Sınırlar koymak, kendime duyduğum şefkati göstermenin bir yoludur. Kişisel sınırlarımın olması beni kaba, bencil ve duyarsız yapmaz çünkü ben kendi yolumu tercih ediyorum. Kendimi önemsiyorum.”
Christine Morgan
Bir türlü hayır diyemiyor musunuz? Sizi kıracak bir harekette bulunan arkadaşınıza ona kırıldığınızı söyleyemiyor musunuz? Belki de sizin sınır koymayı öğrenme vaktiniz gelmiştir. Kişisel sınırlar kendimizi korumak için oluşturduğumuz fiziksel, duygusal ve zihinsel sınırlardır. Hepimizin kişisel sınırlara ihtiyacı var. Sınırlar kişinin kimliğini oluşturmasına yardımcı olurlar. Sınırlar aynı zamanda sağlıklı ilişkiler kurmamıza ve sağlıklı bir hayat yaşamamıza yol açarlar.
Psikolojik gelişimimizle ilgili çoğu durumda olduğu gibi, sınırlarla ilgili dünya görüşümüzün temelleri de çocukluğumuzda atılır. Diyelim sınırlarımıza, mahremiyetimize pek de özen göstermeyen bir aile ortamında büyüdük, bize sormadan eşyalarımızı kullanan kardeşlerimiz vardı, ailemizde, aile fertlerinin özel hayatına saygı duymak diye bir kavram yoktu. Böyle bir durumda büyüdüğümüzde bizim, sınır koymayı öğrenmemiş yetişkinlere dönüşmemiz kaçınılmazdır.
Kişisel sınırlarımıza sahip çıktığımızda kendimize ve özümüze de sahip çıkıyoruz demektir. Kişisel sınırlarımız sayesinde insanlara bize nasıl davranacaklarını öğretiriz. Sınırlarımız çok katı, çok gevşek ya da ikisinin ortası olabilir. Sınırların hiç olmayışı ise bizim güçlü bir benlik duygusuna sahip olmadığımızı gösterir (Cleantis, 2017). İşte ya da kişisel ilişkilerimizde zayıf sınırlara sahip olmamız öfkeye ve tükenmişlik duygusuna yol açabilir.
Peki sınırlarınızı belirlemek ve korumak için neler yapabilirsiniz?
1- Konuşun. Başkalarını kırma korkusuyla içinizde biriktirdiğiniz kelimelerinizi özgür bırakın. Hoşunuza gitmeyen hareketlerde bulunanlara sınırlarınızın haritasını verin.
2- Hayır demeyi öğrenin. İnsanlara hayır diyemiyor oluşunuzun altında yatan neden onların sevgisini kaybetmekten korkmanız mı? Peki ama hayır demek istediğiniz durumlara hayır demeyerek, kendinize haksızlık etmiş olmuyor musunuz? Gelin istemediğiniz şeylere hayır demeye başlayarak kendinize karşı adil olun ve insanlara sınırlarınızın ne olduğunu öğretin.
3- Duygularınıza saygı gösterin. Eğer siz duygularınıza saygı göstermezseniz, hayatınızdaki insanlar da sizin duygularınıza saygı göstermezler. Bu kadar basit. Sınırlarınız ihlal edildiği zaman kendinizi kötü hissettiğinizde duygularınıza kulak verin ve sınırlarınıza sahip çıkın.
4- Sınırlarınızı çizerken kendinizi kötü hissetmeyin. Örneğin çat kapı evinize gelerek sınırlarınızı ihlal eden bir arkadaşınıza “Bunu yaptığın zaman hoşuma gitmiyor” demekten çekinmeyin. Unutmayın bir insan olarak kendinizi korumaya çalışmanız sizin en doğal hakkınız. Sınır çizmek de kendimizi koruma şekillerimizden biri.
5- Sınır koymanın kişinin kendine duyduğu sevginin bir göstergesi olduğunun ayırdına varın. Evet, sınır çizebilme gücümüz kendimize duyduğumuz saygı ve sevgiyle de ilintilidir. Sizce kendine saygı duyan biri sınırlarının ihlaline izin verir mi? Cevabınızı duyar gibiyim. Kendinize hak ettiğiniz saygıyı gösterin ve eğer bu konuda iyi değilseniz sınırlarınızı daha dikkatli bir şekilde çizmeye başlayın.
Size sınırlarınızı belirlediğiniz ve onları özenle koruduğunuz günler diliyorum. Bu arada sizlere bir eğitim haberim var. WhatsApp ya da FaceTime üzerinden birebir görüşmeler şeklinde ilerleyen üç haftalık “Öz Sevgi” eğitimimle ilgileniyorsanız bilgi için rsolaker@gmail.com adresine yazabilirsiniz. Hayatı güzelleştirmeyle ilgili psikoloji egzersizlerini ise @ranakutvan Instagram hesabımdanrsolaker@gmail.com paylaşıyorum.
Bu yazının tüm hakları Rana Kutvan’a ve Uplifers’a aittir. İzinsiz ve uygun şekilde referans verilmeksizin kopyalanması, çoğaltılması ve başka mecralarda paylaşılması kesinlikle yasaktır.
Kaynaklar:
Cleantis, T. (2017). An invitation to self-care: Why learning to nurture yourself is the key to the life you’ve always wanted, 7 principles for abundant living. Center City, MN: Hazelden.
İlginizi çekebilir: Öz-anlayış zamanı: Kendinize karşı anlayışlı olabilmeniz için bir egzersiz