X

Konuştuğumuz dil, düşünme şeklimizi nasıl etkiliyor?

Bir dil kullanarak konuşmak, insanların sahip olduğu sihirli yeteneklerden biridir. Dil sayesinde en karmaşık düşünceleri dahi birbirimize aktarabiliriz. Bu ise bize, fikirlerimizi zaman ve mekanlar boyunca yayma olanağı sağlar. Dil sayesinde, aklımızdan geçenlerin başkaları tarafından da düşünülmesini mümkün kılabiliriz.

Dünya üzerindeki yaşayan dil sayısı 7000 civarında. Ve bu dillerin hepsi birbirinden birçok yönden ayrılıyor. Bu da ister istemez akla “Konuştuğumuz dil, düşünme şeklimizi etkiler mi?” sorusunu getiriyor. Aslına bakarsanız, bu şimdiye kadar sayısız kez yanıtlanmaya çalışılmış, oldukça eski bir soru. Hatta Kutsal Roma imparatorlarından Charlemagne de, bu konuda “İkinci bir dile sahip olmak, ikinci bir ruha sahip olmaktır” şeklinde bir yorum yapmış.  

Binlerce yıldır üzerine düşünülen bu konu hakkında, elimizde yakın zamana kadar çok fazla bir veri yoktu. Ancak dil üzerine çalışmalarıyla tanınan bilişsel bilimci Lera Boroditsky ve diğer bilim insanlarının laboratuvarlarında yaptığı çalışmalar, artık bu kadim soruya bilimsel bir yanıt vermemize olanak kılıyor.

İlginizi çekebilir: Zihin uyarıcıları algılama süreci ve hızlı ve yavaş düşünme sistemi

Diller arasındaki ilginç farklar

Şu an bu yazıyı okuyor olmanız, Türkçeye hakim olduğunuz anlamına geliyor. Türkçe dışında başka bir dil biliyorsanız, bu dilin İngilizce olması hayli olası. O halde İngilizce ile Türkçe arasındaki farklardan en çok bilinen ve bahsedileni hatırlayalım isterseniz: Türkçede akrabaların büyük bir kısmı için ayrı isimler kullanılırken (amca, dayı, teyze, hala, görümce vs…) İngilizcede tek bir isim birden fazla akraba için kullanılıyor (uncle: amca, dayı; aunt: teyze, hala). Bu ise Türklerin, akrabalık bağlarına daha fazla önem verdiğini gösterirken; bir yandan da bizi karşıt bir nedenselliğe götürüyor. Yani konuştuğumuz dil sayesinde akrabalarımızın zihnimizdeki yeri daha da belirginleşiyor.

Bu örnek, diller arasındaki farklar söz konusu olduğunda ilk akla gelenlerden. Ancak dünyada bundan daha ilginç örnekler de var. Örneğin; Aborjinlerde ‘sağ, sol’ sözcükleri yerine ‘kuzey, güney, doğu, batı’ yönleri kullanılıyor. Yani bir kimse sağ bacağını kastetmek için ‘güneydoğu bacağım’ diyor. Ve bu durum, Aborjinlerin yön mefhumunun diğer insanlardan daha güçlü olmasını sağlıyor.

Diller arasında farklılık gösteren konulardan biri de renkler ve sayılar. Bazı dillerde renklerin ton farkları tamamen önemsizken, diğer dillerde bu konu önem arz edebiliyor. Bu durum ise Boroditsky’nin laboratuvar çalışmalarında kendini, katılımcıların beyinlerinde oluşan dalgalarla gösteriyor. Açık ya da koyu olmasına bakmaksızın, mavi rengi her seferinde mavi diye tanımlayan katılımcılarla, koyu maviyi ‘lacivert’ diye tanımlayan katılımcılar arasında, bilimsel anlamda gözlemlenmiş net farklar bulunuyor; çünkü ikinci gruptakilerin beyni renkleri ayırt etmeleri sayesinde daha farklı çalışıyor.

Sayı konusunda ise son derece ilginç bir gerçek karşımıza çıkıyor: Bazı dillerde sayıların olmaması gerçeği. Evet, biz şu an 1,2,3… şeklinde sayıların olmadığı bir iletişim biçimi düşünemiyor olsak da, bazı diller bu tür sayılara sahip değil. Bu noktada ise bu dilleri konuşanların matematik becerileri, ister istemez, gelişmiyor ve bu da düşünme biçimlerine önemli ölçüde yansıyor.

Sonuç olarak; konuştuğumuz dil, nelere dikkat edeceğimizi belirlerken, düşünme biçimimizi de net bir şekilde etkiliyor. Bu durumda birden fazla dil bilmenin, farklı düşünce tarzlarına kapı açmak açısından, kişisel gelişimimize nasıl büyük bir etkisinin olduğunu anlayabiliriz.

İlginizi çekebilir: Yeni bir dil öğrenmek için kullanabileceğiniz birbirinden yaratıcı yöntemler

Lera Boroditsky’nin diller ve düşünme biçimleriyle ilgili eğlenceli örnekler verdiği konuşmasını aşağıdaki videoda bulabilirsiniz:

Uplifers: Kaliteli ve mutlu yaşam koçunuz!

Geleneksel lezzetlerden vazgeçmeden bitki bazlı beslenmek isteyenlere: Fine Life Fermente Kajulu İçecek

Son yıllarda sağlıklı beslenme ve bilinçli tüketim alışkanlıklarının, daha önce hiç olmadığı kadar ilgi gördüğü kesin. Veganlık, vejetaryenlik, fleksitaryen gibi bitki bazlı beslenme türleri, sadece etik ve çevresel nedenlerle değil, aynı zamanda bütüncül sağlık açısından sunduğu çeşitli faydalar nedeniyle de dünya genelinde hızla yayılmaya devam ediyor. Bitki bazlı beslenme alışkanlıklarına yönelik talepler hızla artarken çok sayıda bitki bazlı ürün de raflardaki yerini alıyor. Özellikle süt ürünlerine alternatif arayanlar için çok sayıda ürün piyasaya sürülüyor. Bu konuda öncü isimlerden biri olan Metro Türkiye de “Sofrada herkese yer var!” mottosuyla tüketicilerin ihtiyaçlarına, yenilikçi ürünlerle cevap veriyor.



Raflarında 400’den fazla bitki bazlı ürün sunan Metro Türkiye, geleneksel lezzetlerden vazgeçmeden bitki bazlı beslenme alışkanlıklarına sahip olmanın en leziz yollarını sunuyor. Ve güzel haber; Türk mutfağının favori içeceklerinden ayrana bitki bazlı alternatif sağlıyor: Fine Life Fermente Kajulu İçecek.

Lezzetli, vegan, fermente: Ayrana bitki bazlı alternatif

Herkes için sağlıklı beslenme ve sürdürülebilirlik anlayışıyla hareket eden Metro Türkiye, beslenme trendlerine ve değişen tüketici taleplerine verdiği önemle Fine Life Fermente Kajulu İçecek’i raflara getiriyor. Geleneksel lezzetimiz ayrana bitki bazlı bir alternatif olarak öne çıkan Fine Life Fermente Kajulu İçecek, bitki bazlı beslenme alışkanlıklarını benimseyen ya da benimsemek isteyen herkesin beğenisine sunuluyor.

Metro Türkiye raflarında yerini almaya başlayan bu yenilikçi ürün, %27 oranında kaju fıstığı, tuz ve çeşitli probiyotikler içeriyor. Bunun yanı sıra katkı maddesi, koruyucu ve gluten içermemesiyle de dikkat çeken Fine Life Fermente Kajulu İçecek, hem bitki bazlı ürünleri tercih edenlerin hem de laktoz tüketmemeye önem verenlerin favorisi olmaya aday. Ayran alternatifi olarak soğuk tüketilebilen bu ürün, 250 ml’lik cam ambalajlarda satışa sunuluyor. Vlabel etiketiyle otel ve restoran gibi yeme içme işletmelerinde rahatça kullanılabilecek Fine Life Fermente Kajulu İçecek, menülere yeni vegan bir alternatif getirirken, müşteri memnuniyetini de artırma potansiyeli taşıyor.

Geçtiğimiz yıllarda süt ve yoğurt gibi hayvansal gıdalara bitki bazlı alternatifler sunmuş olan Metro Türkiye, Metro Chef Veggie Bademli ve Fındıklı içecekler ile yoğurda alternatif Metro Chef Veggie Fermente Süzme Kaju’yu ve Metro Chef Veggie Meze Serisi’ni tüketicilerle buluşturmuştu. Bu yıl ise Türk mutfağının vazgeçilmezlerinden ayrana bitki bazlı bir alternatif getirerek hem sağlıklı hem de yenilikçi bir seçeneği yani Fine Life Fermente Kajulu İçecek’i tüketicilerle buluşturuyor.

Elbette Metro Türkiye’nin raflara taşıdığı yenilikçi ürünler sadece süt ve yoğurt gibi hayvansal gıdalara bitki bazlı alternatifler ile sınırlı değil. Çok daha fazlası, raflarda çoktan yerini aldı.

Bitki bazlı geniş ürün yelpazesi: 400’den fazla çeşit



Metro Türkiye’nin raflarındaki vegan ürün yelpazesi içerisinde bitkisel bazlı hamburger ekmekten köfteye, mayonezden çikolataya çok sayıda çeşit bulunuyor. Üstelik gıda dışı vegan ürünlerin de sayısı oldukça fazla. Vegan yumuşatıcı, şampuan, sabun, hatta yağ çözücü bile bu geniş yelpazede yer alıyor. Dahası, Metro markalı ürün portföyünü de yenilikçi çeşitlerle sürekli genişleten Metro Türkiye, kendi markaları altında içli köfteden lahmacuna paçanga böreğinden haydari, havuç tarator gibi meze seçeneklerine; falafel çeşitlerinden pizzaya, ranch sostan çamaşır yumuşatıcısına kadar 50’ye yakın çeşitte gıda ve gıda dışı bitki bazlı ürün sunuyor. Eğer tüm bu ürünleri ve çok daha fazlasını incelemek isterseniz hemen tıklayıpvegan ürün yelpazesi içerisinde bitkisel bazlı hamburger ekmekten köfteye, mayonezden çikolataya çok sayıda çeşit bulunuyor. Üstelik gıda dışı vegan ürünlerin de sayısı oldukça fazla. Vegan yumuşatıcı, şampuan, sabun, hatta yağ çözücü bile bu geniş yelpazede yer alıyor. Dahası, Metro markalı ürün portföyünü de yenilikçi çeşitlerle sürekli genişleten Metro Türkiye, kendi markaları altında içli köfteden lahmacuna paçanga böreğinden haydari, havuç tarator gibi meze seçeneklerine;vegan ürün yelpazesi içerisinde bitkisel bazlı hamburger ekmekten köfteye, mayonezden çikolataya çok sayıda çeşit bulunuyor. Üstelik gıda dışı vegan ürünlerin de sayısı oldukça fazla. Vegan yumuşatıcı, şampuan, sabun, hatta yağ çözücü bile bu geniş yelpazede yer alıyor. Dahası, Metro markalı ürün portföyünü de yenilikçi çeşitlerle sürekli genişleten Metro Türkiye, kendi markaları altında içli köfteden lahmacuna paçanga böreğinden haydari, havuç tarator gibi meze seçeneklerine; Metro Türkiye’nin Bitki Bazlı & Vegan Katalogu’nu keşfedebilirsiniz.

Temel gıdadan temizlik ürünlerine, kişisel bakımdan atıştırmalıklara aradığınız her şeyi bulabileceğiniz Metro Türkiye ile sağlıklı ve sürdürülebilir bir yaşam tarzına ulaşmak artık çok daha kolay.

*Bu yazı Metro Türkiye katkılarıyla hazırlanmıştır.

İlginizi çekebilir: Vegan beslenenlere müjde: Metro Türkiye’nin zengin vegan ürün yelpazesini keşfedinVegan beslenenlere müjde: Metro Türkiye’Vegan beslenenlere müjde: Metro Türkiye’

 

İlgili Makale