Kadınların yaşamları boyunca değişen belirli beslenme ihtiyaçları vardır. Özellikle de son dönemde pandemi ile birlikte başlayan, bağışıklık güçlendirme ve hastalıklardan korunmaya bağlı olarak da oldukça yaygınlaşan besin takviyelerini kadınlara özel olarak detaylandırdık.
Örneğin, gençlerin post-menopozal kadınlardan farklı besin ögesi ihtiyaçları vardır veya hamile veya emziren kadınların ise daha fazla miktarda vitamin ve mineral alımı ile daha fazla besin almaları gereklidir.
Besin ögesi ihtiyaçları genel sağlığa ve yaşam tarzına bağlı olarak da değişebilir. Vegan beslenen bir kadının B12 ihtiyacının artması kadar, osteoporozu olan bir kadının B12 ihtiyacı olmayacaktır.
Kadınlarda vitaminlerin fonksiyonları
Kadınlarda özellikle özel dönemlerde hem suda hem de yağda eriyen vitaminlere ihtiyaç vardır.
Suda eriyen vitaminler
Suda eriyen vitaminler vücutta birçok önemli rol oynar. B vitaminleri en iyi enerji üretimi, C vitamini ise en iyi bağışıklık destekleyici olarak bilinir.
B1: Tiamin, besin maddelerini enerjiye dönüştürmeye yardımcı olur ve uygun hücresel işlev için gereklidir. Hamile kadınlar, uzun süreli diüretik ilaçlar alan kadınlar ve bariatrik cerrahi geçiren kadınlarda tiamin eksikliği riski daha yüksektir.
B2: Riboflavin enerji üretimi ve büyüme ve gelişme için gereklidir. Aynı zamanda bir antioksidan olarak işlev görür. Hamile ve emziren kadınlar, yeme bozukluğu olan kadınlar ve yaşlı kadınlarda B2 eksikliği görülme riski daha yüksektir.
B3: Niasin, sinir sistemi fonksiyonu, enerji üretimi ve enzimatik reaksiyonlar için gereklidir.
B5: Pantotenik asit, hormonların ve nörotransmitterlerin üretimi gibi çeşitli temel işlemler için gerekli olan koenzim A’nın öncüsüdür.
B6: Piridoksin, makrobesin metabolizması, bağışıklık fonksiyonu ve nörotransmitter üretimi için önemlidir. Obezite ve otoimmün hastalıkları olan kadınlar gibi bazı popülasyonların düşük B6 seviyelerine sahip olma olasılığı daha yüksektir.
B7: Biotin, enerji üretiminde ve oksidatif stresin düzenlenmesinde önemli bir rol oynar. Saç, tırnak ve cilt sağlığı için önemlidir.
B9: Folat, DNA, RNA, kırmızı kan hücreleri, proteinler ve nörotransmiterler üretmek için gereklidir.
B12: B12, nörolojik fonksiyon ve kırmızı kan hücresi ve DNA üretimi için gereklidir. Yetersiz beslenme alımı veya otoimmün hastalıklar ve malabsorpsiyon dahil olmak üzere tıbbi durumlardan kaynaklanabilir.
C vitamini güçlü bir antioksidan görevi görür ve bağışıklık fonksiyonunda ve kollajen ve nörotransmitter üretiminde rol oynar. Sigara içmek ve aşırı alkol almak C vitamini eksikliği riskini artırır.
Kolinin, vücuttaki benzer işlevleri nedeniyle genellikle B vitaminleri ile gruplandırılmış suda çözünür bir besin olduğunu unutmayın. Bununla birlikte, kolin bir vitamin değildir ve diyette hem yağda hem de suda çözünür formlarda bulunur. Özellikle beyin gelişiminde, metabolizmada, nörotransmitter sentezinde önemli rolleri vardır.
Yağda eriyen vitaminler
- A vitamini, sağlıklı görme, bağışıklık fonksiyonu, hücresel büyüme ve fetal gelişim için gereklidir.
- D vitamini eksikliği yaygındır. Bu vitamin, kalsiyum seviyelerinin, insülin üretiminin ve bağışıklık fonksiyonunun korunmasında önemli bir rol oynar. Obezite görülen kadınlar ve yaşlılarda eksiklik riski vardır.
- E vitamini bir antioksidan görevi görür ve hücresel iletişim, kan damarı ve bağışıklık sağlığı için gereklidir.
- K vitamini kemik ve kalp sağlığı için önemlidir ve sağlıklı kan pıhtılaşması için gereklidir. K vitamini eksikliği, bazı genetik bozuklukları olan kadınlarda ortaya çıkabilir ve yetersiz diyet alımı veya bazı ilaçların kullanımından kaynaklanabilir.
Yaşam boyunca vitamin ve mineral ihtiyacı
Besin ögesi ihtiyaçları bir kadının hayatı boyunca farklılık gösterir.
- Eksiklikler, hamilelik, adolesan, emzirme dönemi, menapoz gibi belirli yaşam döngülerinde ve aşırı sigara kullanımı veya tıbbi bir durum teşhisi konması gibi belirli koşullar altında daha yaygındır.
- Sigara kullanan kadınların, yetersiz diyet vitamin alımı ve vitaminlerin malabsorpsiyonu nedeniyle vitamin eksiklikleri geliştirme riski daha yüksektir.
- Tip 2 diyabet, otoimmün hastalıklar ve gastrointestinal hastalıklar da dahil olmak üzere belirli tıbbi durumları olan kadınlarda, bir veya daha fazla vitaminde genel popülasyondan daha fazla vitamin ve mineral eksiklik görülme olasılığı daha yüksektir.
- Çalışmalar ayrıca obeziteye sahip kadınların B12 vitamini ve D vitamini dahil olmak üzere vitamin eksiklikleri için daha fazla risk altında olduğunu göstermektedir.
- Bariatrik cerrahi geçiren kadınlarda vitamin eksikliklerinin görülme riski daha yüksektir.
- Son olarak, vitamin eksiklikleri yeme bozukluğu olan kadınlar ve kısıtlayıcı diyetleri takip edenler arasında yaygındır.
Ne zaman takviye yapılmalı?
Optimal vitamin alımını teşvik etmek için sağlıklı ve dengeli bir diyet her zaman sürdürülmelidir, ancak kadınların ihtiyaç duydukları tüm vitaminleri tek başına beslenmeleriyle almaları da her zaman mümkün değildir. İhtiyaç olduğunda, bir hekim tarafından desteklenen besin takviyeleri sağlığın korunmasına, hayat kalitesinin artmasına yardımcı olabilir ve hamilelik, emzirme gibi özel durumlarda destekleyici olabilir.
Özetle, bazı kadınlar vitamin ihtiyaçlarını sadece diyetle karşılayamazlar ve vitamin takviyelerine ihtiyaç duyabilirler. Kendiniz için doğru bir takviye planı için de, öncelikle kan değerlerinize bakılarak eksiklik olup olmayacağına göre doktorunuz karar vermelidir.
İlginizi çekebilir: Yağlı tohumların faydalarını keşfedin: 8 yağlı tohum ve sağlığınıza etkileri