İlişkinizi bitirmeye hazır olduğunuzu ne zaman anlarsınız?
İlişkilerin sona ermesi genellikle sancılı bir süreç olarak tanımlanabiliyor. Emin olmak, doğru zamanda doğru karar almak, belki de yıllar süren bir ilişkiyi bitirmek, son noktayı koymak kolay olmayabiliyor. Bazı durumlarda bir ilişkinin son bulması günler, hatta aylar alabiliyor. İlişkilerin bitmesine ilişkin evreleri ele alan bir araştırma, “İlişkinizi bitirmeye hazır olduğunuzu ne zaman anlarsınız?” sorusuna adeta cevap niteliğinde bulgular açığa çıkarıyor. Tennessee Üniversitesi‘nde yapılan bu ilgi çekici araştırma, ilişki sürecinde hangi noktada olduğunuzu görmenize yardımcı oluyor. Araştırmada ilişkilerin bitmesini karakterize eden evreleri içeren bir ölçek kullanılıyor.
Kathrin Ritter, Vanessa Handsel ve Todd Moore tarafından yürütülen araştırmanın örnekleminde üniversite öğrencileri yer alıyor. Araştırmada öğrencilere uygulanan ‘Stages of Change in Relationship Status’ (SCORS) yani ‘İlişki Durumundaki Değişimin Evreleri’ ölçeğinde 20 madde, 5 evre ve her evrede 4 değerlendirme kriteri bulunuyor.
Araştırmanın bulguları, SCORS’ta yer alan maddelerin, katılımcıların ilişkilerinden vazgeçmelerine karar verdiği noktada önemli derecede yardımcı olduğunu gösteriyor. Sonuçlar, değişim evrelerinde daha yüksek skor alan kişilerin ilişkiyi bitirme olasılıklarının daha yüksek olduğuna dikkat çekiyor. SCORS’ta bulunan 5 aşama ve 20 maddeye göz atarak siz de ilişkilerdeki farklı evreleri keşfedebilir, kendinizle ilgili çıkarımlarda bulunulabilir, ilişkinizi değerlendirebilirsiniz:
Evre 1: Düşünce öncesi (Bu aşamada değişim düşünülmez)
- İlişkimden olduğu gibi mutluyum.
- İlişkim oldukça iyi, değişime gerek yok.
- İlişkim o kadar kötü değil.
- İlişkimle ilgili herhangi bir şey yapılmasına ihtiyaç yok.
Evre 2: Derin düşünce (Değişim düşünülmeye başlar)
- Bazen ilişkimi sonlandırmam gerektiğini düşünüyorum.
- İlişkimin bana iyi gelmediğini düşünüyorum.
- İlişkimin problem haline geldiğini görmeye başladım.
- İlişkimin bana zararlı etki ettiğini hissetmeye başladım.
Evre 3: Hazırlık (İlişkiyi bitirmeye hazır olma)
- Her ne kadar ilişkiyi bitirmek zor bir şey olsa da, bu konu hakkında planlar yapıyorum.
- İlişkimi bitirmek için çalışmalara başladım, fakat biraz yardıma ihtiyacım var.
- İlişkimi gelecek ay bitirme niyetindeyim.
- İlişkimi çok yakın zamanda bitirme niyetindeyim, fakat bunu yaparken en iyi yöntemin hangisi olduğu konusunda kararsızım.
Evre 4: Aksiyon (İlişkiyi bitirme sürecini başlatma)
- Partnerime ilişkimi bitirdiğimi söylemeliydim.
- Birlikteyken partnerimle daha az konuşuyorum.
- Artık başka insanlarla daha fazla vakit geçirip partnerimle daha az vakit geçiriyorum.
- Kendimi partnerimi her gün daha az düşünürken buluyorum.
Evre 5: Sürdürme (İlişkinin sonlandığını kabul etme)
- Partnerimle bir araya gelmemek için günlük rutinimi değiştirdim.
- Partnerimi görebileceğim yerlerden uzak duruyorum.
- Partnerime ait olan tüm eşyaları attım ve bana onu hatırlatan tüm eşyalardan kurtuldum.
- Partnerime asla geri dönmeyeceğim.
Maddeler birçok katılımcının daha önce bitmesi gereken ilişkilerinin farkına varmasına yardımcı olsa da örneklem grubundaki tüm öğrenciler için ne yazık ki aynı etkiyi yaratmamış. Sağlıksız ilişkilerini bitirme kararı alanların yanı sıra ilişkileri yolunda gitmemesine rağmen devam edenlerin de sayısı da kayda değer. Bir başka deyişle, sağlıksız bir ilişki içerisinde olup değişime hazır olan insanlar bile, konu değişimi uygulamak olunca zorlanmışlar.
Her ilişkinin dinamiği ve herkesin kişilik özellikleri birbirinden farklı olsa da sağlıksız bir ilişki yaşayan herkes toksik etkilerle boğuşuyor olabilir. Farkında olmak her zaman süreci kolaylaştırsa da karar almak, aksiyona geçmek sanıldığı kadar kolay olmayabilir. Yine de ilişkinizin şu an içinde bulunduğu durum ve geleceği hakkında yanıt bulmaya çalıştığınız sorular varsa, araştırmanın her bir aşamaya ilişkin maddeleri objektif bir şekilde ilişkinizi gözden geçirmeniz konusunda yolunuza ışık tutabilir.
Kaynak: Psychologytoday, Psychcentral
İlginizi çekebilir: Sonlanması gereken bir ilişkiyi bitirmenize engel olan 7 düşünce kalıbı