Kahve çiçeği, meyvesinin çekirdeğinden kahve üretildiği için genelde ticari bir bitki olarak görülse de aynı zamanda harika bir ev bitkisidir. Ev bitkisi olarak oldukça dayanıklı olmasıyla bilinen kahve çiçeği, hem acemi hem de deneyimli kişilerin bakabileceği bir bitkidir. Bakımı oldukça kolay olan kahve çiçeği yemyeşil çiçekleri ve kıpkırmızı meyveleriyle ev dekorasyonu açısından iyi bir tercihtir.
Tropikal iklim bitkisi olan kahve çiçeğini evde yetiştirmek için en çok dikkat edilmesi gereken faktörler, dolaylı güneş ışığı ve sık sulamadır. Bitkinin yaprakları doğrudan güneş ışığından zarar görebilse de aydınlık bir ortam, kahve çiçeğinin sağlıklı ve canlı kalması için gereklidir. Aynı şekilde bitkinin yetişme ortamı yüksek neme sahip olduğundan dolayı kahve çiçeğini düzenli olarak sulamak ve toprağın tamamen kurumasına izin vermemek gerekir.
Kahve çiçeğine dair merak ettiğiniz her şeyi ve kahve çiçeği bakımında dikkat etmeniz gereken püf noktalarını bu yazıda okuyabilirsiniz.
Kahve Çiçeği Nedir?
Kahve çiçeği, parlak yeşil yapraklara sahip, çok fazla büyümeyen bir bitkidir. Anavatanı Etiyopya olan kahve çiçeği ilkbaharda çiçek açar ve bu çiçekler ilerleyen dönemlerde yavaş yavaş meyce vermeye başlar. Bu meyvelerin içinde kahve yapmak için kullanılan kahve çekirdekleri vardır. Kahve çiçeği, doğal ortamında orta boylu bir ağaç olarak yetişse de iç mekanda budanarak yetiştirildiğinde çok fazla büyümeyecektir. Kahve çiçeği, hızlı çiçek açan bir bitki olsa da bitkinin çiçek ve meyve üretmesi için birkaç yıl geçmesi gerekebilir.
Kahve çiçeğinin genel özellikleri ve ihtiyaçları şu şekildedir:
Botanik adı: Coffea arabica
Aile: Kökboyagiller (Rubiaceae)
Türü: Çok yıllık
Olgunlaştığında ulaştığı ölçüler: Doğal ortamında 1,5-4,5 metre yükseklik, 1,5-4,5 metre genişlik
Güneş isteği: Kısmi
Toprak isteği: Nemli
Toprak pH’ı: Asidik
Çiçeklenme dönemi: İlkbahar
Çiçek rengi: Beyaz
Kökeni: Afrika
Toksisite: İnsanlar ve evcil hayvanlar için zehirlidir
Kahve Çiçeği Nasıl Bakılır?
Kahve çiçeği yetiştirmek için en iyi ortamı yaratmak için bitkinin doğal ortamında dağ yamaçlarında ve tropikal iklimde yetiştiğini göz önünde bulundurmak gerekir. Bunun için bitkiye drenajı iyi ve hafif asitli bir toprak, yüksek nem ve nispeten serin bir hava sağlamak önemlidir. Yaşadığınız yerin iklimi bu koşulları karşılıyorsa kahve çiçeğini bahçede yetiştirebilirsiniz. Ancak bu koşulları sağlamak mümkün değilse iç mekanda da kahve çiçeği bakabilirsiniz. İç mekanda kahve çiçeği bakmak için saksıyı doğrudan güneş ışığı almayan bir pencere kenarına koyabilirsiniz. Toprağın nemli kalmasını sağlamak için en az haftada bir sulama yapabilirsiniz.
İç mekanda ve dış mekanda kahve çiçeği yetiştirmek için dikkat etmeniz gereken noktalar genel olarak şu şekildedir:
Işık ihtiyacı
Kahve çiçeği, bol güneş ışığı alan aydınlık yerleri sever. Bu nedenle bitkinizin saksısını pencere kenarından birkaç metre uzakta olacak şekilde yerleştirebilirsiniz. Ancak doğrudan güneş ışığı, bitkinin yapraklarının yanmasına neden olabileceği için güneş ışığının dolaylı olarak gelmesine dikkat etmelisiniz.
Su ihtiyacı
Kahve çiçeği çok az sulanması halinde zayıf düşen bir bitkidir. Bu nedenle kahve çiçeği toprağının her zaman hafif nemli olmasına dikkat etmelisiniz. Toprağın nemini parmağınızla kontrol edebilirsiniz. Kışın dahi toprağın tamamen kurumasına izin vermemek için bitkinizi en az haftada bir olacak şekilde sulamalısınız. Sulamayı tek seferde büyük miktarlarda yapmak, bitkinin suyu tamamen alamamasına ve köklerde çürümeye neden olabilir. Bu nedenle bitkinizi sularken toprağın aşırı ıslak hale gelmemesine dikkat etmelisiniz.
Toprak ihtiyacı
Kahve çiçeği, besin açısından zengin ve drenajı iyi toprakları sever. Kahve çiçeğinin gelişmesi için toprağın asidik olması gerektiğinden dolayı bitkinizin gelişmesinde sorun varsa toprak pH’ını düşürmek için turba yosunu gibi organik maddeler kullanabilirsiniz.
Sıcaklık ihtiyacı
Kahve çiçeği, sıcak ve tropik iklim bitkisidir. Bu nedenle bitki için ideal gündüz sıcaklığı 20-27°C iken ideal gece sıcaklığı ise 18-20°C’dir. Daha yüksek sıcaklıklar, bitkinin büyüme hızını arttırabilse de ideal değildir. Kahve çiçeğinin meyvelerinin yavaş ve sabit bir hızda gelişmeleri gerekir.
Nem ihtiyacı
Kahve çiçeği, tropikal iklimde dağların yamaçlarında yetiştiğinden dolayı nemli koşullara ihtiyaç duyar. Bu nedenle kahve çiçeği için yüzde 50 ve üzeri nem oranı yeterli olacaktır. Havanın çok kuru olması halinde yaprakların kenarları kahverengi hale gelebilir. Bu durumda nem seviyesini yükseltmek için bitkinize günlük olarak su püskürtebilirsiniz.
Gübre ihtiyacı
Kahve çiçeğini büyüme dönemi boyunca iki haftada bir olmak üzere sıvı bir gübre ile besleyebilirsiniz. Kış aylarında ise gübrelemeyi ayda bir yapabilirsiniz.
Kahve Çiçeği Nasıl Çoğaltılır?
Kahve çiçeğini mevcut bitkinizi keserek çoğaltabilirsiniz. Bitkinizi sürgünlerinden çoğaltmak için şu adımları izleyebilirsiniz:
-
Yaklaşık 20-25 cm’lik bir sürgün seçin ve kesin. Üstte bir çift yaprak bırakın ve geri kalan yaprakları koparın.
-
Kestiğiniz kısmı saksıya dikin ve toprağı hafifçe ıslatın.
-
Bitkiyi nazikçe çekince direnç hissediyorsanız, kökler oluşmuş demektir.
Kahve Çiçeği Tohumdan Nasıl Yetiştirilir?
Kahve çiçeğini mevcut bitkinizin tohumlarını kullanarak da çoğaltabilirsiniz. Kahve çiçeği meyvelerinin parlak kırmızı renge dönüştüklerinde toplanmaları gerekir.
Meyveleri topladıktan sonra etli kısmı sıyırarak çekirdeğe ulaşabilirsiniz. Çekirdekleri kalıntılardan tamamen arındırmak için yıkayabilir ve birkaç hafta açık havada bırakarak iyice kurumalarını sağlayabilirsiniz.
Çekirdekleri kuruduktan sonra 24 saat kadar suda bekletin ve suyun üstünde yüzenleri ayıklayın. Çekirdekleri nemli ancak drenajı iyi bir toprağa ekin. Toprağı her gün suladığınızda çekirdeklerin iki ila dört ay içinde filizlendiklerini görebilirsiniz. Çimlenme olduktan sonra filizleri dikkatlice sökebilir ve drenajı iyi, asitli bir toprağa dikebilirsiniz.
Kahve Çiçeği Nasıl Çiçek Açtırılır?
Kahve çiçeği, yemyeşil yaprakları, narin beyaz çiçekleri ve kıpkırmızı meyveleri ile harika görünüme sahip bir bitkidir. Ancak doğru şartlar oluşturulmadığında bitkinin güzel çiçeklerini görmek mümkün olmayabilir. Bitkiniz çiçek açmıyorsa aşağıdaki noktalara dikkat ederek çiçeklenmeyi teşvik edebilirsiniz.
Güneş ışığı
Kahve çiçeğinizin yeteri kadar güneş ışığı almasını sağlamalısınız. Kahve çiçeği doğrudan güneş ışığını sevmiyor olsa da bulunduğu odanın aydınlık olması gerekir. Gölgede kalan bitki çiçek üretmek için yeterli enerjiye sahip olmayabilir. Bu nedenle bitkinizi doğuya bakan bir pencerenin yanına veya güney ya da batıya bakan bir pencerenin birkaç metre gerisine yerleştirebilirsiniz.
Sulama
Kahve çiçeği, tropikal iklim bitkisi olduğu için güneşi sevdiği kadar yağmuru da sever. Bu nedenle yeteri kadar sulanmayan bitkiler çiçek açmayabilir. Bu nedenle sulamalar arasında toprağın tamamen kurumasına izin vermemelisiniz. Yetersiz sulama kadar aşırı sulama da bitkinin çiçek açmamasına neden olabileceği için sulamadan önce toprağın hafif kuru olmasına dikkat etmelisiniz.
Sıcaklık
Kahve çiçeği için 18-27°C arası sıcaklıklar idealdir. Çok soğuk havada bitkinin gelişmesi ve çiçek açması mümkün olmayabilir. Bu nedenle bitkinizi oda sıcaklığından biraz daha fazla olacak şekilde sıcak tutmaya çalışmalısınız. Çiçeklenme için dolaylı güneş ışığının ve sıcaklığın önemini göz ardı etmemelisiniz.
Zamanlama
Kahve çiçeği ortada bir sorun olmasa da çiçek açmayabilir. Bunun nedeni, bitkinin çiçek açmasının çok yavaş gerçekleşmesidir. Bitkinin olgunlaşması ve çiçek açmaya başlaması 3 ila 5 yılı bulabilir.
İlginizi çekebilir:
Latin Çiçeği Bakımı Nasıl Yapılır?