dummy

İnsan beynindeki “kayıp” diller

diller ve beyindiller ve beyin

Hamile kadınlara ve eşlerine sıkça tavsiye edilen davranışlardan biri, çocuk henüz doğmamış olsa dahi onunla konuşmaktır. “Karnınızda da olsa sizi duyabilir” öğüdüyle ebeveynlerin bebekle konuşmaları, ona şarkı söylemeleri ya da klasik müzik gibi sakinleştirici melodiler dinletmeleri önerilir. Peki bizler yeni doğmuş bir bebekken; yani henüz bilincimiz açılmamış, etrafta olup bitenlerle ilgili bir farkındalık geliştirmemişken tüm bunlardan ne kadar etkilenebiliriz?

dummydummy

McGill Üniversitesi Psikoloji Bölümü ve The Neuro (Montreal Nöroloji Enstitüsü) tarafından yapılan bir araştırma sonucunda, hafızamızda yer etmediğini sandığımız pek çok dilin bilinçaltımızda var olduğu ortaya çıktı. Bir diğer deyişle, henüz bebekken duyduğumuz bir dil, daha sonraları başka bir dili anadilimiz olarak benimsesek bile, beynimizde belli bölgeleri uyarmaya devam ediyor.

diller ve beyindiller ve beyin

Unutulan bir dil, beyinde var olmaya devam edebilir mi?

McGill Üniversitesi’nde araştırma ekibinin başında yer alan Lara Pierce, çalışmanın gerekçesini “Bebek beyninin dilin seslerine dair semboller oluşturduğunu biliyorduk, ancak kişi artık o dilin kullanılmadığı bir yerde yaşasa bile; beynin bu sembolleri hayatın daha ileriki evrelerinde muhafaza edip etmediğini görmek istedik” şeklinde açıklıyor.

Araştırma, 9 ila 17 yaşları arasında toplam 48 çocuk ve kadın ile gerçekleştirilmiş. Bu gönüllü grubunun bir bölümü, anadili Fransızca olan bir ailede doğup büyümüş kişilerden oluşuyor. Diğer bir grup, Çin’den evlat edinilip sadece Fransızca konuşulan bir ailede büyümüş kişiler; fakat evlat edindikleri yaşa ya da Çince’ye dair herhangi bir anıları yok. Üçüncü grupta ise, Çince ve Fransızca’yı akıcı bir şekilde konuşabilen kişiler mevcut.

Her 3 gruptaki kişilere aynı Çince sesler dinletilirken, beyin aktiviteleri MRG (manyetik rezonans götüntüleme) ile izlenmiş. Sonuçlar oldukça enteresan: Doğumundan itibaren Çince öğrenmekte ve konuşmakta olan kişilerin beyin aktiviteleri ile, çok küçük yaşta evlatlık edinilip sadece Fransızca öğrenen kişilerin beyin aktivitelerinin birbirine benzer olduğu görülüyor. Ayrıca, bu aktiviteler tek anadilli (Fransızca) kişilerden de epey farklı.

Bu gözlemler sonucunda, dile dair sinirsel aktivitelerin henüz bebeklikte beyne yerleştiği sonucuna varılmış.

Kulaktan dolma bilgiler, sandığımızdan daha kalıcı olabilir

Araştırma, “kayıp” dillerin hala beyinde saklandığına dair ilk sinirsel delilleri sunuyor. Hatta, bebeklikte ya da erken yaşta edinilen bilgilerin yalnızca saklandığını değil, yıllarca beynin gelişimini bilinç dışı olarak etkilediğini ortaya çıkarıyor. Bu da, akıllara farklı sorular getiriyor: “Kulaktan dolma” edindiğimiz bilgilerin sonradan geliştirilmesi, onları sıfırdan öğrenmekten daha zahmetsiz midir? Ya da, dilin erken çocuklukta beyne yerleştiğini hesaba katarak; insan gelişimde belli periyotlar, belli konuları öğrenmek için en uygun zamanlar olabilir mi?

Kaynaklar
Science Daily Science Daily 
Dailymail Dailymail 
Bilimfili

 

Şule Kulein: Lisede “yapabildiği için” sayısal bölümü seçti ve Boğaziçi Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü’ne girdi. Üniversitede katıldığı Mühendislik Kulübü’nün dergisi StepS’e aşık olduğunda, içine sözelci kaçmış bir sayısalcı olduğunu fark etti. Yazım kuralları konusunda etrafındakileri itinayla delirten Şule, 2 yıl boyunca StepS’in editörlüğünü yaptı, üniversitede ve sonrasında okul ve şirket dergileri ile çeşitli bloglara yazılar yazdı. Seyahat etmeyi, okumayı, öğrenmeyi seviyor. Basılı materyalin hastası, fakat çevrimiçi de fena durmuyor. Şule kendini bildi bileli yazıyordu; artık bir de Uplifers’ta yazıyor.

Anne evi rahatlığında seçimler: Anneler Günü’ne özel içinizi ısıtacak hediye önerileri

“An-ne”; iki hecesine dünyaları sığdıran; güven, sıcaklık, huzur, sevgi ve daha nice güzel duyguyla bizleri kucaklayan, yorgun günlerin ilacı, mutlu anların ortağı, düştüğümüzde koştuğumuz, sevincimizi ilk paylaştığımız o eşsiz kahraman. İki hece ama içinde bir ömür saklayan… Anne demek bir evin kalbi demek, sevgiyle hazırlanmış sofralar, kahve fincanında biriken mutlu anılar, bir koltukta kurulan huzur, sıcak bir evin rahatlığı demek. Çünkü bir annenin dokunduğu her şey, dünyayı biraz daha yaşanır kılar. İşte bu yüzden Anneler Günü yaklaşırken bu yıl onlara sadece bir hediye değil, hissettirdikleri o tarifsiz sıcaklığı, huzuru, ‘anne evi rahatlığını’ hediye etmek gerek. Ne de olsa her şeyin en iyisini, güzelini, rahatını, konforlusunu hak eden onlar.



Geçmişten günümüze dönüşümler geçirmiş olsa da bu özel ve anlamlı günün değişmeyen en önemli özelliği, kalbimizde ayrı bir yeri olan annelerimizi onurlandırmak için bir fırsat sunuyor oluşu. Şüphesiz ki annelerimizin bize kattığı güzellikleri bir güne sığdırmak mümkün değil ama bu özel günde özenle seçeceğimiz küçük bir hediye, onların bizim için ne kadar değerli olduğunu hissettirmek için şahane bir fırsat olabilir. Önemli olan, seçtiğimiz hediyeye sevgimizi katmak; tıpkı onların her lokmaya, her bakışa kattığı sevgi gibi. İşte birkaç sıcak öneri:

‘Anne kucağı’ gibi: Konforu eve taşıyacak hediyeler

Anne kucağının o benzersiz sıcaklığı, en zor zamanların bile en güzel ilacı değil mi? Ve evet aslında hiçbir hediye tam anlamıyla o sıcaklığı vermeye yetmez ama yine de biraz da olsa yaklaşabilir. Film keyfi için sıcacık ve yumuşacık bir battaniye, polar bir sabahlık, rahat terlikler, evin her köşesini anne sıcaklığına büründürecek ev tekstili ürünleri, yastıklar, kırlentler ve çok daha fazlası ile annelerinize bu Anneler Günü’nde huzur ve konforu hediye edebilirsiniz.

‘Anne eli değmiş’ gibi: Kişisel bakım ürünleri

Annelerimizin dokunduğu her yeri güzelleştirdiği aşikar… ‘Anne eli değmiş gibi’ dendiğinde her ne kadar lezzetli yemekler akıllara gelse de, bir atkının düğümünde, bir buklenin düzeltilmesinde de aynı özen var. Bazen son bir anne dokunuşu her şeyi bambaşka yapabilir. Annenizin kendisine de en az başkalarına gösterdiği kadar şefkatle ve özenle yaklaşması için kişisel bakım ürünlerinden şahane hediyeler seçebilirsiniz. Parfümler, cilt bakım ürünleri, saç şekillendiriciler, makyaj setleri ve çok daha fazlası bu özel günde annenizin yüzünde güller açtırabilir.

‘Annemin tarzı’ gibi: Zamansız, şık ve özel parçalar

Bazı parçalar vardır, bize hep annemizi hatırlatır. Onun yıllardır severek taşıdığı bir fular, özel günlerde takındığı bir broş ya da gençliğinden kalma bir ceket… Şimdi, o hatıraların yanına çok daha özellerini eklemenin tam zamanı. Zarif elbiseler, şık altın takılar, birbirinden güzel aksesuarlar, rahat ayakkabılar, yazlık kombinlerini tamamlayacak parçalar ve çok daha fazlası Anneler Günü’nde harika hediyelere dönüşebilir.

‘Anne sofrasından fırlamış’ gibi: Sofralara renk ve lezzet katan detaylar

Anne sofrası; her tabakta ayrı bir hikaye, her kasede ayrı bir emek ama hepsinde aynı lezzet. Kimi zaman dört gözle beklenen bayram sofralarının, kimi zaman okuldan eve dönüşte karşılayan leziz yemeklerin yıldızı annelerin sofralarını daha da güzelleştirecek, mutfakta geçirdikleri zamanları kolaylaştıracak pratik ve şık ürünler harika hediyeler olmaz mı? Şık yemek takımları, renkli masa örtüleri, kahve makineleri, mutfak robotları, airfryer’lar ve çok daha fazlası tek bir tık uzağınızda.

Pazarama’da ‘anne evi rahatlığında’ alışveriş

Annenize hissettirmek istediğiniz tüm bu duygular, bir hediyeye sığabilir mi? Belki tam olarak değil, ama Pazarama’da, onun kalbine dokunacak seçenekler sizi bekliyor.

Pazarama, binlerce ürün seçeneği, avantajlı fiyatlar, çok kanallı erişim imkanı ve güvenli ödeme alternatifleriyle size anne evi rahatlığında bir alışveriş deneyimi sunuyor. Bir hediye seçin, içine sevginizi katın ve annenize onu ne kadar çok sevdiğinizi bir kez daha gösterin. Aradığınız her şey Pazarama’da.

Ayrıca Anneler Günü’ne özel şahane kampanyalar da sizi bekliyor. Pazarama üzerinden yapacağınız 750 TL ve üzeri alışverişlerde geçerli “HEDIYE125” kupon kodu ile 125 TL indirim fırsatı yakalayabilir, eğer Pazarama Plus üyesi iseniz aynı tutardaki alışverişleriniz için “PLUS200” kupon kodunu kullanarak 200 TL’lik özel indirimden faydalanabilirsiniz. Hepsi ve daha fazlası için hemen tıklayın, tam anneme göre’ diyeceğiniz hediyeleri kaçırmayın.  Her şeyin en iyisini hak eden anneler için, bu Anneler Günü’nde sadece bir hediye değil, bir “teşekkür” armağan edin.

*Bu yazı Pazarama katkılarıyla hazırlanmıştır.

İlgili Makale
whatsapp