X

İdeal nabız kaç olmalı: Dinlenme kalp atış hızı ve uyku kalp atış hızı arasındaki farklar

Kardiyovasküler zindelik ve bütüncül sağlık için oldukça kritik bir belirleyici olan kalp atış hızının hangi durumda ne seviyede olduğunu bilmek oldukça önemli. Örneğin, egzersiz yaparken yoğunluğunuz artıkça kalp atış hızınızın da artığını mutlaka fark etmişsinizdir. Peki ya dinlenme ve uyku halinizdeyken? Kulağa sanki aynılarmış gibi gelse de dinlenme sırasındaki kalp atış hızının uyku halindeki kalp atış hızıyla aynı anlama gelmediğini bilmek ve aralarındaki farkı öğrenmek sağlığımızla ilgili birçok ipucu taşıyor. Kalp atış hızı veya nabız, kalbin bir dakika içerisinde kaç kez kasıldığını, yani attığını gösteren bir ölçümdür ve önemli bir sağlık verisidir. Uyku halinde veya dinlenme durumundayken de farklı değer aralıkları alabilir, işte dinlenme kalp atış hızı ve uyku kalp kalp atış hızı arasındaki farklar:

Dinlenme kalp atış hızı nedir?

Dinlenme kalp atış hızı, Amerikan Kalp Derneği’ne göre egzersiz yapmadığınızda kalbinizin ne kadar kan pompaladığını gösterir. Bu, uyanık haldeyken kalbinizin pompaladığı en az kan miktarıdır. Sıcaklık, oturma şekliniz, duygularınız, ilaç kullanıp kullanmamanız veya aktif olup olmadığınız gibi çeşitli faktörler dinlenme anındaki kalp atış hızını etkileyebilir.

Amerikan Kalp Derneği’ne göre, yetişkinler için sağlıklı bir dinlenme kalp atış hızı 60 ile 100 BPM arasında değişebilir. Uzun zaman boyunca bu aralığı aşan kalp atış hızı ölçümleriniz varsa, kalbiniz olması gerekenden daha fazla çalışıyor olabilir, bu nedenle genel sağlık ve zindeliğinizle ilgili bir sorun olduğu anlamına gelebilir. Bu ölçümü yapmak için uzman kardiyologlara göre en iyi zaman, sabah ilk iş veya yatmadan hemen öncedir.

Öte yandan, uzmanlar endişeli hissederken, stres altındayken, yoğun bir egzersizden çıkmışken, tiroid ya da beta-blokerlar (kan basıncını düşüren) gibi ilaçlar kullanırken bu ölçümü yapmamak gerektiğine dikkat çekiyor; çünkü sonuçlar yanıltıcı olabilir. Örneğin, koşu, yüzme, aeorobik aktiviteler gibi orta-yoğun egzersizlere düzenli olarak katılan kişiler daha düşük dinlenme kalp atış hızına sahip olabilir; bunun sebebi egzersiz yapmanın kalp kasını güçlendirmesi ve dakikada daha az atış gerektirecek şekilde daha verimli çalışmasına izin vermesidir.

Uyku kalp atış hızı nedir?

Uyku kalp atış hızı ise isminden de anlaşılacağı üzere uyku halindeyken sahip olduğunuz kalp atış hızıdır. Uykuya dalarken, kalp atış hızınız kademeli olarak yavaşlamaya başlar; derin bir uykuya daldığınızda ise daha da yavaşlar. Ve bu hız, dinlenme kalp atış hızının yaklaşık yüzde 20-30 altına kadar düşer. Yetişkinlerde normal bir uyku kalp atış hızı, 40 ile 100 BPM değişebilir. Uyku kalp atış hızı, dinlenme kalp atış hızının aksine ağrı, stres, endişe gibi faktörlerden etkilenmediği için uzmanlara göre günlük kalp atış hızını takip etmenin iyi bir yoludur.

Uyku kalp atış hızı, içinde bulunduğunuz uyku aşamasına bağlı olarak gece boyunca dalgalanır. Rüya görmek de uyku kalp atış hızını etkileyebilir. Ayrıca, beyin aktivitesine bağlı olarak da uyku halindeki kalp atış hızı değişiklik gösterebileceğinden dinlenme anındaki kalp atış hızınızdan daha düşük veya yüksek olup olmayacağı öngörülemez. Uykunun daha derin aşamalarına girerken uyku kalp atış hızı düşmeye devam eder; çünkü uyurken vücudunuz gevşer ve vücut ısısınız düşer. Sinir sisteminiz de savaş ya da kaç programından dolayı enerji tasarrufuna odaklanır ve kalbinize daha yavaş atmasını söyler. Diğer yandan, rüya görmeye başladığınızda ise kalp atış hızı vücudun uyanık ve aktif olduğu zamanki seviyeye kadar yükselebilir. Bu artışın temel sebebi rüyalardaki aktivite seviyesi ile ilgilidir. Örneğin, rüyanızda koşuyorsanız buna bağlı olarak uyku halindeki kalp atış hızınız da yükselebilir.

Dinlenme ve uyku halindeki kalp atış hızınızın sağlığınız hakkında ipuçları taşıdığını öğrendikten sonra en doğru şekilde kalp atış hızınızı nasıl ölçebileceğinizi merak ediyor olabilirsiniz. Uyku halindeyken kalp atış hızınızı takip etmek için teknolojiden faydalanabilirsiniz, gelişen teknoloji sayesinde akıllı saatler uyku halindeyken kalp atış hızınızı ölçerek kaydeder ve tüm sağlık verilerinize erişim sağlayabilirsiniz. Öte yandan, dinlenme halinde kalp atış hızınızı ölçmek için Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri tarafından önerilen şu adımları takip edebilirsiniz:

  • Başparmağınızın altında yer alan bilek atardamarında radyal nabzı bulun.
  • İşaret ve orta parmaklarınızın uçlarını arterin üzerine hafifçe bastırarak yerleştirin.
  • 60 saniye boyunca kalp atışlarınızı sayın veya 30 saniye boyunca sayarak çıkan sayıyı ikiyle çarpın.
  • İlk vuruş “0” olarak sayılır.

Kalp atış hızınızı iyileştirebilir misiniz?

Araştırmalar, daha yüksek bir dinlenme kalp atış hızının kalp hastalığına yakalanma ve hatta erken yaşta ölme olasılığını artırabileceğini göstermiştir; bu nedenle uzmanlara göre bu sağlık göstergesini iyileştirmeniz önemlidir. Tıpkı diğer kaslar gibi, kalbinizi de çalıştırarak geliştirebilirsiniz. Tabii, burada kalbi çalıştırmaktan kastın aşık olmak olmadığını da belirtelim 😊.

Düzenli egzersiz yapmak, mümkünse her gün 30 ile 45 dakika boyunca hareket etmek, stresi azaltmak ve kalp sağlığını destekleyen yiyecekleri öğünlerinize eklemek hem dinlenme hem de uyku halindeki kalp atış hızınızı iyileştirmeye yardımcı olabilir. Ayrıca, uzmanlara göre uyku hijyenini artırmak, uykuya yakın saatlerde kafein tüketmekten kaçınmak, her gece aynı saatte uyumak ve geç saatlerde telefon, bilgisayar gibi parlak ışıklardan kaçınmak da uyku halindeki kalp atış hızını iyileştirmek için etkili yöntemler arasında.

Dilerseniz hem uyku kalitenizi hem de kalp sağlığınızı desteklemek için aşağıdaki yazılarımıza da göz atabilirsiniz:

Kalp sağlığına önem veriyorsanız işte kalbinize dost besinler
Kalp rahatsızlıklarını önlemek için: Sağlıklı bir kalbin 7 alışkanlığı
Ömrü uzatmak için kaliteli uyku: Daha iyi bir uyku için 6 ipucu
Apple Watch’tan kalp ve damar sağlığını destekleyen uygulamalarApple Watch’

Kaynak: wellandgood

Uplifers: Kaliteli ve mutlu yaşam koçunuz!

LEGO’dan hem çocukları hem yetişkinleri mutlu edecek en mükemmel yılbaşı hediyeleri

Yeni yıl, soğuk günleri sıcacık bir sevgiyle sarmalayan, neşe ve heyecan dolu büyülü bir dönem. Öyle ki yalnızca taptaze başlangıçların değil; sevdiklerimizi mutlu edecek fırsatların da habercisi. Bu özel dönemi daha da unutulmaz kılmanın ve yılbaşı coşkusunu sevdiklerimizle paylaşmanın en keyifli yollarından biri ise hiç şüphesiz gözlerden kalpler çıkaracak mükemmel yeni yıl hediyeleri. Peki ama gerçek anlamda mükemmel bir hediye bulmak mümkün mü?



Çocukken çok kolay olan hediye seçimi konusu, ne yazık ki yetişkinlikte zor bir hal alabiliyor. O zamanlar en sevdiğimiz karakterin yeni çıkan bir kitabı ya da havalı yeni bir oyuncak, bizi mutlu etmeye yeterdi. Ama büyüdükçe işler biraz karıştı… İhtiyaçlar, istekler, beklentiler, arzular, hepsi değişti, karmaşıklaştı. Haliyle, bir yetişkini ‘gerçekten’ mutlu edebilecek o ‘mükemmel’ hediyeyi bulmak da zorlu bir sanata dönüştü. Ama çözüm, sandığımızdan çok daha yakında olabilir. Belki de oyuna ve yaratıcılığa yeniden kucak açmak, tüm bu karmaşıklığı alıp götürmeye yetebilir. Siz de bu yıl sevdiklerinizi gerçekten heyecanlandıracak bir hediyenin peşine düştüyseniz aradıklarınızı LEGO’da bulabilirsiniz. Çocuklar için olduğu kadar yetişkinler için de oyunun, yaratıcılığın ve rahatlamanın kapılarını aralayan LEGO’da herkese uygun yüzlerce çeşit var:

Estetik ve dekoratif dokunuşları sevenlere özel

Çevrenizde gördüğü her boş duvarı doldurmak için hemen zihninde tasarım yapmaya başlayan ya da boş rafları estetik detaylarla dekore etmeye bayılan sevdikleriniz varsa, onlar için en iyi yılbaşı hediyesi bir LEGO’dan bir sanat eseri, doğadan bir parça veya mimari bir detay olabilir:

  • LEGO® Art Mona Lisa: Dekorasyonun yanı sıra sanat ve tarih meraklısı sevdikleriniz için Mona Lisa’nın 3D versiyonu şahane bir yeni yıl armağanı olabilir. Sevdiklerinizin duvarlarını süsleyerek yaşam alanlarına enerji katacak bu özel hediye, onların yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.
  • LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu: Doğanın dokunuşlarını yaşam alanlarına taşıyacak LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu, canlı renkleriyle sevdiklerinize yılbaşı coşkusunu yansıtırken mutluluktan gözlerinden kalpler çıkartabilir.

Enerjisini doğadan alanlara özel

Doğaya, yeşile, bitkilere düşkün, enerjisini, ilhamını büyüleyici çiçeklerden ve renklerden alan sevdikleriniz için de en mükemmel hediyeler, yine LEGO’da:

  • LEGO® Icons Orkide: Orkidelerin bitkiler aleminde çok özel bir yeri olduğu tartışılmaz. Siz de sevdiklerinize onların sizin için ne kadar özel olduğunu hissettirmek istiyorsanız bu seti kaçırmayın. 5 taban yaprağı ve 2 hava kökü ile gerçekçi bir görünüme sahip bu ikonik orkide setini görenler canlısından ayırmakta zorlanabilirler 🙂
  • LEGO® Icons Erik Çiçeği: Bu set, sevdiklerinize güzel bir kırmızı çiçeği tomurcuktan açmaya ve tam çiçeklenmeye kadar inşa etme fırsatı sunuyor. Üstelik sevdikleriniz bu seti sergilemekten de büyük haz duyacak. Hem şık bir dekor hem de yaratıcı bir yapım süreci, ikisi de bu mükemmel hediyede.

Hız, heyecan ve adrenalin tutkunlarına özel

Hız, şüphesiz ki büyük bir tutku. Özgürlüğüne düşkün, heyecanı seven, teknolojiye ve otomobil dünyasına meraklı herkes için LEGO’da şahane hediyeler bulabilirsiniz:

  • LEGO® Technic Mercedes-Benz G 500 Professional Line: Mercedes-Benz tutkusu olan herkesi heyecanlandıracak, otantik özelliklerle dolu ikonik G Serisi’nden bir model, mükemmel bir yılbaşı hediyesinden çok daha fazlası olabilir. Baştan sona adeta bir mühendislik deneyimi sunan bu modelin sevdiklerinizi çok mutlu edeceği kesin.
  • LEGO® Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat: Maceranın sudaki halini seven ve yelken sporuna da merak duyan sevdiklerinizi mutlu etmek için fazla düşünmenize gerek yok. Aradığınız hediye LEGO Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat. Biraz çılgın, biraz heyecanlı, en çok da kusursuz… Emin olun sevdikleriniz bu seti hem yaparken hem de sergilerken çok keyif alacak.

Sinemaseverlere özel

Beyaz perdenin büyüsüne kapılan sevdiklerinize, onların bu tutkusunu daha da derinleştirecek hediyelerle unutulmaz deneyimler sunabilirsiniz:

  • LEGO® Star Wars™ Millennium Falcon™: Çoğu sinemaseverin gönlünde taht kurmuş en özel serilerden biri hiç şüphesiz ki Star Wars. Star Wars™ Millennium Falcon’un kokpiti, uydu çanağı, topları ve diğer ikonik detaylarıyla sevdikleriniz inşa sürecini tamamlarken kendilerini galaksinin derinliklerinde bir macerada da hissedebilirler.
  • LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba: Sevdiklerinizin sinema tutkusunu nostaljik rüzgarlarla buluşturmak isterseniz, aradığınız mükemmel hediye yine LEGO’da. Onları LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba ile çocukluk anılarına doğru bir yolculuğa çıkarabilirsiniz.

Oyunculara ve uzay meraklılarına özel

Uzayın sınırsız gizemini merak eden ya da en zorlu oyunları bile tek hamlede geçmeyi başarabilen sevdikleriniz varsa, onlar için de en mükemmel yeni yıl hediyeleri LEGO’da:

  • LEGO® Super Mario™ Super Mario World™: Mario ve Yoshi: Mario, şüphesiz ki hem çocukların hem yetişkinlerin gönlünde büyük yer tutan en ikonik oyunlardan biri. Eğlenceli bir nostaljik tur, keyifli bir oyun deneyimi ya da rahatlatıcı bir aktiviteden çok daha fazlasını sunacak bu set, sevdiklerinize yepyeni bir dünya yaratmak için ilham verebilir.
  • LEGO® Technic NASA Apollo Ay Taşıtı – LRV: Kozmik maceracılar için en şahane hediye: NASA Apollo Ay Taşıtı (LRV) modeli. Sevdiklerinizi yıldızlara götürüp geri getirecek bu özel hediye, bambaşka dünyaların kapısını onlar için aralarken yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.

Bonus: Mırmır Pati ile eğlenceyi geri getirin

LEGO’nun sonsuz olasılıklarla dolu dünyasında en mükemmel hediyeler de eğlence de oyun da bitmez… Mırmır Pati, oyunu her yaştan insan için geri getiriyor ve herkesi yılın bu büyülü zamanını çok daha keyifli geçirmeye davet ediyor.

Mutlu bir yer inşa etmek isteyen herkes için mükemmel hediyeler ve çok daha fazlası LEGO’da. Hemen tıklayın ve sevdiklerinizi mutlu etmeye erkenden başlayın.

*Bu yazı LEGO katkılarıyla hazırlanmıştır.

İlgili Makale