X

Hayat da bir sistemden ibaret, sen de: Aile terapisinde sistemik yaklaşım

“Her ölen insan bir iz bırakır, gerçekler olmasa da çeşitli fikirler bırakır. Ve geçmişin hakkında ne kadar çok şey bilirsen kendini daha iyi tanırsın. Ailede yaşanan duyguların hepsi ise yaşayan aile üyelerinin hepsinde mevcuttur.” Murray Bowen, Aile Sistemleri Terapisinin kurucusu

1950’lerde ve 1960’larda biyolojideki Genel Sistem Teorisi ve bilgisayar bilimlerindeki Sibernetik kavramının ortaya çıkmasıyla, sistem öğelerinin birbiriyle ilişkili ve etkileşim halinde olduğu yolunda bir anlayış oluşur. Genel Sistem Teorisi, organizmaların işleyişini anlamak için organizmanın bünyesindeki öğeleri ayrı ayrı incelemekten ziyade, öğeler arasındaki ilişkilerin anlaşılması gerektiği görüşünü ortaya koyar. Genel Sistem Teorisi dayanağını, bütünün onu oluşturan parçaların toplamından daha fazlası olduğu görüşünden alır. İki kişilik bir aileyi ele alırsak bu sistemde iki kişi ve bunların arasında kurulan ilişki olmak üzere toplam üç unsur vardır. Bu bilimsel gelişmeler Sistemik Terapinin ilham kaynağı olmuştur.

Bowen’a göre aileler temelde duygusal sistemlerdir. Bugünkü problemlerinizi anlamak istiyorsanız ailenizin geçmişteki hikayesini tam olarak irdelemeniz gerekir. Sistemik terapiye göre bireydeki değişim, aile sisteminin değişmesine neden olur. Ailenin duygusal sistemi birbirini dengeleyen iki gücü içerir: bireysellik ve beraberlik.

Bireysellik, her bir aile üyesinin kendi kendine hareket edebilmesiyken, beraberlik duygusal yakınlık ve anlaşma anlamına gelir. Gerek aşırı beraberlik, gerekse aşırı bireysellik aile sisteminin dengesinin bozulmasına ve aile üyelerinde ruhsal bozuklukların ortaya çıkmasına sebep olur. Aşırı beraberlik bireyin füzyonuna (eriyerek birleşme) ve kendi benliğini geliştirememesine yol açarken, aşırı bireysellik soğuk ve kendine yabancılaşmış bir aile yapısı olarak karşımıza çıkar. Aile bireylerinin kendini farklılaştırma düzeyleri ailenin anksiyete (kaygı) düzeyini belirleyen temel unsurdur.

Kendini farklılaştırma, kendini diğerlerinden ayırma ve bağımsızlaşmadır. Doğada hücreler, tamamen farklı ve daha özellikli yeni hücreler oluşturabilmek için eski, daha az gelişmiş özelliklerini terk eder ve tamamen farklılaşırlar. Çok hücreli tam bir organizma oluşturabilmek için de bu farklılaşma süreci defalarca tekrar eder. Hücrenin DNA yapısı değişmez ama fiziksel özellikleri tamamen farklıdır. Bu hücresel farklılaşma süreci aynı, bireylerin birbirine zıt iki doğal gücü (beraberlik ve bireysellik) kontrol etme ve dengeleme kapasitesine benzer.

Bireysellik her bir insanın eşsizliğini, beraberlik ise bireylerin sevgi ve kabul görme, ait olma ihtiyacını gösteren güçtür. Her birey ve her aile bu iki gücü aynı ölçüde dengeleyemeyebilir. Bu güçlerin birbiriyle barışık, dengeli bir şekilde bulunduğu ailelerde, bireyler beraberlik içinde hareket ederken, bireyselliklerini de ifade ederler. Bireylerin, ailenin duygusal sisteminin baskısından kurtularak bireyselliklerini ortaya çıkarıp, aileleriyle barış imzalaması, kendini farklılaştırma yolunda atılmış büyük bir adımdır.

Kendini farklılaştırma, bireyin benliğini tanımlaması ve kendini özgürleştirmesi sürecidir. Benliği tanımlama, bireyin ailesine karşı duygusal tepkisini kontrol etme yetisini kazanma ve ailesine karşı objektif bir gözlemci olma sürecidir. Ailedeki anksiyete (kaygı) düzeyi, aile bireylerinin düşünsel ve duygusal sistemlerinde karmaşaya yol açtığında tüm kimlikler ve sınırlar kaybolur. Bu aileler o kadar yakın ilişkilere sahiplerdir ki füzyona (eriyerek birleşme) uğramış ve tamamen iç içe girmişlerdir. Farklılaşma bireyin bireysellik ve beraberlik dengesini yönetme şeklidir. Farklılaşabilen insan, düşünce ve duygu arasındaki farkı ayırt eder, zor koşullara daha kolay uyum sağlar, ona zarar verecek ve onun biricikliğini sindirecek yoğun ilişkileri frenler.

Sistemik Terapiye göre küçük yaşta kök ailelerimizden edindiğimiz ilişki kalıplarını ve aile içi rolümüzü daha sonra kendi nükleer (çekirdek) ailelerimize aktarıyoruz. Şu anda kullanmış olduğunuz duygusal kalıpları anlamak için kendi kök ailenize ve hikayenize bakmanız gerek. Ailenizle ilişkinizi düzeltmeden ayrışamayacağınız gibi, yüksek olasılıkla bu çatışmaları kendi çekirdek ailenize taşıyacaksınız. Çok geç olmadan bu kalıpların farkına varmak ve değişime adım atmak için psikolojik destek almanız yerinde olacaktır. Bu konuda destek almak için bana ayselkeskin2004@yahoo.com vasıtasıyla ulaşabilirsiniz.

Sevgiyle kalın.

Kaynak:
Şahin Kesici ve arkadaşları, Vaka Örnekleriyle Birlikte Aile Danışma Kuramları, Nobel Yayın, 2017

İlginizi çekebilir: Zihin nasıl çalışır: Geri Çağırma Terapisi ile zihninizi iyileştirin

Aysel Keskin: Merhaba ben Aysel Keskin. Psikolojik Danışman ve Psikoterapistim. 2006 yılında Marmara Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık bölümünden mezun olduktan sonra, Türk Deniz Kuvvetlerinde yedi senelik bir kurumsal hayat deneyimim oldu. Kurumsal hayat deneyimimin ardından, çocukluk tutkum olan psikolojiye bir de seyahat tutkum eklendiği için okyanus ötesine giderek bir süre Amerika’nın Kalifornia ve Oregon eyaletlerinde yaşadım. Tüm psikoterapi yaklaşımlarını bilmekle beraber uzmanlaşmanın gerekliliğine inanarak, kanıta dayalı terapi yaklaşımlarından Süre Sınırlı Psikanalitik Psikoterapi (SSPP), Jungian Psikoterapi ve Rasyonel Psikoloji Enstitüsü Preferred Partner of The Albert Ellis Institute onaylı, APA (American Psychological Association) Kredili Rasyonel Duygucu & Bilişsel Davranışçı Terapi Eğitimlerini (süpervizyonlar dahil) tamamladım. Sorunların bütüncül ele alınması gerektiğine, beden ve zihnin dengesini kurduğumuzda hayatımızda olumlu değişimler olacağına inanıyorum. Beden ve zihin sağlığınız her şeyden önemli. Bana ayselkeskin2004@yahoo.com eposta adresinden ulaşabilirsiniz. Sağlık ve sevgi ile kalın. Instagram: ayselkeskin.psk.dan

LEGO’dan hem çocukları hem yetişkinleri mutlu edecek en mükemmel yılbaşı hediyeleri

Yeni yıl, soğuk günleri sıcacık bir sevgiyle sarmalayan, neşe ve heyecan dolu büyülü bir dönem. Öyle ki yalnızca taptaze başlangıçların değil; sevdiklerimizi mutlu edecek fırsatların da habercisi. Bu özel dönemi daha da unutulmaz kılmanın ve yılbaşı coşkusunu sevdiklerimizle paylaşmanın en keyifli yollarından biri ise hiç şüphesiz gözlerden kalpler çıkaracak mükemmel yeni yıl hediyeleri. Peki ama gerçek anlamda mükemmel bir hediye bulmak mümkün mü?



Çocukken çok kolay olan hediye seçimi konusu, ne yazık ki yetişkinlikte zor bir hal alabiliyor. O zamanlar en sevdiğimiz karakterin yeni çıkan bir kitabı ya da havalı yeni bir oyuncak, bizi mutlu etmeye yeterdi. Ama büyüdükçe işler biraz karıştı… İhtiyaçlar, istekler, beklentiler, arzular, hepsi değişti, karmaşıklaştı. Haliyle, bir yetişkini ‘gerçekten’ mutlu edebilecek o ‘mükemmel’ hediyeyi bulmak da zorlu bir sanata dönüştü. Ama çözüm, sandığımızdan çok daha yakında olabilir. Belki de oyuna ve yaratıcılığa yeniden kucak açmak, tüm bu karmaşıklığı alıp götürmeye yetebilir. Siz de bu yıl sevdiklerinizi gerçekten heyecanlandıracak bir hediyenin peşine düştüyseniz aradıklarınızı LEGO’da bulabilirsiniz. Çocuklar için olduğu kadar yetişkinler için de oyunun, yaratıcılığın ve rahatlamanın kapılarını aralayan LEGO’da herkese uygun yüzlerce çeşit var:

Estetik ve dekoratif dokunuşları sevenlere özel

Çevrenizde gördüğü her boş duvarı doldurmak için hemen zihninde tasarım yapmaya başlayan ya da boş rafları estetik detaylarla dekore etmeye bayılan sevdikleriniz varsa, onlar için en iyi yılbaşı hediyesi bir LEGO’dan bir sanat eseri, doğadan bir parça veya mimari bir detay olabilir:

  • LEGO® Art Mona Lisa: Dekorasyonun yanı sıra sanat ve tarih meraklısı sevdikleriniz için Mona Lisa’nın 3D versiyonu şahane bir yeni yıl armağanı olabilir. Sevdiklerinizin duvarlarını süsleyerek yaşam alanlarına enerji katacak bu özel hediye, onların yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.
  • LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu: Doğanın dokunuşlarını yaşam alanlarına taşıyacak LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu, canlı renkleriyle sevdiklerinize yılbaşı coşkusunu yansıtırken mutluluktan gözlerinden kalpler çıkartabilir.

Enerjisini doğadan alanlara özel

Doğaya, yeşile, bitkilere düşkün, enerjisini, ilhamını büyüleyici çiçeklerden ve renklerden alan sevdikleriniz için de en mükemmel hediyeler, yine LEGO’da:

  • LEGO® Icons Orkide: Orkidelerin bitkiler aleminde çok özel bir yeri olduğu tartışılmaz. Siz de sevdiklerinize onların sizin için ne kadar özel olduğunu hissettirmek istiyorsanız bu seti kaçırmayın. 5 taban yaprağı ve 2 hava kökü ile gerçekçi bir görünüme sahip bu ikonik orkide setini görenler canlısından ayırmakta zorlanabilirler 🙂
  • LEGO® Icons Erik Çiçeği: Bu set, sevdiklerinize güzel bir kırmızı çiçeği tomurcuktan açmaya ve tam çiçeklenmeye kadar inşa etme fırsatı sunuyor. Üstelik sevdikleriniz bu seti sergilemekten de büyük haz duyacak. Hem şık bir dekor hem de yaratıcı bir yapım süreci, ikisi de bu mükemmel hediyede.

Hız, heyecan ve adrenalin tutkunlarına özel

Hız, şüphesiz ki büyük bir tutku. Özgürlüğüne düşkün, heyecanı seven, teknolojiye ve otomobil dünyasına meraklı herkes için LEGO’da şahane hediyeler bulabilirsiniz:

  • LEGO® Technic Mercedes-Benz G 500 Professional Line: Mercedes-Benz tutkusu olan herkesi heyecanlandıracak, otantik özelliklerle dolu ikonik G Serisi’nden bir model, mükemmel bir yılbaşı hediyesinden çok daha fazlası olabilir. Baştan sona adeta bir mühendislik deneyimi sunan bu modelin sevdiklerinizi çok mutlu edeceği kesin.
  • LEGO® Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat: Maceranın sudaki halini seven ve yelken sporuna da merak duyan sevdiklerinizi mutlu etmek için fazla düşünmenize gerek yok. Aradığınız hediye LEGO Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat. Biraz çılgın, biraz heyecanlı, en çok da kusursuz… Emin olun sevdikleriniz bu seti hem yaparken hem de sergilerken çok keyif alacak.

Sinemaseverlere özel

Beyaz perdenin büyüsüne kapılan sevdiklerinize, onların bu tutkusunu daha da derinleştirecek hediyelerle unutulmaz deneyimler sunabilirsiniz:

  • LEGO® Star Wars™ Millennium Falcon™: Çoğu sinemaseverin gönlünde taht kurmuş en özel serilerden biri hiç şüphesiz ki Star Wars. Star Wars™ Millennium Falcon’un kokpiti, uydu çanağı, topları ve diğer ikonik detaylarıyla sevdikleriniz inşa sürecini tamamlarken kendilerini galaksinin derinliklerinde bir macerada da hissedebilirler.
  • LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba: Sevdiklerinizin sinema tutkusunu nostaljik rüzgarlarla buluşturmak isterseniz, aradığınız mükemmel hediye yine LEGO’da. Onları LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba ile çocukluk anılarına doğru bir yolculuğa çıkarabilirsiniz.

Oyunculara ve uzay meraklılarına özel

Uzayın sınırsız gizemini merak eden ya da en zorlu oyunları bile tek hamlede geçmeyi başarabilen sevdikleriniz varsa, onlar için de en mükemmel yeni yıl hediyeleri LEGO’da:

  • LEGO® Super Mario™ Super Mario World™: Mario ve Yoshi: Mario, şüphesiz ki hem çocukların hem yetişkinlerin gönlünde büyük yer tutan en ikonik oyunlardan biri. Eğlenceli bir nostaljik tur, keyifli bir oyun deneyimi ya da rahatlatıcı bir aktiviteden çok daha fazlasını sunacak bu set, sevdiklerinize yepyeni bir dünya yaratmak için ilham verebilir.
  • LEGO® Technic NASA Apollo Ay Taşıtı – LRV: Kozmik maceracılar için en şahane hediye: NASA Apollo Ay Taşıtı (LRV) modeli. Sevdiklerinizi yıldızlara götürüp geri getirecek bu özel hediye, bambaşka dünyaların kapısını onlar için aralarken yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.

Bonus: Mırmır Pati ile eğlenceyi geri getirin

LEGO’nun sonsuz olasılıklarla dolu dünyasında en mükemmel hediyeler de eğlence de oyun da bitmez… Mırmır Pati, oyunu her yaştan insan için geri getiriyor ve herkesi yılın bu büyülü zamanını çok daha keyifli geçirmeye davet ediyor.

Mutlu bir yer inşa etmek isteyen herkes için mükemmel hediyeler ve çok daha fazlası LEGO’da. Hemen tıklayın ve sevdiklerinizi mutlu etmeye erkenden başlayın.

*Bu yazı LEGO katkılarıyla hazırlanmıştır.

İlgili Makale