Karın şişkinliği, sindirim sisteminin hava veya gazlar ile dolması sonucunda ortaya çıkar. Çoğu insan bunu bir dolgunluk, sıkılık ve şişkinlik hissi olarak tanımlar. Günlük işlerinizi etkileyebilir veya sosyal etkinliklerinizi sınırlandırabilir. Hem yetişkinlerde hem de çocuklarda yaygındır. Ayrıca karın bölgesi dokunulduğu zaman sert, ağrılı ve şişkin hissettirebilir. Şişkinliğe genelde şunlar eşlik eder:
- ağrı
- aşırı gazlanma
- sık sık geğirme ve gaz çıkartma
- karın bölgesinde gurultular
Neden şişkin hissedersiniz?
1. Gaz ve hava
Gaz şişkinliğin özellikle de yemeklerden sonra ortaya çıktığında en yaygın sebebidir. Sindirilmemiş gıdalar parçalandıkça gaz ortaya çıkar veya yuttuğunuz havalar sindirim sistemine girer. Herkes bir şeyler yiyip içerken hava yutar. Ancak bazıları diğerlerinden daha fazla yutar ve bu genelde şundan kaynaklanır:
- fazla hızlı yemek ve içmek
- sakız çiğnemek
- sigara içmek
- gevşek takma dişler takmak
Geğirmek ve gaz çıkartmak yutulan havanın bedenden çıkmasının iki yoludur. Midenin boşalmasının yavaş olması ve ayrıca gaz birikimi karın bölgesinde bu şişkinlik ve gerilime sebep olur.
2. Tıbbi sebepleri
Şişkinliğin diğer sebepleri tıbbi rahatsızlıklardan kaynaklanabilir. Bunlar şöyle:
- irritabl bağırsak sendromu
- Crohn hastalığı gibi inflamatuar bağırsak hastalıkları
- diğer mide bağırsak rahatsızlıkları
- mide yanması
- gıda intoleransı
- kilo alımı
- hormonal reflü
- parazit enfeksiyonları
- yeme bozuklukları
- ruh sağlığı problemleri
- ilaçlar
Bu rahatsızlıklar gaz ve şişkinliğe sebep olan şu faktörlere katkıda bulunabilirler:
- sindirim sisteminde bakterilerin çok artmaları veya azalmaları
- gaz birikimi
- bağırsak hareketliliğinde azalma
- gaz geçişinde bozukluklar
- anormal karın refleksleri
- bel bölgesine karşı aşırı hassasiyet
- gıda ve karbonhidratların yetersiz emilimi
- kabızlık
3. Ciddi sebepleri
Karın şişkinliği aynı zamanda bazı diğer ciddi rahatsızlıkların belirtisi olabilir. Bunlar şöyle:
- kanser, karaciğer hastalıkları, böbrek iflası ve kalp krizi sebepli karın boşluğunda patolojik sıvı birikimi
- çölyak hastalığı veya gluten hassasiyeti
- pankreas yetmezliği, bu rahatsızlıkta pankreas yeterince sindirim enzimi salgılamaz ve sindirim bozulur
- sindirim sisteminde yırtıklar sebebiyle gaz kaçağı ve bunun yanında diğer içeriklerin de karın boşluğuna kaçmaları
Şişkinliği önlemenin veya hafifletmenin yolları
1. Yaşam tarzı değişimleri
Pek çok vakada karın şişkinliği belirtileri birkaç basit yaşam tarzı değişimi ile ortadan kaldırılabilir.
Çok hava yutmaktan kaçınmak için şunları yapabilirsiniz:
- Sakız çiğnemekten kaçının. Sakız fazladan hava yutmanıza ve bu da şişkinliğe sebep olur.
- Gazlı içecekleri azaltın.
- Lahanagiller, kuru baklalar ve mercimek türleri gibi gaz yapan gıdalardan kaçının.
- Yavaşça için ve bir pipet kullanın.
- Laktoz intoleransınız varsa laktozsuz süt ürünleri tüketin.
Probiyotikler de sağlıklı bağırsak bakterilerini tekrar elde etmek için yardımcı olabilirler. Araştırmalar probiyotiklerin etkileri üzerinde karmaşık sonuçlar veriyorlar. Bir incelemede orta düzeyde etkili oldukları görülüyor.
2. İlaçlar
Eğer yaşam tarzı değişimleri ve beslenme değişimleri karın şişkinliği konusunda etki etmiyorsa doktorunuzla görüşün. Eğer doktorunuz tıbbi bir sebep bulursa, tedavi önerebilir. Tedavilerde genellikle antibiyotikler, antispazm ilaçları veya antidepresanlar kullanılır ancak bu hastalığınıza göre değişim gösterecektir.
Ne zaman doktora görünmeli?
Şişkinliğe aşağıdakiler de eşlik ediyorsa doktorunuza danışın:
- aşırı ve uzun süren karın ağrısı
- dışkıda kan veya dışkının renginin koyu olması
- yüksek ateş
- ishal
- mide yanmasında artış
- kusma
- açıklanamayan kilo kaybı
Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.
Kaynak: healthline
İlginizi çekebilir: Hazmı kolaylaştıran besinler: Sindirim sağlığına dost 14 yiyecek