X

IQ testi, çocuğunuz hakkında neler söylemez?

“Benim çocuğum üstün zekalı”, “Benim çocuğumun hiperaktivitesi var ve çok zeki olduğundan böyle oluyormuş”, “Doktor ‘Çocuğunuzun IQ’su yüksek’ dedi, dahi olacak benim yavrum” gibi cümlelerle karşılaşmayanımız yoktur. Özellikle milenyum çağında ebeveynlerin çocuklarını zeka skorları ile kıyaslamaları ya da yaşıtlarından ayırt etmeleri son derece artış gösterdi. Zeka kavramı geçmişten günümüze araştırılmasına rağmen net bir tanımı bulunmamaktadır. Psikoloji alanında da zeka, zihin, beyin gibi konular bu alan için büyük bir zenginliktir. Zeka soyuttur fakat etkileri ve insana yansıması somuttur.

IQ, zekanın skorlanmasında kullanılan bir göstergedir. Bireyin zihinsel yaşı ile takvim yaşı aynı ise IQ’su 100’dür. Buna ortalama zeka diyebiliriz. Eğer zihinsel yaş, takvim yaşından fazla ise kişinin puanına bakılarak parlak, üstün ya da çok üstün zeka şeklinde ifade kullanılabilir. Bunun aksine zihinsel yaş, takvim yaşının altında ise skora bakılarak donuk zeka, sıradan zeka geriliği, hafif derece zeka geriliği, orta derece zeka geriliği, ağır zeka geriliği ve derin zeka geriliği olarak tanımlanabilir (Köksal & Boran, 2015, s. 111).

WISC-R testi, kişilerin IQ ölçümünde kullanılan en yaygın zeka testlerinden biridir. Sözel ve performans alanlarından oluşan bu test kişinin akıl yürütme becerisi, sözcük dağarcığı, yargılama becerisi, temel motor aktivite olmadan görsel organizasyon gibi alanlarından bize bilgi sunar. Dahası, kişinin zaman baskısı altında çalışıp çalışamadığını, dikkat aralığını, uzun ve kısa süreli işitsel belleğini gösterir. Testin skorlarına bakarak bireyin yönergeleri takip edebilme becerisini öğrenebiliriz. Saydığım ve bir o kadar da sayamadığım beceriyi ölçen bir test, özellikle ebeveynler için çocukları konusunda yol haritası olabilir mi? Elbette olabilir fakat gerçekten de IQ testinin yüksek olması bu hayatta bir amaca ulaşmak için yeterli midir? IQ testi çocuğunuz hakkında neler söylemez? Biraz da bunlara bakmak lazım.

Hayat dinamiktir. Çocuk doğduğu andan itibaren kendi aile yapısına uygun, kendi kültürüne ve değerlerine göre yetişir, yetiştirilir. Kişinin hayatta başarıya ulaşması için zeka yeterli değildir. Anne ve babalar tarafından çocukların zeka skorları ile kıyaslanması ne kadar popüler, oysa çocukların 1 ayda okuduğu kitap sayısı da zeka skoru kadar önemli.

Dahası, zeka testleri kişinin sorumluluk bilincini ve düzeyini bize göstermez. Sorumluluk, uyum sağlama gibi beceriler sonradan da kazanılabilir. Çocuğunuz şehir dışında bir üniversite kazandı ve tek başına eve çıkmak istiyor, bu sorumluluğu alıp bu yaşama uyum sağlayacağını IQ testi bize gösteremez. Öz bakım bireyin en dikkat etmesi ve özen göstermesi gereken konulardan biridir. Çocuğun banyo yapma, diş fırçalama alışkanlıkları düzenli mi, genel temizlik algısı yeterli mi, bu gibi soruları cevaplayabilmek için gözlem yapmak gerekir. Ya da çocuğun kendinden büyüklere ve kendinden küçüklere davranışlarını, tutumlarını (hem ahlaki değerler hem de sosyal değerler yönünden) bilebilmemiz için IQ testinden daha fazlası gereklidir.

Sonuç olarak, bir bireyi, bir çocuğu tanımak için yalnızca IQ testi yeterli değildir. Gözlemleyip bilgi edinebileceğimiz ve bu yönleri ile de gurur duyacağımız birçok alan vardır. Akıl ve ahlaki-sosyal değerler birer bütündür. Üstün zekalı birinin zekasını hangi yönde kullanacağı gözlem yapılarak öğrenilen alanlarla bağlantılıdır. Bir mühendis, zekasını kullanarak kilit sistemi oluşturur, bir hırsız yine zekasını kullanarak o sistemi bloke eder. Bu yüzden IQ testinin bize söyledikleri kadar söylemedikleri bilgiler de çok önemlidir. İnsan olmak çok daha önemlidir.

Kaynak

Köksal, M. S. & Boran, A. İ. (2015). Üstün yetenekli öğrencilerin ıq puanlarının anne-baba eğitimi ve aile geliri değişkenleri açısından karşılaştırılması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16.

İlginizi çekebilir: Obsesif kompulsif bozukluk: Neden olur, belirtileri nelerdir?

Betül Cavlak Akdaş: TED Üniversitesi'nde lisans eğitimini tamamladıktan sonra uzmanlığını Üsküdar Üniversitesi Klinik Psikoloji bölümünden onur öğrencisi olarak almıştır. Yüksek lisans tez konusu "Yetişkin Bireylerin Ebeveynleşme Olgusunda Obsesif İnanışların ve Kaygı Düzeylerinin Rolü"dür. İş hayatına özel bir kurumda devam eden Uzman Klinik Psikolog/Yazar Betül Cavlak Akdaş, online olarak terapi yaparak da danışan görmektedir. Ruh sağlığı alanında almış olduğu Bilişsel Davranışçı Terapi, Objektif Testler, MMPI, Aile Danışmanlığı, Sanat Terapisi gibi eğitimlerinin yanında, psikoloji bilimine yazılarıyla da katkı sağlamayı hedefleri arasına almıştır. Daha önce farklı dergilerde de Yazar olarak bulunan Betül Cavlak Akdaş'ın, "Erteleme Davranışı", "Mimari Yapı ve Psikoloji", "Benlik Saygısı" konuları üzerine araştırma projeleri mevcuttur. Ayrıca, Türkiye Buz Pateni Federasyonu bünyesinde İl Hakemliği yapmaktadır.

LEGO’dan hem çocukları hem yetişkinleri mutlu edecek en mükemmel yılbaşı hediyeleri

Yeni yıl, soğuk günleri sıcacık bir sevgiyle sarmalayan, neşe ve heyecan dolu büyülü bir dönem. Öyle ki yalnızca taptaze başlangıçların değil; sevdiklerimizi mutlu edecek fırsatların da habercisi. Bu özel dönemi daha da unutulmaz kılmanın ve yılbaşı coşkusunu sevdiklerimizle paylaşmanın en keyifli yollarından biri ise hiç şüphesiz gözlerden kalpler çıkaracak mükemmel yeni yıl hediyeleri. Peki ama gerçek anlamda mükemmel bir hediye bulmak mümkün mü?



Çocukken çok kolay olan hediye seçimi konusu, ne yazık ki yetişkinlikte zor bir hal alabiliyor. O zamanlar en sevdiğimiz karakterin yeni çıkan bir kitabı ya da havalı yeni bir oyuncak, bizi mutlu etmeye yeterdi. Ama büyüdükçe işler biraz karıştı… İhtiyaçlar, istekler, beklentiler, arzular, hepsi değişti, karmaşıklaştı. Haliyle, bir yetişkini ‘gerçekten’ mutlu edebilecek o ‘mükemmel’ hediyeyi bulmak da zorlu bir sanata dönüştü. Ama çözüm, sandığımızdan çok daha yakında olabilir. Belki de oyuna ve yaratıcılığa yeniden kucak açmak, tüm bu karmaşıklığı alıp götürmeye yetebilir. Siz de bu yıl sevdiklerinizi gerçekten heyecanlandıracak bir hediyenin peşine düştüyseniz aradıklarınızı LEGO’da bulabilirsiniz. Çocuklar için olduğu kadar yetişkinler için de oyunun, yaratıcılığın ve rahatlamanın kapılarını aralayan LEGO’da herkese uygun yüzlerce çeşit var:

Estetik ve dekoratif dokunuşları sevenlere özel

Çevrenizde gördüğü her boş duvarı doldurmak için hemen zihninde tasarım yapmaya başlayan ya da boş rafları estetik detaylarla dekore etmeye bayılan sevdikleriniz varsa, onlar için en iyi yılbaşı hediyesi bir LEGO’dan bir sanat eseri, doğadan bir parça veya mimari bir detay olabilir:

  • LEGO® Art Mona Lisa: Dekorasyonun yanı sıra sanat ve tarih meraklısı sevdikleriniz için Mona Lisa’nın 3D versiyonu şahane bir yeni yıl armağanı olabilir. Sevdiklerinizin duvarlarını süsleyerek yaşam alanlarına enerji katacak bu özel hediye, onların yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.
  • LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu: Doğanın dokunuşlarını yaşam alanlarına taşıyacak LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu, canlı renkleriyle sevdiklerinize yılbaşı coşkusunu yansıtırken mutluluktan gözlerinden kalpler çıkartabilir.

Enerjisini doğadan alanlara özel

Doğaya, yeşile, bitkilere düşkün, enerjisini, ilhamını büyüleyici çiçeklerden ve renklerden alan sevdikleriniz için de en mükemmel hediyeler, yine LEGO’da:

  • LEGO® Icons Orkide: Orkidelerin bitkiler aleminde çok özel bir yeri olduğu tartışılmaz. Siz de sevdiklerinize onların sizin için ne kadar özel olduğunu hissettirmek istiyorsanız bu seti kaçırmayın. 5 taban yaprağı ve 2 hava kökü ile gerçekçi bir görünüme sahip bu ikonik orkide setini görenler canlısından ayırmakta zorlanabilirler 🙂
  • LEGO® Icons Erik Çiçeği: Bu set, sevdiklerinize güzel bir kırmızı çiçeği tomurcuktan açmaya ve tam çiçeklenmeye kadar inşa etme fırsatı sunuyor. Üstelik sevdikleriniz bu seti sergilemekten de büyük haz duyacak. Hem şık bir dekor hem de yaratıcı bir yapım süreci, ikisi de bu mükemmel hediyede.

Hız, heyecan ve adrenalin tutkunlarına özel

Hız, şüphesiz ki büyük bir tutku. Özgürlüğüne düşkün, heyecanı seven, teknolojiye ve otomobil dünyasına meraklı herkes için LEGO’da şahane hediyeler bulabilirsiniz:

  • LEGO® Technic Mercedes-Benz G 500 Professional Line: Mercedes-Benz tutkusu olan herkesi heyecanlandıracak, otantik özelliklerle dolu ikonik G Serisi’nden bir model, mükemmel bir yılbaşı hediyesinden çok daha fazlası olabilir. Baştan sona adeta bir mühendislik deneyimi sunan bu modelin sevdiklerinizi çok mutlu edeceği kesin.
  • LEGO® Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat: Maceranın sudaki halini seven ve yelken sporuna da merak duyan sevdiklerinizi mutlu etmek için fazla düşünmenize gerek yok. Aradığınız hediye LEGO Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat. Biraz çılgın, biraz heyecanlı, en çok da kusursuz… Emin olun sevdikleriniz bu seti hem yaparken hem de sergilerken çok keyif alacak.

Sinemaseverlere özel

Beyaz perdenin büyüsüne kapılan sevdiklerinize, onların bu tutkusunu daha da derinleştirecek hediyelerle unutulmaz deneyimler sunabilirsiniz:

  • LEGO® Star Wars™ Millennium Falcon™: Çoğu sinemaseverin gönlünde taht kurmuş en özel serilerden biri hiç şüphesiz ki Star Wars. Star Wars™ Millennium Falcon’un kokpiti, uydu çanağı, topları ve diğer ikonik detaylarıyla sevdikleriniz inşa sürecini tamamlarken kendilerini galaksinin derinliklerinde bir macerada da hissedebilirler.
  • LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba: Sevdiklerinizin sinema tutkusunu nostaljik rüzgarlarla buluşturmak isterseniz, aradığınız mükemmel hediye yine LEGO’da. Onları LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba ile çocukluk anılarına doğru bir yolculuğa çıkarabilirsiniz.

Oyunculara ve uzay meraklılarına özel

Uzayın sınırsız gizemini merak eden ya da en zorlu oyunları bile tek hamlede geçmeyi başarabilen sevdikleriniz varsa, onlar için de en mükemmel yeni yıl hediyeleri LEGO’da:

  • LEGO® Super Mario™ Super Mario World™: Mario ve Yoshi: Mario, şüphesiz ki hem çocukların hem yetişkinlerin gönlünde büyük yer tutan en ikonik oyunlardan biri. Eğlenceli bir nostaljik tur, keyifli bir oyun deneyimi ya da rahatlatıcı bir aktiviteden çok daha fazlasını sunacak bu set, sevdiklerinize yepyeni bir dünya yaratmak için ilham verebilir.
  • LEGO® Technic NASA Apollo Ay Taşıtı – LRV: Kozmik maceracılar için en şahane hediye: NASA Apollo Ay Taşıtı (LRV) modeli. Sevdiklerinizi yıldızlara götürüp geri getirecek bu özel hediye, bambaşka dünyaların kapısını onlar için aralarken yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.

Bonus: Mırmır Pati ile eğlenceyi geri getirin

LEGO’nun sonsuz olasılıklarla dolu dünyasında en mükemmel hediyeler de eğlence de oyun da bitmez… Mırmır Pati, oyunu her yaştan insan için geri getiriyor ve herkesi yılın bu büyülü zamanını çok daha keyifli geçirmeye davet ediyor.

Mutlu bir yer inşa etmek isteyen herkes için mükemmel hediyeler ve çok daha fazlası LEGO’da. Hemen tıklayın ve sevdiklerinizi mutlu etmeye erkenden başlayın.

*Bu yazı LEGO katkılarıyla hazırlanmıştır.

İlgili Makale