Hashimoto hastalığı olarak da bilinen Hashimoto tiroidi en sık görülen tiroid hastalıklarından biridir. Hashimoto tiroidi, bağışıklık sisteminin bir parçası olarak lenfositler yoluyla tiroid dokusunu etkileyen otoimmün bir hastalıktır. Daha çok 30-50 yaş arasındaki kadınlarda görülmekte olup, erkeklerde görülme sıklığı daha azdır.
Hashimoto hastalığı otoimmün sistemi etkilediğinden, çeşitli semptomlarla ilişkilidir. Kilo alımı, aşırı yorgunluk, zayıf konsantrasyon, kuru cilt, zayıflamış saçlar, kırılgan tırnaklar, kabızlık, boyun ağrısı veya tiroid hassasiyeti, depresyon ve anksiyete, adet düzensizlikleri, uykusuzluk gibi birçok belirtisi olabilir.
İlaçla tedavi edilse de, semptomları yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir. Araştırmalar, beslenme ve yaşam tarzı değişikliklerinin ilaç tedavisine ek olarak semptomları önemli ölçüde iyileştirebileceğini göstermektedir.
Beslenme ve yaşam tarzı Hashimoto’yu nasıl etkiler?
Kolesterol, obezite ve diyabet gibi hastalıkların riskini azaltmada beslenme ve yaşam tarzı değişiklikleri anahtar ise Hashimoto hastalığı olan kişilerde de otoimmün koşulları azaltmak için beslenme ve yaşam tarzı etkili olabilir.
Araştırmalar, bazı yiyecekleri kesmenin, takviyeleri almanın ve yaşam tarzı değişiklikleri yapmanın semptomları ve yaşam kalitesini önemli ölçüde artırabileceğini göstermektedir.
Ayrıca, bu değişiklikler iltihaplanmayı azaltmaya, yüksek tiroid antikorlarının neden olduğu tiroid hasarını yavaşlatmaya veya önlemeye ve vücut ağırlığını, kan şekerini ve kolesterol seviyelerini yönetmeye yardımcı olabilir.
Glutensiz Beslenme
Gluten bağırsaklarda hasara yol açarak, iltihapları arttırır ve doğrudan bağışıklık sisteminin tiroide saldırmasına neden olabilir. Bazı araştırmalar glutensiz diyetlerin Hashimoto hastalığı olanlar fayda sağlayabileceğini göstermektedir. Örneğin Hashimoto hastalığı olan 34 kadında 6 aylık bir çalışmada, glutensiz bir diyetin, bir kontrol grubuna kıyasla tiroid fonksiyonunu ve D vitamini seviyelerini iyileştirirken tiroid antikor seviyelerini düşürdüğü gözlenmiş.
Anti-inflamatuar gıdalar
İnflamasyon Hashimoto hastalığının arkasındaki en önemli etken olabilir. Bu nedenle, meyve ve sebzeler açısından zengin bir anti-inflamatuar beslenme düzeni semptomları önemli ölçüde azaltabilir.
Hashimoto hastalığı olan 218 kadında yapılan bir çalışma, kronik inflamasyona neden olan oksidatif stres belirteçlerin, meyve ve sebzeleri daha sık yiyenlerde daha düşük olduğuna dair sonuçlanmış.
Sebzeler, meyveler, zencefil, zerdeçal gibi baharatlar ve yağlı balıklar, güçlü anti-inflamatuar özelliklere sahip yiyeceklere sadece bazı örneklerdir.
Destek olabilecek takviyeler
Bazı takviyeler, inflamasyonu ve tiroid antikorlarını azaltmaya yardımcı olabilir. Ayrıca, bu duruma sahip olanların bazı besin maddelerinden eksik olma olasılığı daha yüksektir, bu nedenle takviye gerekli olabilir.
Selenyum
Çalışmalar, günde 200 mcg selenyum almanın antitiroid peroksidaz (TPO) antikorlarını azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir.
Çinko
Çinko tiroid fonksiyonu için gereklidir. Araştırmalar, tek başına veya selenyum ile birlikte kullanıldığında, günde 30 mg alınmasının hipotiroidizmi olan kişilerde tiroid fonksiyonunu iyileştirebileceğini göstermektedir.
Kurkumin
Hayvan ve insan çalışmaları, bu güçlü anti-inflamatuar ve antioksidan bileşiğin tiroidi koruyabileceğini göstermiştir. Ayrıca, genel olarak otoimmün hastalıkların tedavisinde yardımcı olabilir.
D vitamini
Hashimoto hastalığı olan kişilerin D vitamini yönünden daha düşük seviyelere sahip olduğu gösterilmiştir. D vitamini seviyelerini takip ederek takviyelerini almaları önemlidir.
B vitaminleri kompleksi
Hashimoto hastalığı olanlarda B12 vitamini düşük olma eğilimindedir. B12 vitaminin de olduğu B kompleks vitamini almak, B12 ve diğer önemli B vitaminlerinin seviyelerini artırabilir.
Magnezyum
Bu mineralin düşük seviyeleri, Hashimoto hastalığı ve daha yüksek tiroid antikorları riski ile ilişkili olabilir. Doktora danışarak takviye konusunda yönlendirme alınmalıdır.
Demir
Hashimoto hastalığı olan kişilerin anemi geliştirme olasılığı daha yüksektir. Eksikliği düzeltmek için demir takviyeleri gerekebilir.
Balık yağı, alfa-lipoik asit ve N-asetil sistein gibi diğer takviyeler de Hashimoto hastalığı olanlara destek olabilir.
İyot ihtiyacını artıran ve tiroid bezine zarar veren yüksek miktarda guatrojenlerden (brokoli, brüksel lahanası, lahana, karnabahar, turp, şalgam, soya ürünleri, ıspanak, hardal) kaçının.
Otoimmün yanıtı potansiyel olarak tetikleyen gıdalardan kaçının.
Hashimoto hastalığı medikal tedavi gerektiren bir hastalıktır, uzman bir doktor tarafından değerlendirilmesi ve teşhisi konulup, ilaç ve takviyeler konusunda doktor tarafından yönlendirilmelidir. Beslenmede dikkat edilecek özel besinler ve/veya eliminasyon diyetleri ise bir beslenme uzmanı tarafından takip edilmelidir.
İlginizi çekebilir: Dengeli beslenmenin olmazsa olmazı çinko: Çinkodan zengin 10 besin