Mizah anlayışı gelişmiş ebeveynler, çocuk yetiştirmede daha mı başarılı?

Çocuklarınızla şakalaşan, türlü türlü komiklikler yapan, en zorlayıcı anların içerisinden bile kahkahalarla çıkmayı başaran bir ebeveyn olduğunuzu düşünüyor musunuz? Yoksa disiplini hiçbir zaman elden bırakmayan, ciddiyetini her zaman koruyan bir ebeveynlik tarzına mı sahipsiniz? Ebeveynlik, hiç şüphesiz ki keyifli ve mutluluk dolu olduğu kadar çoğu zaman yorucu bir iş ve pek çok zorlukla dolu. Ancak, bu yorucu yolculuğu daha eğlenceli hale getirmek ve üstelik bunu yaparken çocukların gelişimine de katkı sağlamak mümkün. İşin sırrı; mizah anlayışınızda.

Araştırmalar gösteriyor ki, mizah anlayışı gelişmiş komik bir ebeveyn olmak sadece çocukların gülümsemesini sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda onların duygusal ve zihinsel gelişimlerine de katkı sağlıyor. En stresli anlarda bile gülebilen, esprili ve neşeli bir ebeveyn, çocuklarına hayata karşı daha olumlu bir bakış açısı kazandırabiliyor.

Oyuncu ebeveyn olmanın, yani çocuklarıyla kaliteli zaman geçiren, onlarla oyunlar oynayan anne-babaların, çocuklarının bütüncül gelişimine katkı sağladıkları genel olarak bilinen bir gerçek ve bu konuda çok sayıda araştırma mevcut. Ancak, mizah konusunda veriler oldukça kısıtlı. Dolayısıyla bir grup araştırmacı bu konuyu ele almış ve ‘humor in parenting’ yani ‘ebeveynlikte mizah’ başlıklı bir çalışma yürütmüş. PLOS One Dergisi’nde yayınlanan bu araştırma, ebeveynlikte mizah kullanmanın fark ettiğimizden daha büyük bir etkiye sahip olduğu ortaya çıkarmış.

Elde edilen sonuçlar göstermiş ki, komik ebeveynlerin çocuklarıyla daha güçlü ilişkileri var, üstelik yetişkin olduklarında bile bu güçlü ilişki devam etmiş. Ayrıca, komik ebeveynlere sahip bu çocuklar, ebeveynlerine karşı daha olumlu bir tutum geliştirmiş. Dahası da var! Çalışmadaki bir başka örnekte, bir çocuğun öfke nöbetini yatıştırmak için yapılan tüm çabalar başarısız olduğunda, ebeveynin kendi öfke nöbetini şakacı bir şekilde geçirmeye çalışmasının çocuğun öfkesini hafifletmek üzerinde etkili olduğu açığa çıkmış. Yani, çocuk hem ebeveynin o şakacı hallerine gülerken daha iyi hissediyor hem de kendi öfkesini nasıl kontrol altına alabileceğine dair bir fikir geliştiriyor.

Uzmanlara göre mizah, bir olayı veya tepkiyi nasıl yorumladığımızı değiştiren ‘çerçeve kaymalarına’ (yani bakış açısı değişikliklerine) neden olabildiği için hem ebeveynlerin hem de çocukların özellikle zorlayıcı anlarda farklı olasılıkları değerlendirmelerine yardımcı olabiliyor. Diğer bir deyişle, şakalaşmak, çatışmaya doğru giden durumların dinamiklerini hızlı ve etkili bir şekilde değiştirebiliyor. Ve yine uzmanlara göre bunu yapmakta daha etkili olan bir başka ebeveynlik tekniği yok! En iyisi mizah… Kısacası bol bol gülmek, şakalaşmak. Üstelik, mizah yalnızca o çatışmaları anlık olarak çözmekle kalmıyor, uzun süreli ve kalıcı etkilere de neden oluyor.

Pozitif psikolog ve ebeveynlik uzmanı Reena Patel, ebeveynlerini izleyerek stresli senaryolarda şaka yapmayı öğrenmenin çocukların edinebileceği son derece faydalı bir yaşam boyu beceri olduğunu söylüyor ve ekliyor: “Mizah, çocukların bakış açısını gerçekten geliştirebilir ve olayları olumlu bir şekilde görmelerine yardımcı olabilir.”

Öyleyse, ebeveynliğin ciddi sorumlulukları ve yorucu maratonu içerisinde bile nasıl gülümsemeyi sürdürebileceğinizi ve çocuklarınızın hayatına nasıl pozitif bir etki yaratabileceğinizi öğrenmek için hazır olun! İşte ebeveynlik tarzınıza mizah eklemenin yolları:

Ebeveynliğe mizah katmak için ipuçları

Çocuklarınıza veya genel olarak hayata karşı mizah ile yaklaşamıyor, şakalaşmaktan pek hoşlanmıyor ya da gülünç duruma düşeceğinizden çekiniyorsanız, sizi rahatlatacak ve daha ‘komik’ biri olmanızı sağlayacak birkaç adım atabilirsiniz:

• Yemek yeme, giyinme, diş fırçalama gibi günlük rutinlerin arasında eğlence katın. Fıkralar anlatabilir, bilmeceler sorabilir veya komik tiplemeler yapabilirsiniz.
• Çocuklar, rol yapma oyunlarını çok severler. Birlikte tiyatro oyunları oynayabilir, farklı karakterleri canlandırarak komik diyaloglar yaratabilirsiniz. Ayrıca, çocuklarınızın favori karakterlerini taklit etmek de eğlenceli olabilir.
• Birlikte komedi kitapları okuyabilir veya komik animasyonlar izleyebilirsiniz. Böylece hem yaratıcı düşünme becerileriniz gelişir hem de çocuklarınızla bol kahkahalı dakikalar geçirebilirsiniz.
• Günlük konuşmalarınıza komik ifadeler veya sesler ekleyebilirsiniz. Örneğin, komik sesler çıkararak veya kelimeleri farklı aksanlarla söyleyerek çocuklarınızı güldürebilirsiniz.
• Fiziksel mizahı deneyebilirsiniz. Örneğin, komik bir yürüyüş, takla atma ya da el şakaları gibi hareketlerle çocuklarınızı güldürebilirsiniz.

Sonuç olarak kendinize biraz zaman ve alan tanıyarak komik, mizahsever, eğlenceli bir ebeveynlik tarzı geliştirebilir; hem kendinizi hem çocuklarınızı güldürebilirsiniz. Unutmayın, daha ciddi olmanın bir getirisi olmayabilir ama daha neşeli olmak, evinizin içinde pek çok şeyi olumlu yönde değiştirebilir.

İlginizi çekebilir: Çocuklarla kaliteli zaman geçirmenin uygun fiyatlı yolları