Hayal etmek her zaman mutluluk getirmiyor
“Mutluluk, umutsuzluğun en büyük saklanma yeridir.”
Kierkegaard
Düşünün ki karnınız çok aç. Eğer kısa zaman içinde bir şeyler yemezseniz açlıktan bayılabilirsiniz. Bir şey yemeniz lazım ve umut edelim ki bu yiyecek yakınlarda bir yerde olsun. Peki ya değilse? Canınızın çektiği ve yiyemediğiniz şeyin hayalini kurup, zihninizde onu nasıl yiyeceğinizi düşünmez misiniz? Bu durum açlığınızı daha baskın bir hale getirir. Sadece açlık için düşünmeyin, arzu edilen şeyin hayalini kurmak, bu arzuyu artırır. Bu bazen olumlu bazen de olumsuz olabilir. En sonunda arzu ettiğiniz şeye kavuşacağınızı biliyorsanız, hayal etmek keyifli ve zevk verici bir şey olabilir. Ancak arzu ettiğiniz şeye kavuşma garantiniz yoksa, hayal etmek size zevk değil acı verir.
Öyleyse bir şeyi tükettiğinizin hayalini kurmak kısa vadede işe yarar sonuçlar getirebilir ancak bunun tam tersi bir durumda yıkıcı sonuçlar da doğurabilir. Fizyolojik temellere dayanan ihtiyaçlar söz konusu olduğunda, bu ihtiyaçlar sadece öz dengenin sağlanması ile karşılanabilir. Peki ya psikolojik ihtiyaçlar? Araştırmalar, insanların fizyolojik ihtiyaçlarını tatmin etmek için on binlerce farklı yol kullanarak yaratıcı hayal gücüne başvurduğunu söylüyor.
Mutluluğun davranışsal inşasının bazı sınırları ve bedelleri var. Bu sınırların ne olduğunu herkes kendisi tayin edebilir. Mutlu olmayı hayal etmeye çalışın, sonra da mutlu olup olmadığınızı gözlemleyin. Sizi sevmeyen birinin sizi sevdiğini hayal edin. Her an yolda kalma tehlikesi olan aracınızın, son model bir otomobil olduğunu hayal edin. Eğer bunu yaparak birkaç saniyeliğine başarılı olduysanız, psikopatoloji yolunda ilerliyorsunuz demektir. Çevrenizdekiler sizin için endişelenmeye başlayabilir. Neden mi? Yanıtı oldukça basit, çünkü zihnin birincil görevi algılanan şey ile hayal edilen şey arasındaki ayrımı her zaman gözetmektir. Birçok büyük teori hayal gücünün gerçeklikle mücadele etmek için bizlere yardımcı olduğunu söyler ancak hiçbir zaman hayal gücü gerçeğin yerine geçemez.
Peki mutluluğu hayal ederek tatmin olma taktiğinin bedeli nedir? Bu, insan psikolojisiyle yakından ilgili bir bedeldir. Bazı psikologlar mutluluğu hayal ederek tatmin olma taktiğinin insanların kendilerini iyi hissetmelerini sağladığını söylüyor. Örneğin bazı insanlar, başkalarına göre daha dürüst olduklarını düşünür çünkü bu düşünce şeklinin kendilerini daha iyi hissettirdiğini düşünürler. Oysa bu konuda doğrudan elde edilmiş hiçbir kanıt bulunmuyor.
Kaynak:
Psychology Today