Kayak yaralanmalarını önlemek için dikkat edilmesi gerekenler
Kayak, her yıl milyonlarca ziyaretçiyi bembeyaz pistlere çeken popüler bir kış aktivitesi. Her ne kadar bu yıl ‘kışın adı var, kendisi hala yok’ olsa da umuyoruz ki eşsiz kar tanelerine hem şehir merkezlerinde hem de dağların tepesinde çok yakında kavuşacağız. Doğayla iç içe olmanın, soğuğun, açık havanın, karın tadını çıkarmanın, kışı tam anlamıyla yaşamanın, adrenalini en yükseklerde hissetmenin ve benzersiz bir spor deneyimine kavuşmanın harika bir yolu olan kayak için hazırlıklarınıza çoktan başladıysanız olası kazaları önlemek için dikkat etmeniz gerekenlere göz atmanızda fayda var. İşte kayak yaralanmalarını önlemek için dikkat edilmesi gerekenler:
Vücudunuzu hazırlayın
Isınma, her sporda olduğu gibi kayak için de fazlasıyla önemli. Isınma egzersizleri ile bedeninizi kayak öncesinde hazırlayabilir, tüm kaslarınızın ısınmasını sağlayabilirsiniz. Hafif tempoda bir koşu yapabilir, hızlı bir yürüyüş ile güne başlayabilir, kollarınızla daireler çizdiğiniz, bacak kaslarınızı harekete geçirdiğiniz, uzuvlarınızı uzanma hareketleri ile esnettiğiniz egzersizler yapabilir, vücudunuzu kayak hareketleri için hazır hale getirebilirsiniz. Kaslarınız hazır olduğunda olası kazaları önleyebilir, daha güvenli bir kayak deneyimi yaşayabilirsiniz. Hatta mümkünse yalnızca kayak yapacağınız gün özelinde değil, kayak yapmadan önce de spor rutininizi oluşturarak sıkı bir kondisyon geliştirebilir, olası kaza risklerini bedeninizi hazırlayarak en aza indirebilirsiniz. Harika bir kayak sezonu geçirmek için düzenli egzersiz yapmaya bir an önce başlayabilirsiniz.
Zihninizi hazırlayın
Kayak yapmaya başlamadan önce yalnızca bedeninizi hazırlamanız yetmez, aynı şekilde zihinsel olarak da hazır olmalısınız. Kayak yapacağınız pisti tanımak, etrafı kolaçan etmek, öncesinde orada zaman geçirmek, tepeleri, zirve noktaları, kıvrımları keşfetmek kayarken nelerle karşılaşabileceğiniz konusunda önceden fikir sahibi olmanızı sağlar ve bu sayede kendinizi daha iyi hisseder, emin adımlarla ilerleyebilirsiniz. Öncesinde o pistte kayak yapmış yakınlarınızın tecrübelerini, yorumlarını dinlemek ve varsa önerilerine kulak vermek de zihnen hazırlanmanıza yardımcı olabilir.
Bol su için
Hem kayak öncesinde hem de kayak sırasında bedeninizi ve zihninizi zorlayacak en kritik durumlardan biri dehidrasyondur. Dehidrasyon, doğru kas ve eklem hareketlerini engelleyebilir, kan akışını yavaşlatarak kasların zorlanmasına neden olabilir, kas kramplarına zemin hazırlayabilir, odaklanmanızı zorlaştırabilir ve baş ağrısı, dikkat dağınıklığı, yorgunluk gibi semptomların açığa çıkması için uygun ortam yaratabilir. Bu nedenle susuz kalmamak için önlemlerinizi almanız gerekir. Kayak yapmaya başlamadan önce, mola verdiğiniz zamanlarda ve sporunuzu tamamladıktan sonra bol su ve elektrolit zengini özel sporcu içecekleri içerek dengede kalabilir, olası yaralanma riskinizi azaltabilirsiniz.
Doğru ekipmanlar kullanın
Uygun ekipman, güvenli bir kayak deneyimi için kritik bir öneme sahiptir. Yetersiz çalışan, kırık, hasar görmüş, yırtılmış veya yanlış ayarlanmış ekipmanlar yaralanmalara ve ciddi kazalara neden olabilir. Çok gevşek veya çok sıkı olan bağlamaların yanı sıra uygun boyutta olmayan veya uygun olmayan arazide kullanılan ekipmanlar da olası kazalara zemin hazırlayabilir. Başta ciddi hasarları önlemek için en önemli ekipmanlardan biri olan kask olmak üzere dirseklikler, dizlikler gibi herhangi bir tamamlayıcı ekipmanın da eksik olmadığından ve kendiniz ve/veya çocuklarınız için uygun boyutlarda olduğundan emin olun. Kayak botlarınızın ayağınıza tam oturduğundan ve doğru sıkılıkta bağlandığından şüpheniz varsa mutlaka bir profesyonelden destek alın. Düzgün olmayan kayak botları, kontrol becerinizi kaybetmenize ve kayarken yön değiştirmenize engel olabilir. Veya ayağınızı sıkan bir kayak botu, ayağınızın acısıyla zihniniz meşgulken kaymaya odaklanmanıza engel olabilir. Bu nedenle tüm kıyafet ve ekipmanlarınızın size uygun olarak ayarlandığından emin olun. Hangi ekipmanın nasıl kullanılması gerektiğinden emin olamıyorsanız mutlaka işin uzmanına danışın.
Ders alın
Eğer ilk defa kayacaksanız kayak esnasında yanlış hareket etmekten kaçınmak ve kaza riskini en aza indirmek için bir uzmandan ders almanızda fayda var. Ekipmanların doğru kullanımından yapılması/yapılmaması gereken davranışlara, temel kayak becerilerinden doğru hazırlık ve kayma aşamasına kadar bir profesyonel tarafından bilgilendirilmeniz olası kazaları en aza düşürmenize yardımcı olacaktır. Özellikle küçük çocuklarınızla birlikte kaymayı planlıyorsanız, onların da ders almasını sağlamalısınız. Kendiniz kayak sporunda ustalaşmış dahi olsanız, bir çocuk açısından olası riskleri daha iyi değerlendirebilecek bir uzman size yol gösterebilir. Unutmayın, bir şeyi bilmekle onu öğretebilmek arasında bariz bir fark var. Kendinizi ve çocuklarınızı uzman ellerde daha iyi hissedebilirsiniz.
Sınırlarınızı zorlamayın ve ara verin
Bembeyaz karların arasında kayarken, dağları tepeleri aşarken, adrenalin seviyeniz zirveye ulaşmışken ara vermek, durup dinlenmek aklınızdaki en son şey olabilir, ancak bütüncül sağlığınızı korumak ve sakatlanmaları önlemek için bedeninizi dinlemeniz ve kendinizi fazla yormamaya dikkat etmeniz şart. Aksi halde aniden bastıran bir yorgunlukla mücadele etmeye çalışırken istenmeyen kazalara zemin hazırlayabilirsiniz. Vücudunuzu dinlemeyi, yorgunluk sinyallerini yakalamaya özen gösterin ve kendinizi zorlamadan dinlenmeye çekilin. Ayrıca eğer kayak öncesinde de yeterince dinlendiğinizden, uykunuzu iyi aldığınızdan, bedenen ve zihnen hazır olduğunuzdan emin değilseniz o günü es geçmenizde veya dinlenip günün ilerleyen saatlerinde hazır olup olmadığınızı değerlendirmenizde de fayda var.
Talimatları takip edin
Pist alanındaki talimatları mutlaka gözden geçirin, açılış-kapanış saatlerini öğrenin ve seviyenize en uygun pisti seçtiğinizden emin olun. Pistlerin zorluk seviyesini öğrenin ve sizi zorlamayacak, güvenli ve keyifli bir şekilde kayabileceğiniz alanları belirleyin. Kapalı, yasak ya da tadilatta olan, özel olarak ayrılmış bölgeleri öğrenin ve güvenliğiniz açısından o alanlardan uzak durun. Kayak alanındaki tüm kurallara uyun ve çocuklarınızı da kuralları takip etmeleri konusunda uyarın.
Bonus: Ebeveyn gözetimini ihmal etmeyin
Çocuklarınızın ilk kayak deneyimi olsun olmasın onları her zaman kontrol altında tutmanız gerektiğini unutmayın. Kayak pistinden çıkmamaları gerektiği konusunda uyarın. Yorulduklarını hissettikleri anda dinlenmeleri gerektiği konusunda hatırlatmalar yapın. Dinlenme ve dehidrasyonu önlemek için su içme molaları vermeleri konusunda teşvik edin. Hem sizin hem de çocuklarınızın güvenliği için her zaman kurallara bağlı hareket etmenin önemini sık sık vurgulayın.
Tüm bunların yanı sıra her zaman aklınızda bulunmasında fayda olan şu adımları da unutmayın:
- Her zaman kontrollü olun
- Kendiniz ve başkaları için güvenli bir yerde durun
- Yokuş aşağı kaymaya başlamadan önce yukarıya bakın ve gerekirse yol verin
- Kapalı alanlardan, yollardan uzak durun
- Her zaman talimatlara uyun
Sağlığınızı, iyi oluşunuzu ön planda tutarak, kayak öncesinde hazırlıklarınızı yaparak ve her zaman kurallara uyarak keyifli bir kayak sezonu geçirebilirsiniz.
İlginizi çekebilir: Çocuklar ne zaman kayak yapabilirler?