Şifa deposu olarak bilinen hibiskusun faydaları, son zamanlarda giderek daha fazla dikkat çekiyor. Hatmi çiçeği olarak da anılan bu bitkiyi ebegümeci, nar çiçeği, medine gülü gibi isimlerle de aktarlarda bulabilirsiniz. Hibiskus dendiğinde ilk akla gelen şey ise elbette hibiskus çayı. Çünkü en çok çay yapımında kullanılıyor. Peki hem lezzetli hem de sağlıklı hibiskus çayıyla ilgili daha fazlasını öğrenmek ister misiniz? İşte hibiskus çayı faydaları, hibiskus zararları, hibiskus çayı zayıflatır mı, hibiskus çayı günde kaç defa içilir gibi merak ettiğiniz tüm konular!
Not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Her bireyin beslenme ihtiyaçları ve çeşitli besin gruplarına gösterdiği tolerans ve hassasiyet kendi metabolizma işleyişine göre farklılıklar gösterebilir. Olası risk durumlarına karşın sağlığınızı ilgilendiren her türlü konuda mutlaka uzman görüşüne başvurun.
Hibiskusun tarihçesi
Hibiskus bitkisi ebegümeci ailesine ait bir türdür. Bu bitkiye tarihsel açıdan ilk olarak Afrika ülkelerinde rastlanır. Bu bölgelerde vücut ısısını azaltmak, kalp hastalıklarını tedavi etmek ve boğaz ağrılarını hafifletmek gibi etkilerinden yararlanıldığı bilinir. Orta Doğu ülkelerinde daha çok yüksek kan basıncı ve kolesterol rahatsızlıklarının tedavisinde kullanılır. Hibiskus, ülkemizde ise kış çayı olarak tüketilmekte ve sağlığa olan yararlarından bu şekilde yararlanılmaktadır.
Hibiskusa, özel yetişme şartları aramadığı için dünyanın pek çok yerinde rastlayabiliriz. Kafein içermeyen bu bitki çayını belli aralıklarla güvenle tüketebilirsiniz.
Hibiskus faydaları
Hibiskus faydaları başlığı altında aslında hibiskus çayının faydalarına değineceğiz. Hibiskus çayı, hatmi çiçeğinin bazı kısımlarının kaynar suda demlenmesiyle elde edilir. Kızılcığa benzer ekşi bir tada sahiptir; sıcak veya soğuk olarak tüketilebilir. Araştırmalar bu çayla ilgili bir dizi sağlık yararını ortaya koyuyor. Kan basıncını düşürmesi, bakterilerle savaşması ve hatta kilo vermeye yardımcı olması bunlardan sadece birkaçı.
Güçlü bir antioksidan kaynağı
Antioksidanlar bildiğiniz üzere hücrelere zarar veren serbest radikallerle savaşmaya yardımcı olan moleküllerdir. Hibiskus çayı, güçlü antioksidanlar içerir; bu nedenle serbest radikallerin birikmesinden kaynaklanan hasar ve hastalıkları önlemeye yardımcı olabilir. Bugüne kadar yapılan hayvan araştırmaları bu bitkinin güçlü özelliklerini kanıtlar nitelikte (1, 2).
Kan basıncını düşürmeye yardımcı olur
Hibiskus çayının en bilinen faydalarından biri tansiyonu düşürmesi. Yüksek tansiyon, uzun vadede kalbe fazladan baskı uygulayabilir ve zayıflamasına neden olabilir. Ayrıca kalp hastalığı riskini de artırdığı biliniyor.
Birkaç araştırma hibiskus çayının kan basıncını düşürebileceğini gösterdi. Örneğin bir çalışmada yüksek tansiyonu olan 65 kişiye hibiskus çayı veya plasebo verildi. 6 hafta sonra hibiskus çayı içenler plaseboya kıyasla kan basıncında önemli bir düşüş yaşadı (3).
Önemli Not: Hibiskus çayı, kan basıncını düşürmenin doğal bir yolu olsa da yüksek tansiyonu tedavi etmek için kullanılan bazı ilaçlarla etkileşime girebileceğinden doktor önerisi olmadan tüketilmemelidir.
Kolesterolü düşürmeye yardımcı olur
Kan basıncının yanı sıra bazı çalışmalar, hibiskus çayının kalp sağlığı için başka bir risk faktörü olan kolesterol seviyelerini de düşürmeye yardımcı olabileceğini göstermiştir. Bir araştırmada 60 kişiye hibiskus çayı veya siyah çay verildi. Bir ayın sonunda hibiskus çayı içenlerin iyi kolesterol (HDL) seviyelerinde artış, kötü kolesterol (LDL) seviyelerinde ise düşüş yaşandığı görüldü (4).
Tüm bunlar hibiskus çayının olası faydalarını ortaya koysa da daha kesin yorumlar için elbette daha fazlasına ihtiyaç olduğunu unutmamak gerek.
Karaciğer sağlığını destekler
Karaciğerimiz protein üretmekten safra salgılamaya ve yağı parçalamaya kadar genel sağlığımız üzerinde pek çok hayati işleve sahip. Araştırmalar hibiskusun karaciğer sağlığını destekleyebileceğini ve verimli şekilde çalışmasına yardımcı olabileceğini gösteriyor.
Aşırı kilolu 19 kişi ile yapılan bir çalışmada, 12 hafta boyunca hibiskus özü tüketmenin karaciğer yağlanmasını iyileştirdiği gözlemlendi (5).
Kilo kaybına yardımcı olur
Gelelim en çok merak edilen soruya… Hibiskus çayı zayıflatır mı? Hibiskus çayının kilo kaybı ile ilişkili olabileceğini ve obeziteye karşı koruma sağlayabileceğini öne süren bilimsel çalışmalar mevcut. Bir araştırmada 36 kilolu katılımcıya hibiskus özü veya plasebo verildi. 12 haftanın ardından hibiskusun vücut ağırlığını, vücut yağını, vücut kitle indeksini ve kalça-bel oranını düşürdüğü görüldü (6).
Antikanser özellikler taşır
Hibiskus güçlü antikanser özelliklere sahip olduğu bilinen polifoneller bakımından zengindir. Test tüpü çalışmaları hibiskus özünün hücre büyümesini durdurduğunu ve çeşitli kanser hücrelerinin yayılmasını engellediğini ortaya koydu (7, 8). Elbette bu, kanser üzerindeki etkilerini kanıtlamaz. Ancak zengin içeriği, sağlığınızı farklı şekillerde destekleyebilir.
Bakterilerle savaşmaya yardımcı olur
Bakteriler bronşitten zattürreye ve çeşitli enfeksiyonlara kadar pek çok hastalığa neden olabilen tek hücreli mikroorganizmalardır. Hibiskusun antioksidan ve antikanser özelliklere sahip olmasının yanı sıra, bakteriyel enfeksiyonlarla savaşmaya da yardımcı olabileceği düşünülmekte.
Hibiskus çayı afrodizyak etkisine sahip
Hibiskus yapraklarının iyi bir afrodizyak olduğu bilinir. Öyle ki Mısırlılar bile bu sağlıklı bitkinin yapraklarını toz haline getirip çay şeklinde içiyordu.
Bağışıklık sistemini destekler
Hibiskus bitkisi yüksek oranda askorbik asit ve polisakkarit içerir. Bu sayede bağışıklık sistemi sağlığı üzerinde olumlu etkiler yaratabilir. Zengin ve besleyici içeriğiyle bağışıklığınızı destekler, vücudunuzu koruyan fonksiyonları uyarır ve virüslere karşı koruma sağlar.
Hibiskus çayının saça faydaları
Hibiskus kolajen üretimini uyaran, sağlıklı saç uzamasını sağlayan C vitamini açısından zengindir. Saçı besleyen, kökleri güçlendiren, saçların parlak ve sağlıklı kalmasını sağlayan amino asitler içerir. Durulama suyuna katıldığında saç kuruluğunu, elektriklenmeyi ve kırılmayı önlemeye yardımcı olur. Ayrıca kaşıntı ve kepek gibi saç derisi sorunlarının tedavisine de fayda sağlayabilir.
Bunun için sadece bir bardak su ve 2 yemek kaşığı hibiskus çayına ihtiyacınız var.
- Çayı tıpkı içmek için yaptığınız gibi hazırlayın (Suyu kaynatın, çayı ekleyin ve 5- 10 dakika demlenmesine izin verin).
- Soğuduktan sonra bir kabın içine alın.
- Temiz saçlarınıza çayı kökten uca doğru uygulayın.
- Saç derisine iyice masaj yapın ve ardından bone ile tüm saçı kapatın. Birkaç saat bekletin.
- Saçlarınızı tamamen durulayın ve her zamanki gibi şampuanlayarak yıkayın.
Hibiskus zararları
Hibiskus zararları veya hibiskus çayının zararları, merak edilen bir diğer konu. Bu sağlıklı bitkinin bilinen bir yan etkisi veya zararı yok. Ancak her şeyde olduğu gibi hibiskus çayının da fazlası zararlı olabilir. Aşırı tüketilmesi kan basıncını düşürebilir, bu da özellikle düşük tansiyonlu kişilerde baygınlığa yol açabilir.
Ayrıca kronik rahatsızlığı olan kişiler, düzenli ilaç kullananlar, hamilelik ve emzirme dönemindeki kadınlar, alerjik bünyeler tıpkı diğer bitkiler için olduğu gibi hibiskus çayı tüketmeden önce de mutlaka doktorlarına danışmalıdırlar. Aksi takdirde sağlık açısından ciddi sorunlar gelişebilir.
Hibiskus çayı nasıl yapılır?
Hibiskus çayı sağlığa olan yararları ile birlikte, oldukça lezzetlidir ve evde hazırlaması da son derece kolaydır. Bunun için:
- Bir demliğe kurutulmuş hibiskus çiçeklerini ekleyin ve üzerine kaynar su dökün.
- Bir bardak su için bir tatlı kaşığı çay eklemeniz yeterli.
- 5 dakika demlendirin, ardından süzün.
- İsterseniz bal ile tatlandırabilir, soğuk ve sıcak şekilde tüketebilirsiniz.
Kurutulmuş hibiskus çayını aktarlardan açık olarak veya marketlerden poşet çay olarak da satın alabilirsiniz.
Hibiskus çayı günde kaç defa içilir?
Hibiskus çayının günde en fazla 2 bardak içilmesi önerilir. Eğer 10 gün boyunca düzenli olarak tüketiliyorsa sonrasında mutlaka birkaç ay kadar ara verilmelidir. Bu sürenin aşılması durumunda faydalarından ziyade zararları ortaya çıkabilir. Ayrıca bu sağlıklı çayı aç veya tok karnına tüketebilirsiniz.
Not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Her bireyin beslenme ihtiyaçları ve çeşitli besin gruplarına gösterdiği tolerans ve hassasiyet kendi metabolizma işleyişine göre farklılıklar gösterebilir. Olası risk durumlarına karşın sağlığınızı ilgilendiren her türlü konuda mutlaka uzman görüşüne başvurun.
Kaynak: webmd, medicalnewstoday, healthline
İlginizi çekebilir: Keten tohumunun faydaları: Süper besin hakkında bilmeniz gerekenler