Fibromiyalji, nedeni bilinmeyen, üç aydan uzun süren yaygın ağrı ve uyku problemleri ile seyreden bir hastalıktır. Ağrılar vücudun her yerinde olabilir, ama en çok omuz, sırt ve bel kaslarında ve eklemlerde görülür. Hastaların %90’ı kadındır.
Miyofasyal ağrılar ise kaslar, yumuşak doku ve bağ dokusunda ağrılarla seyreden, nedeni bilinmeyen bir ağrı hastalığıdır. Fibromiyalji hastalarının neredeyse hepsinde miyofasyal ağrı görülürken, miyofasyal ağrılı hastalar fibromiyalji hastası olmaya adaydır.
Fibromiyalji hastalarında en sık görülen yakınmalar:
- Ağrılı noktalar/alanlarda üzerine bastırmakla ağrıda şiddetlenme ve çevreye yayılma
- Kalitesiz uyku
- Uykuya dalamama
- Sabahları dinlenmiş olarak uyanmama
- Gece içi sık uyanma
- Sabah tutukluğu ve sertliği
- Geçmeyen yorgunluk ve halsizlik
- Kafa karışıklığı
- Konsantrasyon problemleri
- Dikkat dağınıklığı
- Unutkanlık
- Performans hızında azalma
- Aynı anda iki iş yapamama (multi-tasking)
- Baş ağrısı, migren
- Çene ağrısı
- Baş dönmesi, vertigo
- Depresyon
- Anksiyete
- Mide bağırsak yakınmaları
- Ellerde ayaklarda uyuşma ve karıncalanma
- Dengesizlik
- Sakarlık, beceriksizlik
- İdrar yolları sorunları
- Adet öncesi gerginlik (Premenstrüel sendrom)
- Şiddetli adet sancısı
- Huzursuz bacaklar sendromu
Hastaların ağrılarının nedeninin merkezi duyarlaşma olduğu düşünülmektedir. Merkezi duyarlaşma sonucu hastalar normalde ağrı oluşturmayacak dış etkenlere uzamış ve artmış ağrı ile yanıt verirler.
Hastaların önemli bölümünde migren, irritabl bağırsak sendromu ve kronik yorgunluk sendromu görülür.
Çocukluk çağında fiziksel, ruhsal ve cinsel şiddete maruz kalmak hastalığın ortaya çıkmasını kolaylaştırır, bazı hastalarda ise daha ağır seyretmesine neden olur. Ayrıca prematüre doğum, kuvözde kalmak, bebek/çocukken ameliyat geçirmek, tıbbi girişimlere maruz kalmak, hastanede kalmak da erişkinlikte fibromiyalji ve miyofasyal ağrı olasılığını artırmaktadır.
Ağrıları artıran faktörler:
- Uykusuzluk
- Hareketsizlik
- Masa başında çalışma
- Uzun çalışma saatleri
- Kilolu olmak/kilo almak
- Stres
- Stresli iş yeri
- Sigara içmek
- Gribal enfeksiyonlar
- Fazla gluten tüketmek
- Duruş bozukluğu
- Fazla telefon/ekran kullanımı
- Klimalı ortamlar
- Soğuk hava
Ne yapmalıyım?
- Önce bir iç hastalıkları uzmanına muayene olun, altta yatan dahili bir problem olup olmadığı belirlensin (anemi, tiroid hastalıkları, vitamin eksiklikleri, adrenal yetersizliği gibi).
- Ardından bulgularınıza göre bir romatoloji, psikiyatri, nöroloji veya ağrı hastalıkları uzmanına muayene olun.
- Yavaş yavaş, kendinizi zorlamadan harekete etmeye başlayın, günde en az 1 saat egzersiz yapın.
- Yogaya başlayın. Başlangıçta hatha yoga zorlayabileceği için, yin, yoga terapi veya restoratif yogayı deneyin.
- Glutensiz beslenmeye başlayın.
- Bol omega 3 ve doymamış yağlardan zengin besin tüketin (zeytinyağı, balık).
- Çalışma saatlerini azaltın
- Çalışma yükünüzü azaltın
- Uyku hijyenine özen gösterin (14:00’ten sonra kafein tüketmeyin, aynı saatte yatıp kalkmaya çalışın).
- Masaj yaptırın
İlginizi çekebilir: Yoga yapmak migrene neden iyi gelir?