İş mülakatlarında işverenlerin dikkat etmesi gereken iki kuram: Halo ve Horn etkisi
Sosyal öğrenmede;
- Halo Etkisi,bireyin sahip olduğu olumlu bir özelliğinden dolayı onunla ilgili olumlu genel bir yargıya varılmasıdır.
- Horn Etkisi ise,bireyin sahip olduğu olumsuz bir özelliğin onunla ilgili genel bir olumsuz yargıya varılmasını sağlamasıdır.
Bir adayla ilgili önyargımızın ilk 7 saniyede oluştuğunu düşünürsek, ilk izlenimlerimizin mülakatın devamını da etkileyeceğini tahmin etmeliyiz.
Konusunda uzman bir IK yetkilisi, sosyal öğrenmenin dayattığı Halo ve Horn etkisinin varlığını bilmeli ve bu bilinçle hareket etmelidir. Halo etkisiyle, güzel giyinmiş bir adayın işinde başarılı olacağı izlenimine kapılarak mülakatın seyrini bu doğrultuda devam ettirmemek gerekir. Adayın iyi giyinmesi; hayatı, kendini önemsediği, başvuru yaptığı şirkete ve yetkililerine saygı duyduğu anlamına gelir, ancak tüm bunlar başvurduğu işi iyi bir şekilde yapacağı anlamına gelmez.
Aynı şekilde Horn etkisiyle, özensiz gelmiş bir adayın başarısız olacağı,yetkinliğinin olmayacağı da düşünülmemelidir. Başarısız olma ihtimali yada iş performansı hakkındaki bilgi planlanan sorularla alınmalı ve uygulanacak bilimsel yöntemlerle(test, sunum vs) tespit edilmelidir.
“İnsanların ön yargılarını parçalamak, bir atomu parçalamaktan daha zordur.” der Albert Einstein.
Profesyonel mülakatlar önyargılardan arınmış, adayın kendisini ifade etmesine şans veren ve görüşmenin bütününün değerlendirildiği mülakatlardır. İşe alımcının halo ve horn etkisinde kalmadan görüşmesini sürdürmesi de başarıyı beraberinde getirecektir.
Yazarın diğer yazıları için tıklayınız.