SWOT analizi, profesyonel dünyada şirketlerin geçmiş, şimdiki ve gelecekteki konumunu değerlendirmek, kendilerini geliştirmek, zorlayıcı faktörleri fark etmek için kullandıkları yaygın araçlardan biri olarak biliniyor. Şirketlere iyi oldukları ve zayıf oldukları alanları tanımlamaları için bakış açısı sağlayan SWOT analizi, aynı zamanda kendisini geliştirmek isteyen her birey tarafından da uygulanabiliyor. Kişisel SWOT analizi olarak bilinen bu yöntem, daha başarılı olmak, kariyer stratejisi oluşturmak, tüm becerilerini değerlendirmek, kişisel gelişimine katkı sağlamak isteyen herkes tarafından kolayca yapılabilen basit bir yapıya sahip. Bu yazımızda kişisel SWOT analizinin ne olduğunu detaylıca ele alırken size bu konuda rehberlik edebilecek sorulara da yer verdik.
Kişisel SWOT Analizi nedir?
Kişisel SWOT analizi, kendinizi anlamanıza ve geliştirmenize yardımcı olmak için iç gözlem yapmanıza odaklanan bir çeşit öz değerlendirme aracı. Açılımı; Strengths (güçlü yönler), Weaknesses (zayıf yönler), Opportunities (fırsatlar) ve Threats (tehditler) olarak tanımlanıyor.
Kariyer odaklı kullanılabilmesinin yanı sıra kişiye hayatının her alanında yol gösterici bir rehber olma özelliği de taşıyan kişisel SWOT analizi, kişisel ilerlemede çok önemli bir rol oynuyor. Kendinizi değerlendirmek, gelişmeye devam etmek, rakipleriniz ile karşılaştırmak, kariyerinizi bir adım ileriye taşıyacak fırsatları bulmak ve yaşamınızda ilerlemenizin önündeki engelleri ortadan kaldırmak için ayrıntılı bir şekilde çeşitli sorulara vereceğiniz cevaplar ile kişisel SWOT analizinizi gerçekleştirebilirsiniz. Gelin her adımı daha detaylı ele alalım.
Kişisel SWOT analizinin faydaları nelerdir?
Kişisel SWOT analizinin en temel amacı, kendinizi tüm yönlerinizle değerlendirmenize olanak sağlaması olsa da yaşamınıza yapacağı katkılar bu kadarla sınırlı değil. Kişisel SWOT analizi ile;
- Kendinizi daha iyi tanıyabilir,
- Hedeflerinize ulaşmak için yeni stratejiler geliştirebilir,
- Güçlü ve zayıf yönlerinizi keşfedebilir,
- Gerçekten kim olduğunuzun farkına varabilir,
- Öz değerlendirme yapabilir,
- Yepyeni fırsatlar yakalayabilir,
- Zayıf yönlerinizi iyileştirebilir,
- Kariyerinizi şekillendirebilir,
- Başarılarınızı gözden geçirebilir,
- Yeni bakış açıları kazanabilir,
- İlerlemenizin önünde duran engelleri kaldırabilir ve en önemlisi daha iyi bir yaşam için kendi yolunuzu belirleyebilirsiniz.
Kişisel SWOT analizi nasıl yapılır?
Başlamadan önce bilgisayarınızda, tabletinizde ya da telefonunuzda boş bir dosya açabilir ya da büyük bir kağıt alıp 4 bölüme ayırabilirsiniz. Güçlü yanlar, zayıf yönler, fırsatlar ve tehditler başlıklarını yerleştirdikten sonra kişisel SWOT analizi için hazırsınız.
1. S: Güçlü yönlerinizi listeleyin
İlk adım, güçlü yönlerinizi listelemek. Güçlü yönlerinizi bilmek, kendinize daha fazla güvenmeniz için sizi motive edebilir. İhtiyacınız olan motivasyon kaynağını güçlü yönleriniz ile ortaya çıkabilirsiniz. Hem özel hayatınızda hem de iş yaşantınızda sahip olduğunuz güçlü özellikler ile daha fazlasını başarabileceğinize dair inancınızı tazeleyebilirsiniz. Bu bölümü doldururken kendinize şu soruları sorabilirsiniz:
- Doğal yeteneklerim neler?
- Yıllar içinde hangi becerilerimi geliştirdim?
- Kendimle ilgili en çok gurur duyduğum konular neler?
- Geçmişte hangi işleri başarıyla tamamladım?
- Başkalarının sahip olmadığı hangi avantajlara sahibim?
- Beni diğerlerinden ayıran niteliklerim neler?
- Güçlü sosyal ağlarla bağlantılarım var mı?
- Beni güçlendirebilecek hangi kaynaklara erişebiliyorum?
- Başkaları benim güçlü yönlerim hakkında ne düşünüyor?
- Beni diğerlerinden farklı kılan hangi becerilerim var?
Unutmayın, güçlü yönleriniz diğerlerinden öne çıkmanız için oldukça önemlidir. Herkeste olmayıp sizde olan o şeyin ne olduğunu mutlaka bulmalı, eşsiz becerilerinizi ortaya çıkarmalısınız. Bu sayede farkınızı ortaya koyabilir, aranan kişi olabilirsiniz.
2. W: Zayıf yönlerinizi bilin
İkinci adım, zayıf yönlerinizi belirlemek. Kişisel SWOT analizi, kendinizi değerlendirmek ve geliştirmek için kullanabileceğiniz bir yöntem olduğu için zayıf yönlerinizi bilmeniz oldukça önemlidir. Çünkü, zayıflıkları belirlemek, onları iyileştirmenin en iyi yoludur. Aynı zamanda bir görüşme veya performans için de hazırlıklı olmanıza yardımcı olur. Bu aşamada kendinize yönelteceğiniz sorular şunlar olabilir:
- Hangi alanlarda kendimi geliştirmeye ihtiyacım var?
- Zaman yönetimi konusunda nasılım?
- Hangi konularda zorluk yaşıyorum?
- Kendime güvenmediğim alanlar neler?
- Mevcut rollerimde başarılı olmak için gerekli becerilere sahip miyim?
- Kötü alışkanlıklarım var mı?
- Başarmamın önünde duran kişisel engeller neler?
- Yaşamımda sıkça kaçındığım durumlar var mı?
- Başkaları zayıf yönlerim hakkında ne düşünüyor?
- Kişisel gelişimimi olumsuz etkileyen günlük rutinlerim var mı?
Sorulara cevap verirken dürüst olmayı ihmal etmeyin. Önemli olan gerçekten zayıf yönlerinizi bularak onları iyileştirmek için harekete geçebilmeniz. Bunun sadece sizin görebileceğiniz bir öz değerlendirme olduğunu kendinize hatırlatarak cevaplarınızda gerçekçi olmaya çalışın.
3. O: Fırsatları keşfedin
Fırsatlar farklı şekillere bürünebilir. Bazen siz yakalayamadan yanınızdan geçer giderler, bazense uzun süre tam karşınızda beklerler ama siz farkına bile varmazsınız. Bu durumda yapmanız gereken şey fırsatlar konusunda daha dikkatli davranmanız. Onları keşfetmek için kendinize şu soruları sorabilirsiniz:
- Yeni beceriler edinmek bana ne gibi avantajlar sağlayabilir?
- Çalıştığım ya da ilgilendiğim sektörde yararlanabileceğim önemli değişiklikler var mı?
- Fark yaratabileceğim yeni bir ortama dahil olabilir miyim?
- Gelecekte işime yarayabilecek yeni bir teknoloji ya da takip etmem gereken bir trend var mı?
- Hayalimdeki işin piyasası bugün nasıl görünüyor?
- Şirketimde becerilerimle uyuşan yeni pozisyonlar mevcut mu?
- Kariyerimde ilerlememe fayda sağlayacak yeni bir proje var mı?
- Kişisel gelişimime katkı sağlayacak insanlarla bağlantı kurabilir miyim?
Soruları kendinize, becerilerinize, sektörünüze, ilgi alanlarınıza göre değiştirebilir, listeyi uzatabilirsiniz. Önemli olan, fırsatları kollamayı öğrenmeniz.
4. T: Tehditlerin farkında olun
Kişisel SWOT analizi yaparken kendinizi bir şirket veya ürün olarak düşünmeniz tehditleri belirlemeniz için size yardımcı olabilir. İşte tehditleri tanımlamanız için kendinize sorabileceğiniz bazı sorular:
- Özel hayatımda veya iş yaşantımda beni geride tutan, hedeflerime ulaşmama engel olan sebepler var mı?
- Zayıf yönlerim kişisel gelişimime ve kariyerimde ilerlememe engel oluyor mu?
- Yeni teknolojilerin gelişmesi yaptığım işi tehdit ediyor mu?
- Benzer bir konuda benden daha iyi iş çıkaran birileri var mı?
- Hayal ettiğim sektör değişiyor mu yoksa belirsizleşiyor mu?
- Başarılı olmamın önündeki en büyük tehdit ne?
Tehditleri belirlediğinizde onlar için tetikte olabilir ve ortadan kaldırmak için harekete geçebilirsiniz. Böylece ilerlemenizin önünde engel teşkil eden sorunlarla kolayca başa çıkabilirsiniz.
Sorularınıza yanıt verdikten sonra yapmanız gereken cevaplarınızı analiz etmek. Bunun için eşleştirme veya dönüştürme yöntemlerinden birini kullanmayı tercih edebilirsiniz. Eşleştirme yönteminde, güçlü yönlerinizi fırsatlarla, zayıf yönlerinizi de tehditlerle birleştirerek ele alabilirsiniz. Örneğin, güçlü yanlarınızı ve fırsatlarınızı tek bir grup altında toplayarak kesiştikleri noktaları bulabilir; zayıf yönlerinizin ve tehditlerin eşleştiği alanlarda kaçınmanız, uzak durmanız gereken yerleri yakalayabilirsiniz. Öte yandan, cevaplarınızı analiz etmek için kullanabileceğiniz bir diğer yöntem olan dönüştürme ile zayıf yönlerinizi güce; tehditleri de fırsata çevirebilirsiniz. Bu yöntem eşleştirmeye göre pratikte biraz daha zor görünse de imkansız değil. Mesela, zaman yönetimi konusunda kendinizi zayıf olarak değerlendirdiyseniz bunu güce çevirmek için bu konuda eğitimler alabilir, farklı teknikler ile zaman yönetiminizi iyileştirmeyi deneyebilirsiniz.
Kişisel gelişiminize her zaman devam etmek, kariyerinizde ilerlediğiniz yolda bir sonraki hamlenize karar vermek, zayıf yönlerinizi iyileştirirken, güçlü yönlerinizi daha fazla açığa çıkarmak için kişisel SWOT analizini kendi yolunuzu stratejik bir şekilde planlamak için kullanabilirsiniz. Tüm sorulara içtenlikle ve objektif bir şekilde cevap verdiğinizde ihtiyacınız olan tablonun karşınızda belirdiğini göreceksiniz. Yeni yılda kendinizden yepyeni bir ben yaratmaya hazırsanız vakit kaybetmeden kişisel SWOT analizi tablonuzu oluşturmalısınız.
Kaynak: indeed, lifehack, businessnewdaily
İlginizi çekebilir: Kariyer basamaklarını hızla tırmanmak için, her aşamada hangi becerilerimizi geliştirmemiz gerektiğini nasıl bilebiliriz?