Mor çiçekleriyle dikkatleri ilk etapta çeken ve lavanta ile aynı aileye mensup olan karabaş otu, Türkiye’de çeşitli isimlerle de bilinmektedir. Özellikle halk dilinde yabancı lavanta ve keşiş otu diye de adlandırılan karabaş otu, çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılıyor.
Latince ismi Lavandula Stoechas olan karabaş otunun yetişme alanı Türkiye’de hayli yaygındır. Genellikle Batı Anadolu bölgesinde yetişen bu ot için fazladan bir çabaya gerek yoktur. Çünkü bu ot, çevredeki makilerde kendiliğinden yetişir. Dünya çapında da bilinen bir bitki olan karabaş otu, Orta Avrupa’da da yaygın olarak görülen bitkilerden biridir.
Güçlü bir şifa kaynağı olan karabaş otunun kullanım şekli de çeşitlilik göstermektedir. Çiçekleri Haziran ve Temmuz aylarında açan karabaş otunun yazla birlikte canlanan çiçekleri koparıldığı gibi kullanılabildiği gibi kurutulup da kullanılabilir. Bitkiyi kurutmadan önce yağını çıkarırsanız bunu da çeşitli hastalıkların tedavisine yardımcı bir şekilde kullanabilirsiniz. Peki birçok derde deva olan ve hastalıkların tedavisinin mucize yardımcısı olarak görülen karabaş otunun faydaları nelerdir? Hangi hastalıklara iyi gelir? Karabaş otu çayı nasıl yapılır? Tüm bu sorularınızın cevabı yazımızda yer alıyor.
Karabaş otunun faydaları nelerdir?
Yaz mevsimiyle birlikte taze haline ulaşabileceğiniz ya da kış mevsimi boyunca kurutulmuş halini kullanabileceğiniz karabaş otu bir ilaç değildir ancak çeşitli rahatsızlıkların tedavisinde bir yardımcı olarak kullanılabilir. İlaçla birlikte takviye olarak bu bitkiyi kullanacaksanız doktorunuzdan tavsiye almanızı da öneririz. Zira bir alerjinizin olması durumunda bu otu kullanmayı kesmeniz gerekebilir. Gelin şimdi bu bitkinin faydalarını daha yakından inceleyelim…
- Karabaş otunun en büyük yararlarından biri içerisinde bulundurduğu antioksidandır. Beslenme ile de alabildiğimiz bir kimyasal olan antioksidan, vücudu dinç tutar ve bu sayede hastalıkların yaşanmasını önler. Yani tükettiğiniz karabaş otu sizi hastalıklara karşı koruyan bir kalkan görevi görecektir.
- Yıllardır uykuya yardımcı bitkiler denildiğinde akıllara melisa gelse de karabaş otu stresi azalttığı gibi vücudunuzu rahatlatır ve rahat bir uyku çekmenize yardımcı olur. Doğrudan bitkiyi kullandığınız için aynı zamanda vücudunuza uyku sonrası zindeliği de verir.
- Öksürük ve balgam sorunu yaşayanlar için etkili bir yardımcıdır. Özellikle sigara içenlerin yaşadığı öksürük sorunu için son derece etkilidir. Bunun yanında nikotine duyulan ihtiyacı azalttığı için öksürüğü azalttığı gibi sigarayı bırakmaya da yardımcı olur.
- Sindirim sorunu yaşayanları rahatlatan karabaş otu özellikle bağırsak ve midede bulunan gazı azaltma konusunda da iyi bir yardımcıdır. Aynı zamanda idrar yolları enfeksiyonları sorunu yaşayanlara da önerilir.
- Başta egzama olmak üzere ciltte bulunan yaraların hızlıca iyileşmesine yardımcı olur. Cildin üzerindeki yaralar için karabaş otunu kullanacaksanız bunu vücudunuza harici olarak uygulamanız gerekir.
- Kan damarlarının genişlemesine yardımcı olan karabaş otu böylelikle kan dolaşımının hızlanmasını sağlar ve kalp-damar hastalıklarıyla savaşmak için iyi bir çözüm sunar.
- Barındırdığı “geraniol maddesi” ile vücutta bulunan tümörlerin büyümesini engelleyen karabaş otu bu sayede kanser hastalığına karşı da etkili bir çözüm sunar.
- Bağışıklık sistemini güçlendiren bu mucize bitki, vücudunuzun direncini artırarak özellikle mevsim geçişlerinde sık rastlanan grip gibi rahatsızlıklara karşı vücudunuzu korur.
- Tansiyon düşürücü özelliği bulunur.
Karabaş otu nasıl kullanılır?
Ağrıları azaltmadan yaraları iyileştirmeye, sigarayı bırakmadan tümörü engellemeye kadar birçok önemli yararıyla dikkat çeken karabaş otu, kozmetik sanayisinde de kullanılıyor. Ancak siz evde kendiniz için bu bitkiyi kullanmak istiyorsanız bunun da birbirinden farklı birkaç kullanım şekli var. Özellikle vücudunuzdaki yaralar ve egzama sorununuz varsa bitkinin yağını kullanmanız gerekiyor. Aktarlardan bulabileceğiniz karabaş otu yağını başka hiçbir maddeyle karıştırmadan vücudunuzda yaranın olduğu bölgeye sürebilirsiniz. Tabii bu yaralarınız için krem gibi çeşitli tıbbi ürünler kullanıyorsanız karabaş otu yağını kullanmadan önce doktorunuza danışmanız gerekiyor. Uçucu olan bu yağı vücudunuza uyguladıktan sonra yıkamanıza ya da silmenize gerek kalmayacak, bir müddet sonra yağ vücudunuzdan uçacaktır. Ancak karabaş otunu hangi şekilde kullanırsanız kullanın bu sürenin 15 günü geçmemesi de önemli detaylar arasındadır.
Yağ kadar yaygın olmasa da bazı bölgelerde karabaş otunu reçel olarak da görebilirsiniz. Ancak bu reçel, kahvaltıların vazgeçilmez besinlerinden olan reçeller gibi kullanılmıyor. Yani lezzetli tadı için hazırlanan bir şey değil. Otun çiçekleri toplandıktan sonra kaynatılarak hazırlanan bu reçel, şifa vermek amacıyla yapılıyor. Yani bu reçeli de uzun süre boyunca bol miktarda tüketmemek gerekiyor. Onun yerine 15 gün boyunca sabah akşam birer kaşık olmak üzere bu reçeli ilaç niyetine tüketebilirsiniz.
Yağın ve reçelin yanı sıra karabaş otunu kurutup toz haline getirebilir ve sonrasında çay olarak hazırlayıp tüketebilirsiniz. Çevremizde bulunan çoğu bitkinin en kolay tüketilebilen hali de budur. Böylece elinizde ister taze isterse kurutulmuş karabaş otu olsun, yaz kış bu çayı rahatlıkla tüketebilirsiniz. Bu en kolay tüketim yolu olduğu gibi tadı çok hoşunuza gitmezse küçük bir parça limon ya da bir miktar balla içeceğinizin tadına küçük müdahalelerde bulunabilirsiniz. Tadı sizin için hala yeterince iyi değilse çayın daha ılık olmasını bekleyerek hızlıca tüketebilirsiniz.
Karabaş otu çayı nasıl yapılır?
Karabaş otu çayı yapmak için bitkinin kurutulup toz haline getirilmişini kullanabileceğiniz gibi taze bitkiyle de çayınızı demleyebilirsiniz. Ancak bitkiyi taze halde kullanmak istiyorsanız bunu sadece Haziran ve Temmuz aylarında yapabileceğinizi hatırlatmamız gerekiyor. Diğer aylarda da çayı tüketmek istiyorsanız yazın topladığınız taze çiçekleri evinizde kurutabilirsiniz. Eğer çevrenizde karabaş otu yetişmiyorsa aktarlardan alacağınız kuru karabaş otlarıyla da çayınızı demleyebilirsiniz.
Karabaş otu çayı yapmak için öncelikle suyu kaynatın ve suyu kaç porsiyon çay yapmak istediğinize göre ayarlayın. Eğer taze çiçekten çay yapacaksanız bir bardak için 6-7 yaprak yeterli olacaktır. Çayı, kurutulmuş bitkiden demleyecekseniz bir tutam ot işinize yarayacaktır. Sıcak suyun içerisine attığınız karabaş otlarını suyun içerisinde 5-7 dakika bekletmeniz yeterli olacaktır. Sonrasında çayı süzerek içime hazır hale getirebilirsiniz.
Eğer bu çayı tek tüketmek istemiyorsanız karabaş otunu özellikle grip hastalığının en büyük kurtarıcısı olan kış çayının içerisine ekleyerek de tüketebilirsiniz. Hazırladığınız kış çayının ıhlamur, zencefil ya da adaçayından oluşması hiçbir engel teşkil etmez. Sadece bu çayın içerisine bir tutam karabaş otu da atmanız yeterli olacaktır.
Karabaş otunun yan etkileri nelerdir?
15 günün üzerinde kullanılmaması gerekilen karabaş otunu kullanmaya başlamadan önce doktorunuza başvurabilirsiniz. Böylece olası yan etkileri en baştan engellemiş olursunuz. Özellikle alerjik bir durumunuz varsa doktorunuza danışmadan otu hiçbir şekilde kullanmamanız önerilir. Karabaş otunu belirlenen süreden daha uzun ya da daha fazla kullanırsanız mide bulantısı ve baş dönmesinin yanı sıra terleme sorunu ile de karşılaşmaya başlarsınız. Çocuklarda, hamilelerde ve emziren annelerde kullanım içinse fazladan tedbir almak gerekir. Hamile ve emziren kadınların karabaş otunu kullanması tavsiye edilmez. Ancak doktordan alınan tavsiyeye göre çocuklara düşük dozda karabaş otu verilebilir.
Kaynaklar:
Wikipedia
gardenia.net