İnsanları ve maymunları evrimden sonra buluşturan ortak nokta: Gülümseme

Uyurken insan ve bebek şempanzelerin gülümsemeyi andıran mimikleri oldukça benzerlik gösteriyor. Bu tür spontane gülümsemelerin kaynağının ise evrimsel kökendeki benzerlikler olduğu düşünülüyor.

Japonya’daki Kyoto Primat Araştırma Enstitüsü’nde yapılan araştırmalara göre, insan ve şempanzelerin yanı sıra evrim ağacında şempanzelerle uzaktan akraba olan yeni doğmuş makaklarda da aynı mimiklere rastlamak mümkün.

Gülümsemenin kökeni 30 milyon yıla dayanıyor

Araştırmacı yazar Masaki Tomonaga şunları söylüyor: ‘Yaklaşık on yıl önce yeni doğmuş şempanzelerde, aynı insan bebeklerinde olduğu gibi anlık gelişen gülümseme mimiğine rastladık. Şempanzelerden daha uzak türlerde de aynı davranışa rastladığımız için gülümseme mimiğinin kökeninin en az 30 milyon yıl öncesine, bizim atalarımızla şempanzelerin ayrılmaya başladığı yere kadar dayandığını tahmin ediyoruz.’

Başyazar Fumito Kawakami makaklarda da aynı davranışa rutin sağlık kontrolü sırasında rastladıklarını belirtiyor. Uzun süren sağlık kontrolleri sırasında yorgun düşüp uykuya dalan bebek makaklarda aniden beliren gülümseme, araştırmacıların ilgisini çekmiş ve araştırmacılara makaklardaki bu davranışı gözlemleme fırsatı yaratmış.

İlgili yazı: Gülümsemeye dair şaşırtıcı gerçekler: Hangi gülümseme ne anlama geliyor?

İnsanlarla maymunların ortak özelliği uyurken gülümsemeleri

Yedi makak yavrusunda yapılan gözlemlerin sonucunda her bir yavrunun en az bir kere gülümseme mimiğini yaptığını fark etmişler. İnsan bebeklerine kıyasla daha kısa süre ve tek taraflı spazmlar yaşayan makaklar ile insanların benzerliği; iki türün de REM uykusundayken bu davranışı göstermeleri. Kawakami’ye göre gülümseme süreleri dışında her şey benzerlik gösteriyor.

Bazı insanlar bebeklerdeki gülümseme mimiğinin amacının bebeğin ebeveynlerine karşı daha şirin görünmesinin ve mutlu hissettiğinin belirteci olduğunu düşünse de, şempanze ve makaklarda da aynı davranışın gözlemlenmesi, durumun duygusal iletişimden çok altında yatan başka sebepler olduğunu kanıtlıyor.

Peki gülümseme sadece şempanze ve makaklarda mı görülüyor? Tomonaga bu kadar kesin konuşmamamız gerektiğini söylüyor. Gıdıklandığında gülümseyen fareler ve mutlu olduğunda gülümser gibi ifade takınan köpekler farklı evrimsel araştırmaların konusu haline gelmiş durumda. Bu tür ifadelere daha çok memelilerde rastlanırken, bu davranışların henüz keşfedemediğimiz evrimsel bir açıklaması olduğu muhtemel.
Kaynak:

sciencedaily.com