İran kedisi düz bir surata, iri gözlere ve uzun tüylere sahip bir kedidir. İran kedisi ismini ilk olarak ortaya çıktığı yer olan İran’dan almaktadır. Bununla birlikte İran kedisinin kökeni MÖ 1684’e kadar uzandığı için tam olarak nasıl ortaya çıktığı bilinmemektedir. İran kedileri sevecen, arkadaş canlısı ve sabırlı kişilikleri sayesinde zaman içinde evde bakmak için ideal kediler haline gelmişlerdir. İran kedilerini merak ediyor ve haklarında daha fazla şey öğrenmek istiyorsanız, bu kedilere dair merak ettiğiniz her şeyi bu yazıda okuyabilirsiniz.
İran Kedisi Özellikleri
İran kedisi, uzun ve kalın tüyleri, iri gözleri ve sevimli bir suratı olan bir kedi cinsidir. Orta büyüklükte olan bu kedilerin tüyleri çeşitli renklerde olabilir. Sevecen, nazik ve sakin bir mizacı olan İran kedisi, hem çocuklarla hem de evdeki diğer evcil hayvanlarla iyi geçinme eğilimindedir. Gün içinde genelde sevdikleri bir yerde yatmayı seven bu kediler insanların kucağında yatmaktan ve sevilmekten de hoşlanır. İran kedilerinin fiziksel özellikleri ve karakterleri genel olarak şu şekildedir:
- Boyu: 25-35 cm
- Ağırlığı: 3,5-5,5 kg
- Yaşam süresi: 10-15 yıl
- Kürk uzunluğu: Uzun
- Rengi: Farklı renklerde olabilir.
- Arkadaş canlılığı: İnsanlarla arkadaşlık etmekten hoşlanan sevecen kedilerdir. Özellikle küçük yaştan itibaren alıştırıldıkları zaman diğer evcil hayvanlarla iyi bir şekilde geçinir.
İran Kedisi Tarihçesi
İran kedisine dair en eski yazılı kaynak 1500’li yıllara dayanıyor olsa da Antik Mısır’daki hiyerogliflere bakıldığında İran kedisinin tarihinin çok daha eskiye dayandığı düşünülmektedir. İran kedisinin atalarının MÖ 1684 tarihli hiyerogliflerde betimlenen ve Antik Mısır’da kutsal sayılan kediler olduğunu iddia eden görüşler bulunmaktadır.
İran kedisinin modern çağda ilk örnekleri ise 1871 yılında Londra’da düzenlenen ilk kedi gösterilerinde sergilenmiştir. Büyük bir hayvansever olan Kraliçe Victoria, gösteride sergilenen uzun tüylü ve egzotik görünümlü kedileri çok beğenmiş ve bu sayede İran kedilerinin kraliyet ailesinde ve İngiliz sosyetesinde popüler hale gelmesini sağlamıştır.
1800’lü yılların sonlarına ve 1900’lü yılların başlarına gelindiğinde ise İran kedileri ABD’ye ulaşmıştır. Tıpkı İngiltere’de olduğu gibi ABD’de de ilgi gören İran kedileri ABD’de bazı organizasyonlar tarafından ayrı bir kedi cinsi olarak kabul edilmiştir.
İran Kedisi Kişiliği
İran kedileri son derece sakin ve seven kedilerdir. Çok fazla sesi çıkmayan bu kediler insanlara ilgi göstermeye ve onlardan ilgi görmeye bayılır. Her kedinin birbirinden farklı bir karakteri olduğu için tüm İran kedilerinin aynı özelliklere sahip olması mümkün olmasa da bu kediler genel olarak sevilmeyi ve kucaklanmayı seven, sakin, sevecen ve sosyal kedilerdir.
İran kedileri, meraklı kediler olsalar da evdeki eşyaları devirmek için fırsat kovalayan kediler değildir. Ayrıca bu kedilerin vücutları yapı olarak biraz hantal olduğu için kedinizi perdelere tırmanırken veya dolapların tepelerine tırmanırken bulmanız pek olası değildir. İran kedilerini evde genelde en rahat ettikleri yerde yatarken bulabilirsiniz.
İran kedileri, küçüklükten itibaren alıştırılmaları halinde köpekler dahil olmak üzere evcil hayvanlarla iyi bir şekilde geçinirler. Oyun oynayacak kadar enerjik bir yapısı olan İran kedileri, bazı kediler gibi sürekli ilgilenilmeye ihtiyaç duymadıkları için onlarla ara sıra oynamak enerjilerini atmaları ve eğlenmeleri için yeterli olacaktır.
İran Kedisi Bakımı
İran kedisinin uzun ve yumuşak tüyleri çok fazla bakım gerektirir. Tüyler çok uzun ve kalın olduğu için fırçalamak yeterli değildir. Tüylerdeki matlaşmayı ve dolaşmayı önlemek için İran kedilerinin her gün geniş dişli bir tarakla taranması ve sonrasında yumuşak bir fırçayla her gün fırçalanması gerekir. Ayrıca tarama sırasında tüyleri iyice ayırmaya ve iç kısımlarda oluşabilecek düğümleri engellemeye dikkat etmek gerekir. Bazen tüyleri temiz tutmak için kedilere banyo yaptırmak da gerekli olabilir. Bunun yanı sıra İran kedilerinde gözyaşı üretiminde fazlalık olabileceği için kedinin yüzünü her gün nemli bir bezle temizlemek, tırnaklarını 2-3 haftada bir kesmek ve kulaklarını her hafta kontrol edip kir birikmesi halinde kulakları nazikçe temizlemek önemlidir.
İran kedilerinin tüyleri matlaşınca tekrar parlak hale getirmek zordur. Tüylerin matlaşması kedi açısından da sıkıntı yaratan bir durum olabilir. Bu nedenle matlaşan tüylerin veteriner hekim tarafından kesilmesi gerekebilir. Bazı durumlarda ise gövdedeki tüyler tıraş edilip kafadaki, bacaklardaki ve kuyruktaki tüyler bırakılarak kedinin rahat etmesi sağlanabilir.
İran kedileri, kedi oyuncakları ile oynamayı sevseler de oldukça sakin kedilerdir. Bu nedenle kedinizin egzersiz yapmasını sağlamak için günde birkaç kez onunla oyun oynayabilirsiniz. Bunun yanı sıra eve tırmalama direkleri alarak kedinizin bacak kaslarını ve patilerini çalıştırmasını sağlayabilirsiniz.
İran kedilerinin beslenmesinde ise kaliteli mama tercih etmeye ve ölçülü bir şekilde mama vermeye dikkat etmek gerekir. İran kedileri hantal yapıları nedeniyle aşırı kilolu olma eğilimindedir. Kedilerde aşırı kilo, diyabet ve kalp sağlığı gibi çeşitli sorunlarla karşılaşmaya neden olabilir. Bu nedenle kedinizin mama kabını sürekli dolu tutmak yerine mama kabına günde iki kez mama koyabilirsiniz.
İran Kedisi Yaşam Süresi ve Sağlık Sorunları
İran kedileri iyi bakıldıkları takdirde 10-15 yıl yaşayabilen kedilerdir. Bununla birlikte İran kedilerinde bazı genetik hastalıklara yatkınlık olabilmektedir. İran kedilerinin karşılaşabilecekleri genetik sağlık sorunları şu şekildedir:
- Polikistik böbrek hastalığı: Bu hastalık, İran kedilerinde daha yaygın olarak görülebilmekte ve kedilerin böbreklerinde ufak kistlere neden olabilmektedir. Kistler zamanla büyüyerek böbrek yetersizliğine yol açabilmektedir. Polikistik böbrek hastalığında kilo kaybı, kusma, aşırı susama ve bağışıklık sisteminin zayıflaması gibi belirtiler görülebilmektedir. Bu belirtiler genelde kedi 7 yaşına geldiğinde başlamaktadır. Polikistik böbrek hastalığının kesin bir tedavisi olmamakla birlikte özel diyetler ve ilaçlar ile hastalığın belirtileri kontrol altına alınabilmektedir.
- Brakisefali: Brakisefali, İran kedisi gibi düz suratlı kedileri etkileyen bir sorundur. Kedilerdeki bu surat yapısı hava yollarında tıkanıklığa neden olup nefes almayı zorlaştırabilir. Brakisefali belirtileri arasında sesli nefes alıp verme, hareket edememe ve sıcaklık artışı veya aktivite sonrası bayılma gibi belirtiler bulunmaktadır. Kedinin yaşının ilerlemesiyle birlikte belirtiler kötüleşebilir. Tedavi için ameliyat gerektirilebilen brakisefali tedavi edilmediğinde kedinin ömrünün kısalmasına yol açabilir.
- Progresif retina atrofisi: İran kedileri gözlerle ilgili olarak da bazı sorunlar yaşayabilir. Bunlardan biri olan progresif retina atrofisi, kalıtsal bir sorundur ve gözdeki hücrelerin parçalanmasına neden olur. Sonuç olarak görüşte zayıflık ve körlüğe neden olabilir. Progresif retina atrofisi belirtileri arasında geceleri huzursuzluk, karanlık odalardan uzak durma ve gözbebeklerinde aşırı büyüme gibi belirtiler bulunabilir.
Sevildikleri bir ortamda oldukları zaman son derece mutlu ve keyifli bir yaşam süren İran kedileri, oldukça sevecen ve sakin mizaçlı kedilerdir. Sevdikleri insanların kucaklarına yatmayı ve kendilerini sevdirmeyi seven bu kediler, evde bakmak için ideal kedilerdir.
İlginizi çekebilir:
- Havana Brown Kedisi Özellikleri ve Bakımı
- Exotic Shorthair Kedisi Özellikleri ve Bakımı
- Egyptian Mau Kedisi Özellikleri ve Bakımı
- European Shorthair Kedisi Özellikleri ve Bakımı
- European Burmese Kedisi Özellikleri ve Bakımı
- Japon Bobtail Kedisi Özellikleri ve Bakımı