Kendini aşmışlık: Yaşamın anlamını keşfetmek için bir araç

İçsel bir yolculuk olan kendini tanıma, kişilerarası ilişkilerde hünerli olmak, yaşam amacı belirlemek, değişim ve gelişim göstermek ve en nihayetinde çevresel hakimiyet için bir temeldir. Benlik, özyeterlik, özsaygı ve özgüven gibi yapılardan oluşmaktadır. Psikolojik bir kavram olan kendini tanıma, duygu düzenleyebilme yeteneği olarak da değerlendirilmektedir. Ve bu doğrultuda bireyin kendini ifade edilmesi, kendisini tanımasına bağlıdır. Bireyin özerkliği açısından ele aldığımızda ise, kendini tanımayı ne kadar gerçekleştirebildiyse o kadar sorumluklarını alarak hareket edebilecek ve özerk olacaktır.

Kendini tanıyan birey diğerleriyle de olumlu ilişkiler geliştirebilecek, onları çok daha iyi anlayabilecektir. En nihayetinde kendini anlayan, başkalarını da anlayacaktır. Farkındalığı, çevreye duyarlılığı yüksek olan birey, kendini gerçekleştirme anlamında birçok donanıma sahiptir. Bu birey en nihayetinde kendini yönetebilen birey olarak bilinmektedir. Bununla birlikte potansiyelini ortaya çıkarmayı, tamamlamayı ele aldığımızda kendini gerçekleştirmeden bahsediyoruzdur.

Bu, potansiyelin, yani tam işlevselliğin üst boyutu olan kendini aşmışlık ise kendinin ötesinde kazanımlar elde etmek olarak açıklanmaktadır. İçinde “faydalı olma” kavramını barındıran kendini aşmışlık, Victor Frankl’a göre “dünyaya açık olmak” ile ilişkilendirilmiştir. Birey kendini kabul etmenin ötesine geçerek başkalarını da kabullenmiştir. Ve hatta sevgi ile sevdiği bireylerin potansiyellerini gerçekleştirmesine de katkı sağlar. Elbette bilgi, deneyim ve diğerleriyle olumlu ilişkiler en önemli unsurlardır.

Yaşamın anlamını keşfetme yolculuğundan biri olan “bir şey yaşamak ya da bir insanla etkileşmek”, kendini gerçekleştirme ve aşmışlık ile ilişkilendirilebilir. Bu açıdan baktığımızda Frankl’ın dediği gibi “Doğayı ve kültürü anlamak, doğruluk-iyilik-güzellik üçgeninde yaşamak ve eşsiz olarak bir insanı yaşamaktır. Ve bu da sevmek, sevilmekten geçmektedir.”

İlginizi çekebilir: Nasıl ilişki kuruyorsunuz: Kişilerarası ilişkilerinizin yapıcı veya yıkıcı olmasının ardındaki nedenler