Lavanta yağı faydaları sebebiyle aromaterapide kullanılan en popüler ve çok yönlü yağlardan biridir. Lavanta çiçeğinden (lavandula angustifolia) damıtılarak elde edilen bu yağ sakinleştirici ve yatıştırıcı özellikleriyle dikkat çeker. Ayrıca anksiyete, mantar enfeksiyonları, alerji, depresyon, uykusuzluk, egzama, mide bulantısı gibi sorunlar üzerinde hafifletici bir etki gösterebilir. Lavanta yağı, uçucu yağlar arasında çok amaçlı bir yağlıdır. Antiinflamatuar, antifungal, antidepresan, antiseptik, antibakteriyel ve antimikrobiyal özelliklere sahip olduğu düşünülür. Vitamin ve mineral bakımından da oldukça zengin olan lavanta yağı hakkında daha fazlasını öğrenmek için okumaya devam edin. İşte “lavanta yağı nedir, ne işe yarar, lavanta yağının faydaları nelerdir, lavanta yağı nasıl kullanılır, lavanta yağı zararları” gibi merak ettiğiniz tüm soruların yanıtları.
Not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Her bireyin beslenme ihtiyaçları ve çeşitli besin gruplarına gösterdiği tolerans ve hassasiyet kendi metabolizma işleyişine göre farklılıklar gösterebilir. Olası risk durumlarına karşın sağlığınızı ilgilendiren her türlü konuda mutlaka uzman görüşüne başvurun.
Lavanta yağı nedir?
Bitkilerden elde edilen uçucu yağlar, yüzyıllardır sağlığa ve güzelliğe olan faydaları sebebiyle kullanılıyor. Lavanta yağı da zengin içeriğiyle insan vücuduna pek çok fayda sağlayan bir yağ çeşidi. Lavanta bitkisinin çiçek kısmında bulunan sivri uçlardan elde ediliyor. En büyük iyiliği ise sakinleştirici özelliği.
Lavanta yağının faydaları nelerdir?
Lavanta yağı, vücudunuza pek çok fayda sağlayabilir. Cilt sağlığı için de faydalı olduğu bilinen lavanta yağı, aynı zamanda güçlü bir ağrı kesici. Elbette faydaları, bunlarla sınırlı değil.
Stresle mücadeleye yardımcı olur
Güzel kokusuyla dikkat çeken lavanta yağı, stres hormonlarının seviyesini azaltma özelliğine sahip. Canlandırıcı aroması, zihinsel yorgunluğun giderilmesine ve migren, depresyon, anksiyete bozukluğu gibi rahatsızlıkların tedavisine yardımcı olur.
Lavantanın anksiyete bozukluğu yaşayan insanlar üzerindeki etkilerini test eden büyük ölçekli klinik deneyler bulunmasa da birçok araştırma lavanta yağının bu duruma fayda sağlayabileceğini gösteriyor. 2005 yılında Physiology&Behavior‘da yayınlanan bir araştırma, diş tedavisini bekleyen 200 kişiye odaklandı ve lavanta kokusuyla nefes almanın hem anksiyeteyi azalttığını hem de ruh halini iyileştirdiğini ortaya koydu(*).
Doğal bir ağrı kesicidir
Lavanta yağı, kasların rahatlamasını sağlar ve baş ağrısı, romatizma ağrılarını gidermeye yardımcı olur. Ayrıca böcek, sinek ısırıkları, arı sokması gibi durumlarda ortaya çıkan ağrıyı da hafifletebilir.
Uykusuzlukla mücadelede etkilidir
Lavanta yağının sakinleştirici etkisi sayesinde, uykusuzlukla mücadeleye ve uykuyu geliştirmeye yardımcı olabileceği düşünülüyor. 2015 yılında yapılan bir araştırma, kaliteli uyku teknikleri terapisi ve lavanta yağı kombinasyonunun, üniversite öğrencilerinin daha iyi bir gece uykusu almalarına yardımcı olduğunu gösterdi. Uyku sorunları yaşayan 79 öğrenciyle yapılan çalışmada, yatmadan önce lavanta yağı solumanın gündüz enerji ve canlılığı arttırdığı da bulundu(*).
Saç dökülmesini önlemeye yardımcı olur
Lavanta yağının yapılan bilimsel çalışmalarla destekli olarak saçkıran (alopesi areata) tedavisinde de etkili olabileceği düşünülüyor. Bununla birlikte yeni saç büyümesini de destekleyebilir ve saç uzamasına yardımcı olabilir.
Etkili bir böcek savar görevi üstlenir
Lavanta yağı böcek ve sineklere karşı kovucu görevi görür ve ısırıklardan sonra kaşıntıyı hafifletebilir. Öyle ki birçok sinek kovucunun içeriğinde lavanta yağı bulunmakta.
Sivrisinekleri ve diğer böcekleri uzaklaştırmak için hem mum hem de sprey kullanabilirsiniz. Bunun için muma yedi damla lavanta yağı ekleyip dışarıya koyabilirsiniz. Sprey için ise bir sprey şişesine dört damla lavanta yağını su ile birlikte ekleyin ve karıştırın. Dışarı çıkmadan önce vücudunuza ve giysilerinize sıkabilirsiniz.
Cilt sağlığını destekler
Lavanta yağı en çok cilt sağlığına faydalarıyla biliniyor. Peki lavanta yağının cilde faydaları neler?
- Öncelikle bakterileri öldürmeye yardımcı olur, bu etkisiyle sivilce oluşumunu önleyebilir ve iyileştirebilir. Cilde uygulandığında gözenekleri açar ve iltihabı azaltır. Sivilcelere lavanta yağı kullanmak için Hindistan cevizi yağı gibi bir taşıyıcı yağ ile seyreltmek gerekir.
- Lavanta yağının bir diğer faydası cildi nemlendirmesi. Mantar önleyici özelliğe sahip olduğu için egzama gibi cilt kuruluğuna yol açan durumların önlenmesine yardımcı olabilir. Ayrıca cildinizi temizlemeye, kızarıklığı ve tahrişi azaltmaya da katkıda bulunur.
- Lavanta yağı, iltihabı azalttığı için cildin aydınlatılmasına yardımcı olabilir. Koyu lekeler dahil olmak üzere renk değişikliklerini azaltabilir. Cildinizde hiperpigmentasyon problemi varsa lavanta yağı, buna yardımcı olabilir.
- Yüzdeki ince çizgiler ve kırışıklıklardan serbest radikaller de sorumludur. Lavanta yağı sizi serbest radikallerden korumaya yardımcı olan antioksidanlarla doludur. Bu yüzden taşıyıcı bir yağ ile seyreltilerek nemlendirici olarak kullanılabilir.
- Yanık, kesik, sıyrık veya başka bir yara varsa lavanta yağı iyileşme sürecini hızlandırmaya yardımcı olabilir. 2016 tarihli bir araştırma, lavanta yağının cilt dokusunun iyileşmesini desteklediğini buldu(*).
Solunum rahatsızlıklarının giderilmesinde rol oynar
Lavanta yağı boğaz enfeksiyonları, astım, sinüs tıkanıklığı, nezle, grip gibi solunum rahatsızlıklarının giderilmesine yardımcı olabilir. Bu gibi rahatsızlıklar için boynunuza, göğsünüze veya sırtınıza lavanta yağı uygulayabilirsiniz.
Lavanta yağı nasıl kullanılır?
Lavanta yağını cildiniz için kullanacaksanız onu bir taşıyıcı yağ ile cildinize sürebilirsiniz. Lavanta yağı ayrıca takviye edici gıda formunda alınabilir veya aromaterapi için buhar olarak kullanılabilir. Nadiren de olsa olumsuz yan etkiler gözlemlerseniz kullanmayı bırakmanız gerektiğini unutmayın.
Hoş kokulu lavanta yağını sabah, öğle ve akşam olmak üzere tok karnına, suyun içerisine birkaç damla damlatarak içebilirsiniz. Saçlarınızda kullanmak istiyorsanız şampuanınızın içine birkaç damla lavanta yağı damlatarak kullanabilirsiniz.
Limon ve lavanta yağı karışımı da sık kullanılan bir yöntemdir. Ciltte oluşan basit enfeksiyonlar için limon ve lavanta yağı bir kap suyla karıştırılarak kullanılabilir. Enfeksiyonlu bölgeye bu karışıma batırılan küçük bir pamuk ile kompres yapın ve 10 dakika kadar bekletin. Limon yağı enfeksiyonu temizlerken lavanta yağı da rahatlama sağlar.
Önemli not: Lavanta yağı, diğer uçucu yağlar gibi tedavi yerine geçmez. Bu yüzden eğer kronik bir rahatsızlığınız varsa lavanta yağını kullanmadan önce doktorunuza danışmalısınız.
Lavanta yağı zararları
Lavanta yağı bazı kişilerde cilt tahrişine veya alerjik reaksiyona neden olabilir. Lavanta kullandıktan sonra mide bulantısı, kusma veya baş ağrısı yaşarsanız hemen kullanmayı bırakın. Ayrıca lavanta esansiyel yağı tüketmenin toksik etkileri olabileceğinden takviyesi doktor gözetiminde olmadığı sürece alınmamalıdır.
Bununla birlikte lavanta yağı sakinleştirici etkisiyle hafif anksiyeteyi yatıştırmaya yardımcı olabilirken, herhangi bir anksiyete bozukluğu için profesyonel tedavi yerine kullanılmamalıdır. Sürekli endişe, yorgunluk, uykusuzluk ve hızlı kalp atışı gibi anksiyete belirtileri yaşıyorsanız mutlaka doktorunuza danışın.
Bonus: Lavanta çayı tarifi
Güzel kokulu yağı ile vücudunuza pek çok fayda sağlayan lavanta, demlenerek çay olarak da tüketilebilir. Üstelik bitki çayları arasında en faydalılarındandır. İçmesi kolay ve lezzetlidir.
Lavanta çayı nasıl yapılır?
- Bir bardak içme suyunu kaynatın.
- Ardından kaynamış suyun içine 1 tatlı kaşığı lavanta ekleyin.
- Ocağın altını kısın ve 6 dakika demlenmesini bekleyin.
- Demlenen çayınızı ılık bir hale geldikten sonra süzerek tüketebilirsiniz.
Lavanta çayının faydaları
Lavanta çayını aç karnına ya da akşam yemeğinden 2 saat sonra tüketmeniz önerilir. Faydalarından yararlanmak için tatlandırmadan tüketmeye özen gösterin. Lavanta yağının yukarıda saydığımız faydalarının büyük kısmı lavanta çayı için de geçerlidir. Sinirlerin yatışmasına ve romatizma kaynakların ağrıların hafiflemesine yardımcı olur. Ayrıca uyku problemi olan kişiler, yatmadan önce lavanta çayı tüketerek daha rahat uykuya geçebilirler. Şiddetli baş ağrılarına yol açan migren tedavisine katkıda bulunabilir. Mide ve bağırsaklarda meydana gelen sindirim sistemi bozuklarına karşı da iyileştirici bir etkiye sahiptir.
Not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Her bireyin beslenme ihtiyaçları ve çeşitli besin gruplarına gösterdiği tolerans ve hassasiyet kendi metabolizma işleyişine göre farklılıklar gösterebilir. Olası risk durumlarına karşın sağlığınızı ilgilendiren her türlü konuda mutlaka uzman görüşüne başvurun.
Kaynak: verywellmind, medicalnewstoday, mindbodygreen
İlginizi çekebilir: Lavanta nedir? Lavanta çiçeğinin faydaları nelerdir?