İş yaşamının sağlık boyutu: Mesleki kas-iskelet sistemi hastalıklarını tanıyor musunuz?

İş ortamında fiziksel ve psiko-sosyal risklere maruz kalmaya bağlı olarak gelişen ağrı, hareket kısıtlanması ve sakatlanmalarla seyredebilen kas iskelet hastalıkları sık karşılaştığımız bir durumdur. Meslek hastalıklarının %42 gibi büyük bir oranını da kas-iskelet sistemi hastalıkları oluşturmaktadır. Mesleki Kas İskelet Hastalıkları (MKİH) olarak kabul edilen bu hastalıklar; kaslar, tendonlar, ligamanlar ve diskler gibi yumuşak dokuları etkiler. Vücudun kötü pozisyonlarda kullanımı ve ergonomik yetersizlikler, MKİH gelişiminde önemli rol oynar.

Dünya ölçeğinde saptanan tüm kas-iskelet sistemi hastalıklarının yaklaşık %30’unun işe bağlı olduğu belirtilmektedir. Kas-iskelet sistemi hastalıkları, meslek hastalıkları ve iş kazalarının neden olduğu tüm işgünü kayıplarının yaklaşık %34’ünü oluşturmaktadır.

MKİH’de risk faktörleri;

  • fiziksel ve ergonomik (tekrarlamalı hareketler, zorlamalı hareketler, belin ve vücudun kötü ve yanlış pozisyonlarda kullanımı, uzun süreli aynı pozisyon),
  • psikososyal (iş memnuniyetsizliği, monoton iş, zaman baskısı, yetersiz iş arkadaşı desteği, yeterli dinlenme molalarının eksikliği),
  • kişisel risk etkenleri olabilir (yaşlanma, kondisyon yetersizliği, sigara, aşırı kilo).

Fiziksel ve ergonomik risk faktörleri açısından, örneğin bel fıtığının oluşmasında dizleri bükmeden öne eğilmek, ağırlık kaldırmak, Karpal Tünel oluşmasında bilgisayar kullanırken el bileğinin aşırı bükük kullanılması önemli bir etkendir.

MKİH öncelikle beli, boynu ve üst ekstremiteleri (elleri, dirsekleri ve omuzları) etkiler. En sıklıkla bel ve el tutulur. MKİH başlıca ikiye ayrılır:

  1. Bel ağrısı
  2. Boyun ve üst ekstremite (omuz, dirsek, el bileği ve el) rahatsızlıkları.

MKİH’de yer alan ana hastalıklara örnek olarak; kas zorlanması, kas incinmesi, el ağrısı, bel fıtığı, boyun tutulması, boyun fıtığı, Karpal Tünel Sendromu’nu verebiliriz.

Düzenli yapılan fiziksel egzersizlerin MKİH’nin önlenmesinde önemli rol oynadığı klinik çalışmalarla kanıtlanmıştır. Düzenli yapılan fiziksel egzersizler, kas-iskelet sistemini güçlendirmekte, ağrıyı ve MKİH gelişme riskini azaltmaktadır.

Sevgiler…

Referanslar:
1.İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi. Özel sayı. Mesleki kas iskelet sistemi hastalıkları. 2007; 34(7). https://www.ailevecalisma.gov.tr/isggm/dergiler/34.pdf Erişim tarihi: 06.01.2020.
2.Kelly D et al. Exercise therapy and work-related musculoskeletal disorders in sedentary workers. Occupational Medicine, Volume 68, Issue 4, June 2018, Pages 262–272.
3.Rodrigues EV et al. Effects of exercise on pain of musculoskeletal disorders: a systemic review. Acta Ortop Bras. 2014; 22 (6). Occupational Medicine, Volume 68, Issue 4, June 2018, Pages 262–272.
4.Gasibat Q et al. Stretching Exercises to Prevent Work-related Musculoskeletal Disorders – A Review Article. American Journal of Sports Science and Medicine, 2017, Vol. 5, No. 2, 27-37.

İlginizi çekebilir: Dirseklerinizi egzersizle kuvvetlendirin: Tenisçi ve golfçü dirseği hastalıkları için ne yapabilirsiniz?

Emsal Salık Tıp Doktoru
Tıp doktoru, Histoloji-Embriyoloji Uzmanı, Klinik Ayak Refleksoloji Uzmanı, Shiatsu Uzmanı, bass gitaristim. Marmara Üniversitesi İngilizce Tıp Fakültesi mezunuyum. Artı Bahçeşehir Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü ... Devam