İnsan kaynaklı iklim değişiklikleri yüzünden 2014’te neler yaşandı?

Paris’te düzenlenecek 21’inci İklim Konferansı öncesinde iklim değişikliği tartışmaları alevlendi. Birçok uluslararası kuruluş art arda raporlar açıklıyor. Bunlardan biri de kasım ayının ilk haftasında yayımlandı. Bu rapora göre sera gazı emisyonu ve arazi kullanımı gibi insan faaliyetleri 2014 yılında olağan dışı hava olaylarına ve iklimsel değişikliklere neden oldu. Bunlar arasında orta Pasifik’teki tropik hortumlar, Avrupa’daki aşırı yağışlar, doğu Afrika’daki kuraklık, Asya, Güney Amerika ve Avustralya’daki bunaltıcı sıcaklar gösterilebilir.

ABD’deki Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi (NOAA) Başkanı Thomas R. Karl, doğa olaylarının oluşum nedenlerinin açıklanmasıyla ilgili gelişmeler ilerledikçe insanların iklim değişikliği üzerindeki etkilerinin daha kolay belirlenebileceğini söylüyor. Karl, ancak bu şekilde farkındalık sağlanarak insanların gelecekte iklim konusunda daha duyarlı olmalarının sağlanabileceğini düşünüyor.

Bu yılki raporda ise dünya çapında 32 gruptan oluşan bilim insanları 2014 yılında gerçekleşen 28 olağan dışı doğa olayını araştırdı ve bu olayların gerçekleşmesindeki hem doğal hem de insan eliyle oluşturulan farklı nedenleri bulmaya çalıştı. Ancak günümüzün bilimsel yöntemleriyle insan etkisini kesin bir şekilde belirlemek mümkün değil. Bu da insanlığın iklim değişimini nasıl etkilediği konusunda kesin bilgilere ulaşılmasını engelliyor.

Tüm bu olumsuzluklara rağmen rapor kilit öneme sahip birçok bilgi içeriyor. Uplifers olarak 2014 yılında gerçekleşen sıra dışı doğa olaylarına ilişkin bulguları derledik:

Kuzey Amerika:

– Kaliforniya’daki yangınların neredeyse tamamı insan etkisi nedeniyle oluşan iklim değişikliği yüzünden çıktı. Ancak 2014’teki bu yangınlarla ilgili doğrudan bir bağlantı kurulamıyor.

– Midwest’te hala kış ayları dondurucu soğuklar yaşanıyor ve bunların iklim değişikliğiyle ilgisi oldukça az.

– ABD’nin doğu kesimlerindeki soğuk havaların iklim değişikliğiyle bir bağlantısı bulunmuyor.

– Hawaii’yi vuran tropik hortumlar büyük ölçüde insan kaynaklı iklim değişikliği nedeniyle oluşuyor.

– 2013/2014 kış sezonu boyunca Kuzey Amerika’nın büyük kısmını etkisi altına alan soğuk hava, insan kaynaklı iklim değişikliğiyle değil doğal nedenlerle ilişkili.

– Kanada çayırlarının güneydoğusundaki sel felaketi büyük ölçüde insan kaynaklı iklim değişikliği ve arazi kullanımıyla ilgili.

Güney Amerika:

– Aralık 2013’te Arjantin’deki bunaltıcı sıcaklar büyük ölçüde insan kaynaklı iklim değişikliği yüzünden oluştu.

– Brezilya’nın güneydoğusundaki su kesintilerinin iklim değişikliğiyle bir bağlantısı bulunmuyor.

Avrupa:

– 2013/2014 kış döneminde Britanya üzerindeki fırtınaların insan kaynaklı iklim değişikliğiyle doğrudan ilgisi kurulamıyor.

– 2013/2014 kış döneminde İngiltere’deki aşırı yağışların insan kaynaklı iklim değişikliğiyle doğrudan ilgisi kurulamıyor.

– Gonzolo kasırgası, Avrupa’daki aşırı tropik fırtınaların dönüşümüne bir örnek.

– Fransa’nın güneydoğusundaki Cevennes dağlarındaki aşırı yağışlar, 1950 yılına kıyasla üç kat daha fazla iklim değişikliğiyle ilişkili.

– Avrupa, kuzeydoğu Pasifik ve kuzeybatı Atlantik’teki rekor sıcaklıkların arkasındaki insan etkisi gittikçe artıyor.

Ortadoğu ve Afrika:

– İki ayrı bilimsel çalışma, doğu Afrika’daki kuraklığın iklim değişikliği nedeniyle daha sert yaşandığını
gösteriyor.

– 2014’te Ortadoğu’daki kuraklık felaketinde iklim değişikliğinin rolü kesin olarak bilinemiyor. Bir çalışma Suriye’nin güneyindeki kuraklıkta iklim değişikliği etkisine rastlarken, bir başka çaışma ise Ortadoğu’da iklim değişikliği etkisinin olmadığını söylüyor.

Asya:

– Kore ve Çin’deki aşırı sıcaklar insan kaynaklı iklim değişikliğine bağlı olarak gerçekleşti.

– Kuzeydoğu Asya, Çin ve Singapur’daki kuraklığın iklim değişikliğiyle kesin bir ilişkisi saptanamadı.

– Yüksek batı Pasifik’teki tropik hortum olayları büyük ölçüde doğal nedenlere bağlı olarak gerçekleşti.

– Cakarta’daki yıkıcı sel felaketi iklim değişikliği ve diğer insani etkilere bağlı olarak gerçekleşti.

– Himalayalar’daki aşırı kar fırtınalarının artmasının iklim değişikliğine bağlı olduğu düşünülüyor.

– Kuzeydoğu ve tropik batı Pasifik’teki deniz yüzeyi sıcaklığının artmasındaki insani etkilerin yoğunlaştığı düşünülüyor.

Avustralya:

– Dört bağımsız çalışma da Avustralya’da 2014’te yaşanan bunaltıcı sıcakların insan etkisine bağlı olarak gerçekleştiğini gösteriyor.

– Ağustos 2014’te Avustralya’daki basınç anormalliklerinde insan kaynaklı iklim değişikliğinin etkisi olduğu düşünülüyor.

– Yeni Zelanda’da temmuz ayında beş gün boyunca devam eden aşırı yağışların insan kaynaklı iklim değişikliğiyle bağlantılı olduğu düşünülüyor.

Antarktika:

– 2014’te tüm zamanların en fazla Antarktik deniz buzulu kütleleri görüldü çünkü iklim değişikliği nedeniyle Antarktika üzerindeki soğuk havayı diğer bölgelere taşmasını ve böylelikle termodinamik deniz buzulu üretimini sağlayan sert rüzgarlar daha az görüldü.

Kaynak:
Science Daily

İlginizi çekebilecek diğer yazılar:

Yok olmadan önce görmeniz gereken 10 ilginç yer

Dünyaya yeni bir gözle bakmanızı sağlayacak 10 dünya haritası

Antartika: Beyaz Kıta