinlerde çeşitliliğe gitmek de hastalık riskini azaltır. 2015 yılında yapılan bir çalışmada rengarenk ve çeşitli beslenmenin metabolik sendrom riskini azalttığı bulunmuş.
Kilo vermeye çalışıyorsan…
Her gün aynı kahvaltıyı yapmak, öğlen ve akşam aynı şekilde beslenmek vücudunun da bir rutine girmesine sebep olur. Kilo verme konusunda tıkanıklık yaşıyorsan kalori sınırlarını çok aşmadan farklı besinleri tüketmeyi deneyebilirsin. Rutinden çıkmak, motivasyonunu artırıp diyete uyumu kolaylaştırabilir. Aynı zamanda bağırsaklarındaki bakteri çeşitliliğinin artmasının da kilo kaybını destekleyebileceğini unutmamak lazım.
Mutfaktaki otomatik pilotu devre dışı bırakman için birkaç öneri
- Rutinden çıkmak istiyorsan işe farklı kahvaltıları denemekle başlayabilirsin. Klasik kahvaltı sevenlerden ve her gün yumurta, peynir tüketenlerdensen, kahvaltında yoğurt, yulaf ve nar üçlüsüne veya farklı bir smoothie’ye yer aç. Sana iyi geleceğine eminim.
- Farklı yağları dene. Kahvaltıdaki zeytinin yerine avokadoyu, öğle yemeğindeki salatana zeytinyağı yerine cevizi koymayı dene. Eğer kilo kaybetmeye çalışmıyorsan her ikisini birden de deneyebilirsin.
- Kış aylarında sıcak bir çorbayı hepimizin gözü arıyor. Hep aynı çorbaları içiyorsan çorbalarında çeşitliliğe gidebilirsin. Mesela mercimek çorbasını patates yerine, pancar veya kerevizle denedin mi? Kestaneli balkabağı çorbasını da seveceğine eminim, hayal gücünü sınırlama.
- Ara öğünlerde hepimiz en hızlı ve en pratik seçeneklere kayıyoruz. Genelde taze veya kuru meyve ve yağlı tohumlar en pratik seçenek oluyor; ama bu rutinden sıkıldıysan işte sana sağlıklı ve lezzetli bir öneri. Muz ve fıstık ezmesi iyi bir ikili olabilir. Avokado, muz, kakao ve sütü birleştirip hazırlayacağın hızlı bir puding de enerjini yükseltmeye yardımcı olur.
- Farklı karbonhidrat türlerine yer ver. Bulgur pilavı yerine arada bir karabuğday pilavına şans verebilir, ekmek yerine balığın yanına patates ekleyebilirsin.
- Akşam atıştırmalıklarını çeşitlendirmek istersen, dünden kalan simitleri ince ince dilimleyip, baharat ve zeytinyağıyla fırınlayıp simit cipsi yapmayı denemeye ne dersin?
- Mutfağını farklı baharatlarla zenginleştir ve daha önce hiç tüketmediğin baharatlara da şans ver. Mesela zerdeçallı karnabaharı denemediysen, hemen dene, hem rengine hem de tadına hayran olabilirsin.
- Gün içinde en çok tükettiğimiz sıvı su. Hadi onu da renklendirelim, içine biraz zencefil ve biraz nar ve birkaç tane de tarçın çubuğu koyarak, suyunu hem daha sağlıklı, hem de daha renkli hale getirdin bile.
İlginizi çekebilir: Beslenme düzeninizde ufak değişikliklerle daha sağlıklı olabilirsiniz: Lif alımını artırın