İşe alım ve terfilerde kullanılan psikometrik test nedir?

İşe alımlarda eskisi gibi IQ testleriyle ya da klasik kişilik envanterleriyle yetinilmiyor. Artık psikometri testleri olası bir kariyeri belirliyor, başarı ihtimali hakkında fikir veriyor. Psikometrik testlerin içeriğini araştırırken, yetenek avcılarının neden bu testleri kullanması gerektiği de ortaya çıktı.

Psikometri, zihin anlamına gelen “psyche” ve ölçü anlamına gelen “meter” kelimelerinin birleşiminden meydana gelen, dilimize “zihin ölçer” diye çevrilebilecek bir araştırma alanı. Zihnin çeşitli alan ve konulardaki gücünü ölçmeye yarayan psikometrik test ve değerlendirmeler, bu alanın en önemli çıktıları. Bu psikometrik testler kişilik özellikleri, davranış türleri, bilişsel beceriler, motivasyon vb. gibi psikolojik karakteristik özellikleri ölçmeye yarıyor.

Dünyanın en büyük şirketleri kullanıyor

20. yüzyılın başında oluşturulan psikometrik testler çoğunlukla eğitimde kullanılmaktaydı. İnsan Kaynakları tarafından işe alımlarda ve terfi alacak çalışanları belirlemede kullanılmaya başlamaları ise milenyum sonrasının konusu. Fortune 500 şirketlerinin yüzde 80’i, Times’a göre en büyük 100 şirketin ise %75’i psikometrik testleri şirketlerine göre özelleştirip uyguluyor.

Genelde 50 – 200 sorudan oluşan psikometrik testlerde sorulan sorularla kişinin sadece anlama ve kavrama yeteneği değil, iş ve özel hayatta verdiği / verebileceği tepkiler üzerinden duygu durumu da ölçülüyor. Kişinin sağduyulu, yardımsever, lider ruhlu vb. özelliklerini ortaya çıkarmayı hedefleyen psikometri sorularından birkaç örnek vermek gerekirse:

Fikir çatışmalarına girmemeyi yeğlerim.

1. Doğru
2. Yanlış

Partileri ve sosyal iletişimi artıran ortamları severim.

1. Kesinlikle katılmıyorum
2. Katılmıyorum
3. Kararsızım
4. Katılıyorum
5. Kesinlikle katılıyorum

Hayatımdaki en önemli şey işimdir.

1. Kesinlikle katılmıyorum
2. Katılmıyorum
3. Kararsızım
4. Katılıyorum
5. Kesinlikle katılıyorum

Bu sorulara verilen yanıtların 1, 3, 5, 7 puan şeklindeki ağırlıklarına göre kişinin belli başlı karakteristik özellikleri hakkında, çoğu kez kendilerini bile şaşırtacak kadar isabetli sonuçlar ortaya çıkıyor.

Psikometri testi işe alımda neden kullanılmalı?

Bu tür testlerin işe alımlarda kullanılmasının hem çalışanın, hem de şirketin yararına olacağına dair psikologların da söyleyecekleri var. Davranış Bilimleri Enstitüsü bu konuda kapsamlı bir yazı yazarak, neden psikometrik test ve envanter kullanılması gerektiğini şöyle özetlemiş:

• Personel seçimi sürecinin öngörü geçerliliğini yükseltir.
• Personel devir hızını ve buna bağlı maliyetleri düşürür.
• Personel seçiminde standart ve objektif değerlendirme yapılmasını sağlar.
• Personel seçim süresini kısaltır ve verimliliğini yükseltir.
• Pozisyonlar için normlar ve profiller geliştirilerek seçim kalitesini standartlaştırır.
• Personel seçim süreçlerini standart hale getirerek iş gücü kalitesini istatistik olarak incelemeye ve geliştirmeye imkan verir.

İlginizi çekebilir: Yetenek uzmanı Jason Shen etkili işe alım sürecinin nasıl olması gerektiğini açıklıyor

Kaynaklar:
Psychometric Success
Davranış Bilimleri Enstitüsü
Thomas International