Doğanın uyanışıyla, tomurcukların kıpırtılarıyla, kuş cıvıltılarıyla ve rengarenk manzaralarla ilkbahar hepimiz için başlangıçların, yenilenmenin ve tazelenmenin zamanı. Yeni mevsimin enerjisiyle uyumlanmak için dip köşe bir bahar temizliğine giriştiğimiz ilkbahar mevsiminde, en az temizlenmek ve arınmak kadar önemli olan bir diğer adımsa bedenimizde bahar enerjisinin akışına alan açmak ve biyolojik ritmimizi yenilenmiş ve tazelenmiş bahar enerjisiyle dolu olan doğayla uyumlu hale getirmek için hareket etmek. Bunu sağlamanın en iyi yoluysa kendimizi uyanan ve canlanan doğanın kollarına bırakıp, hareket alışkanlıklarımızı doğanın hızlanan ritmine uygun şekilde düzenlemek.
İlkbaharda açık havada olmak ve hareket etmek neden önemli?
İlkbahar günlerin uzadığı, havaların ısındığı, güneşin sıcacık yüzünü gösterdiği, doğanın yeşerdiği ve yeni çıkan yeşil yaprakların bol bol oksijen ürettiği bir mevsim. Hücrelerimizin yenilenmesi, kış boyunca vücudumuzda biriken yağların yakılabilmesi, toksinlerden arınabilmesi ve sistemlerimizin doğru işleyebilmesi için vücudumuzun doğadaki oksijene her zamankinden daha fazla ihtiyacı var.
Bunun yanı sıra, bedenimizin biyolojik ritmini yöneten hormonlarımız da gün ışığına endeksli şekilde çalışıyor. Kış boyunca günlerin kısa olması ve güneş ışığının az olması nedeniyle uyku ve dinlenme hormonu olarak bilinen melatonini bol miktarda salgılayan metabolizmamız, ilkbaharla birlikte günlerin uzaması ve daha fazla güneş ışığına maruz kalmamız nedeniyle daha az melatonin, daha fazla serotonin (mutluluk hormonu) salgılamaya başlıyor. Gün ışığına göre düzenlenen ve birbiriyle etkileşim içinde olan tüm hormonların (endorfin, östrojen, testosteron gibi) salınım miktarının mevsim geçişiyle birlikte aniden değişmesi hormonal dengesizliklere neden olarak, sistemlerin çalışmasını olumsuz etkileyebiliyor. Vücudun alışık olduğu biyolojik ritmin bir anda değişmesi ve günlük alışkanlıklarımızı bedenin ve doğanın yeni ritmine uygun şekilde düzenlememek kendimizi yorgun, halsiz ve bitkin hissetmemize neden olan bahar yorgunluğuyla sonuçlanabiliyor.
İlkbahar aylarında bedeninizin doğayla uyumlanması için beslenme alışkanlıklarınızı düzenlemenin yanı sıra daha enerjik, daha aktif ve daha hareketli bir yaşam tarzına geçiş yapmanız oldukça önemli. Peki, baharın enerjisini bedeninize taşımak için açık havada neler yapabilirsiniz?
İlkbahara özel yoga akışları
Genel itibariyle hemen her şeyin hızlandığı ilkbahar mevsimi, Ayurvedik öğretileri yaşamımıza uyarlamak için oldukça ideal bir zaman dilimi. Yoga ile felsefi temelleri oldukça benzeyen ve çoğu kaynakta Yoga’nın kardeşi olarak adlandırılan Ayurveda öğretisi, tıpkı Yoga gibi Hindistan’da ortaya çıkan geleneksel bir doğal şifa sistemi. Ayurveda öğretisi genel olarak, değişen zaman, mekan ve mevsimlerle birlikte akan hayatın içinde, dengede ve zinde kalabilmek için öneriler ve uygulamalar sunuyor.
Ayurveda ve Yoga uygulamalarında, ilkbahar ve sonbahar mevsimlerinde ‘prana’nın, yani yaşam enerjisinin, doğada en yüksek seviyede bulunduğuna inanılıyor. Dolayısıyla nefesi odağına alan ve mümkünse açık havada yapılan yoga akışları, bedenin hem mevsimle hem de doğayla uyumlanabilmesinin en iyi yollarından biri olarak görülüyor. Lenfatik sistemi harekete geçiren, kan dolaşımını hızlandıran ve vücut ısısını yükselten yoga pratiklerinin yaşam enerjisinin bedende dolaşmasına ve bedenin evrenle uyumlanmasına yardımcı olabileceğine inanılıyor.
İlkbahar mevsiminde, günde birkaç dakikanızı ayırarak yapabileceğiniz pratik ve etkili bir yoga akışı arıyorsanız Baharı daha esnek bir beden ve zihinle karşılamak için: Bahar yogası yazımızdaki akışı uygulayabilirsiniz.
Doğa yürüyüşleri
Günümüzde çoğumuz şehirlerde yaşıyor ve geçmiş jenerasyonlara kıyasla doğada çok fazla zaman geçiremiyoruz. Araştırmalar, şehir sakinlerinin doğaya yakın yaşayan insanlara göre anksiyete, depresyon gibi psikolojik rahatsızlıklara yakalanma riskinin daha fazla olduğunu söylüyor.
Bahar mevsiminin enerjisiyle ve doğayla uyumlanabilmek için ilkbahar mevsiminde yapabileceğiniz en iyi aktivitelerden biri de doğa yürüyüşleri. Eklemlerinizi hareket ettirerek kan dolaşımınızın ve lenflerinizin çalışmasını sağlamanın yanı sıra, bolca oksijen almanıza ve kendinizi doğanın bir parçası gibi hissetmenize aracı olacak doğa yürüyüşlerini düzenli hale getirmek, bedeninizin mevsim geçişine çok daha iyi adapte olmasını sağlayacak. Evinizin yakınındaki parklarda, deniz kıyısında ya da ormanlık alanlarda, her gün yarım saat yürüyüş yapmak bile hem zihinsel hem de fiziksel olarak ilkbaharla uyumlanmanın en kolay yollarından biri.
Doğa yürüyüşlerine nereden ve nasıl başlamanız gerektiğiyle ilgili bilgi edinmek istersiniz, Yeni başlayanlar için doğa yürüyüşü rehberi yazımızdaki önerilerimize mutlaka göz atmanızı öneriyoruz.
Kamp yapmak
Özellikle pandemi döneminin en güvenilir tatil trendlerinden biri olarak öne çıkan kamp yapmak, ilkbahar döneminde doğanın enerjisiyle uyumlanırken bedensel olarak hareket etmenin, zihinsel olaraksa dinlenmenin ve yenilenmenin etkili yollarından biri. Şehrin gürültüsünden ve kalabalığından uzakta, tüm sorumluluklarınızdan uzaklaşarak doğadaki değişimin kucağında geçireceğiniz bir hafta sonu planıyla ilkbaharın muhteşem manzaralarına odaklanabilir, doğanın kalbinde olmanın bedeninizde yaratacağı duyumsamaları gözlemleyebilir ve farkındalığınızı geliştirebilirsiniz.
İstanbul’a yakın kamp alanları yazımızdaki rotalardan herhangi biri, doğadaki değişimi yakından gözlemlemek için ideal!
Açık hava sporları
İlkbaharda güzel havaların tadını çıkarmanın ve hareket etmenin en eğlenceli yollarından bir diğeriyse açık hava sporları. Longboard, scooter, rüzgar sörfü, bisiklet, fonksiyonel antrenman (functional training) gibi açık hava sporlarının yanı sıra spor salonunda yaptığınız fitness, koşu, yüzme gibi egzersizlerinizi de bahar aylarında yavaş yavaş açık havaya taşımaya başlayabilirsiniz.
Güneş ışınlarından daha fazla faydalanarak mutluluk hormonu salgılamanızı, daha fazla oksijen alarak hücrelerinizin daha hızlı yenilenmesini ve kan dolaşımınızın hızlanmasını sağlayacak açık hava sporları bahar aylarında bedeninizi harekete geçirmenin en keyifli yollarından biri. Açık havada yapılan egzersizler, kas oluşumu için gerekli olan doğal steroidlerin en önemli ham maddelerinden biri olan D vitamini alımı sağlandığından dolayı kardiyovasküler rahatsızlıklar, Alzheimer, depresyon ve bağ dokusuyla ilgili rahatsızlıkların ortaya çıkmasına engel oluyor. Özellikle mevsim geçişlerinde görülebilen uykusuzluk problemi için, açık havada yapılan en az 30 dakikalık bir egzersiz ile maruz kalınan gün ışığı, gece vücudun uyku moduna geçmesi için uyarıcı görevi görüyor. Tüm bunlarla birlikte özellikle yeşil alanlarda yapılan egzersizler dikkat eksikliği ve hiperaktivite problemleri olanlar için sakinleştirici etki sağlıyor.
Açık havada egzersiz yaparken dikkat etmeniz gerekenleri Bahar alerjisi yaşayanlar için açık havada egzersiz yapma rehberi yazımızda, açık havada egzersiz önerilerimiziyse Açık havada spor yapmanın faydaları ve egzersiz önerileri yazımızda bulabilirsiniz.
Bonus: Pandemi döneminde dışarı çıkmak konusunda temkinli davrananlar için ev egzersizleri
Açık hava egzersizleri ve aktiviteleriyle doğanın kalbinde olmak her ne kadar bahar enerjisiyle uyumlanabilmenin en iyi yolu olsa da, pandemi nedeniyle dışarı çıkmak ve seyahat etmek istemiyor olabilirsiniz. Dışarı çıkmasanız da, bedeninizin biyolojik ritmine ve ihtiyaçlarına uygun şekilde, evde de olsa hareket etmeniz ve enerji seviyenizi yükseltmeniz şart. Neyse ki egzersizlerini evde, balkonunda ya da terasında yapmak isteyenler için de bolca önerimiz mevcut:
Evde yürüyüş, koşu ve kardiyovasküler egzersizler için: Cardiowalk
Evde uygulayabileceğiniz en etkili egzersiz hareketleri
Evde daha enerjik ve hareketli zaman geçirmek için: Hareketli yaşam önerileri