İdrar sağlığı için dikkat edilmesi gerekenler

Gün içinde işlerin yoğunluğundan tuvalete gitmeyi sürekli erteliyor ya da çişinizi yaparken bir an önce tuvaletten çıkmak için hızlı hızlı davranıyorsanız bu yazımız tam size göre. Çünkü, bu tür alışkanlıklarınız varsa idrar sağlığınızı ihmal ettiğinizi söyleyebiliriz. Sık sık gerçekleştirdiğimiz bir eylem olmasına karşın idrar çıkışımızın süresine, sıklığına yeterince özen göstermediğimizde ve bazı zararlı alışkanlıkları sürdürmeye devam ettiğimizde sağlığımızı tehlikeye atabiliyoruz. İşte idrar sağlığı için dikkat edilmesi gerekenler:

Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.

Hızlı davranmayın

Zaman, hepimiz için en önemli değerlerden biri. Sürekli bir şeyleri yetiştirmeye, koşturarak işlerimizi halletmeye, artırabildiğimiz kadar zaman artırmaya çalışabiliyoruz. Bu durum her ne kadar alışkanlığa dönüşmüş olsa da -ve çoğu zaman bize fayda sağlıyor gibi gözükse de- aslında her zaman öyle değil; özellikle tuvaletteyken. Çişinizi yaparken bir an önce tuvaletten çıkmak için acele etmemenizde fayda var. İdrar çıkışı, idrar sfinkterinin koordineli bir şekilde gevşemesiyle mesane kasının kasılmasını tetikleyen karmaşık bir nörolojik yolu içerir, bu nedenle acele ettiğinizde bu senkronize düzen bozulabilir. Hızlı olmak için idrarınızı güçlü bir şekilde ittiğinizde akışı bozarak idrar yollarınıza zarar verebilirsiniz. O yüzden tuvaletteyken aceleciliği bir kenara bırakmalısınız.

İdrarınızı yarıda kesmeyin

Genellikle, çocuklar için çiş yapma zamanları oyuna dönüşebildiğinden işeme esnasında çişlerini tutma ve sonra tekrar serbest bırakma gibi davranışlar sergilediklerine tanıklık etmiş veya kendiniz çeşitli nedenler dolayı çişinizi yaparken akışı durdurmaya çalışmış olabilirsiniz. İdrar çıkışı esnasında çişi tutmaya çalışmak, vücudun doğal refleksini bozduğundan pelvik kaslarına zarar vererek sağlıklı idrar çıkışını engelleyebilir. Ayrıca, akışı durdurmak idrardaki bakterilerin tamamının atılmasını da önleyebilir.

21 saniye kuralını takip edin

Birçok araştırma ve üroloji uzmanı, mesane boşaltım süresinin ortalama 21 saniye olması gerektiğine dikkat çekiyor. Uzmanlara göre bir günde önerilen su tüketim miktarı olan 8 bardak suyu içen kişilerin, yaklaşık 8 kez idrara çıkması gerekiyor ve bu miktara göre de idrar çıkışının yaklaşık 21 saniye sürmesi bekleniyor. Eğer yeterince su içmiyorsanız ya da idrarınızı yaparken acele ettiğinizi düşünüyorsanız günde kaç kez tuvalete gittiğinize ve işeme sürenize bakabilirsiniz. 20 saniyeden fazla işemek, idrarınızı çok uzun süre tuttuğunuzu gösterebilir; 20 saniyeden az işemekse tuvalete çok sık gittiğiniz anlamına gelebilir. Mevcut sıklığınızı bilmek, ne kadar su içtiğinizi, gitmeniz gerektiğinde ne sıklıkta tuttuğunuzu ve işemenizi etkileyen diğer alışkanlıkları değerlendirmenize ve buna göre değişiklikler yapmanıza yardımcı olabilir.

Cinsel ilişkiden sonra çişinizi yapın

Cinsel aktivite, bakterileri bağırsaktan veya vajinal boşluktan üretral açıklığa taşıyabilir. Bu nedenle enfeksiyon riskini azaltmak, idrar yolu sağlığınızı korumak için cinsel ilişkiden sonra mutlaka idrar çıkışının sağlanması önerilmekte; hem kadınlar hem erkekler için.

Pelvik taban kas egzersizleri yapın

Kegel egzersizleri olarak da bilinen pelvik taban egzersizleri, idrarın mesanede tutulmasına yardımcı olur. Günlük kegel egzersizleri mesane kaslarını güçlendirmenizi destekleyeceğinden özellikle hapşırırken, gülerken, ağır bir şeyler kaldırırken ortaya çıkabilecek idrar kaçırmalarını önleyebilir.

Çişinizi tutmayın

Herhangi bir kuyrukta beklerken, toplantı uzamışken, şehirler arası yolda mola verecek bir yer bulamamışken, havaalanındaki tuvaleti ararken hepimiz çişimizi tutmak zorunda kalmışızdır. Çok sık olmadığı takdirde kısa bir zaman aralığında idrarı tutmak çok zararlı sayılmayabilir. Ancak uzmanlara göre, kronik olarak yani sıklıkla alışkanlığa dönüşmüş idrar tutma eylemi, mesaneye zarar verebilir. Çişinizi tuttuğunuzda mesaneniz gerileceği için mesane kaslarının zayıflamasına neden olabilir. Bu da ilerleyen zamanlarda işeme zorluğu, idrar yolu enfeksiyonu gibi sağlık sorunlarına zemin hazırlayabilir. Özellikle oyundan kopmak istemeyen çocukların sıkça yaptığı çiş tutma eyleminin zararlarından mutlaka onlara bahsetmeli, tuvaletleri geldiğinde hemen gitmeleri için teşvik etmelisiniz.

Alkol ve kafeini sınırlayın

Birçok insan için alkol almak mesane problemlerini daha da kötüleştirebilir. Kafeinli içecekler (kahve, çay ve çoğu gazlı içecek gibi) mesaneyi rahatsız edebilir ve sık sık ya da acil idrara çıkma ihtiyacı gibi semptomları artırabilir. Bu nedenle alkol ve kafein tüketimini sınırlandırmak idrar sağlığınız için oldukça önemlidir.

Umumi tuvaletlerden korkmayın

Özellikle pandemi döneminde, umumi tuvaletlerin korkulu rüyalarımıza dönüştüğü kesin. Bu nedenle belki de çoğumuz evden dışarıya çıktığımızda tuvaletimiz gelse bile eve geri gelene kadar tutmak için kendimizi zorlamışızdır… Ancak idrarı tutmanın mesane kaslarına zarar vermesinden dolayı bu alışkanlıktan kurtulmak gerekir. Birçok uzmana göre, umumi tuvaletler sürekli elimizde olan telefonlardan mikrop açısından daha tehlikeli değil. Kişisel hijyeninize dikkat ettiğiniz sürece umumi tuvaletleri kullanarak çişinizi tutmayı bırakabilirsiniz. Eğer şanslıysanız klozetlerinde değişebilen kılıfların olduğu tuvaletleri kullanabilir ya da çantanızda tek kullanımlık klozet kapak örtüsü bulundurarak kişisel hijyeniniz için önleminizi alabilirsiniz.

Sigarayı bırakın

Araştırmalara göre, mesane sorunları sigara içen kişilerde daha yaygındır. Bu durumun sebepleri arasında sigara içmenin mesane kanseri riskini artırması yer alır. Sağlıklı idrar yolu ve mutlu çiş alışkanlıkları için sigara içiyorsanız azaltmanız, mümkünse bırakmanız iyi bir adım olabilir.

Bonus: ‘Her ihtimale karşı’

Özellikle gece yatağa yattığınızda ya da uzun bir yolculuk için arabaya bindiğinizde sanki az da olsa çişiniz varmış gibi hissediyor ve ‘her ihtimale karşı’ idrar çıkışı sağlamak için tuvalete koşuyor olabilirsiniz. Ancak, birçok üroloji uzmanına göre küçük hacimlerde işemek yani çok az da olsa çiş yapmak vücudunuz daha sık idrar boşaltmayı istemesine ve rutini bozmasına neden olabilir. Eğer, idrar kaçırmaya dair bir sağlık sorununuz yoksa her ihtimale karşı çiş yapma alışkanlığını bırakmanız idrar sağlığınız için çok daha iyi olabilir.

Kaynak: webmd, wellandgood, everydayhealth

İlginizi çekebilir: İdrar neden kokar: İdrarın yoğun ve kötü kokmasının sebepleri