Duruma göre bedenin ihtiyacı olan oturma, kısa süreli olduğunda sorun yaratmasa da oturma süreniz uzadıkça vücudunuz tekrar ayağa kalkıp yürüyeceğiniz ana kadar saniyeleri sayar. Bunun nedeni, çağın hayat koşullarının bizi hareket etmekten çok oturmaya yönlendirmesidir. Ne var ki insan bedeninin yapısı, bu kadar hareketsiz bir hayat için uygun olmamakla birlikte, gerçekte bunun tam tersi geçerlidir.
İnsan vücudu hareket etmek üzere tasarlanmıştır. Üstelik bunu vücudumuzun yapısında da görmek mümkün. Derimizin altında bulunan 360 eklem ve 700’den fazla iskelet kası, kolay ve akıcı bir şekilde hareket edebilmemize imkan verir. Aynı şekilde vücudumuzun eşsiz yapısı, bizim yer çekimine rağmen, ayakta durabilmemizi sağlar.
Hareket etmek kan dolaşımının sağlıklı olması anlamına gelir. Sinir hücreleri de yaptığımız hareketlerden olumlu şekilde etkilenir ve esnek cildimiz her hareketimize uyum gösterir. Peki; her an harekete hazır şekilde bekleyen vücudumuz, hareketsiz kalırsa neler olur? Aşağıda uzun süre oturmanın sağlığımız açısından olumsuz sonuçlarını bulabilirsiniz:
Bacaklarda şişme
Hiç otururken bacaklarınızda uyuşma veya şişlik hissettiğiniz oldu mu? Ciddi şekilde baskıya maruz kalan alanlarda, sinirler ve damarlardaki iletim bloke olabilir. Sinirlerde iletimin bloke olması uyuşma hissine, kan dolaşımındaki azalma ise bacaklarda şişliğe neden olabilir.
Yağ yakımı ve kilo artışı
Uzun süre oturma, damar çeperinde yer alan ve yağ hücrelerinin parçalanmasını sağlayan lipoprotein lipaz adı verilen enzimi de, geçici olarak etkiler. Yani otururken, hareket etmeye kıyasla daha az yağ yakarsınız; ki aslında bunun pek de şaşırtıcı bir sonuç olduğunu söyleyemeyiz.
Beyne etkisi
Peki tüm bunların beynimize bir etkisi var mı? Aslına bakarsanız çoğu zaman oturarak yapacağımız işlerde beynimizi kullanma ihtiyacı duyarız. Fakat süre uzadıkça tam tersi bir etki açığa çıkar. Uzun süre hareketsiz kalmak kan dolaşımını ve akciğerlere alınan oksijen miktarını azaltır. Ancak beyninizin, uyanık kalmak için her ikisine de ihtiyacı vardır. Dolayısı ile konsantrasyonunuz, yavaşlayan beyin aktivitesi sebebiyle azalma eğilimi gösterir.
Yol açtığı bazı hastalıklar
Maalesef, oturmanın olumsuzlukları bu kısa süreli etkilerle sınırlı değil. Yapılan son çalışmalar, uzun süre oturmanın bazı kanser çeşitleri ve kalp hastalıkları ile ilişkili olduğunu, ayrıca diyabet, böbrek ve karaciğer problemlerine de etkisi olabileceğini göstermiştir.
Araştırmacıların dünya çapında sundukları verilere bakılırsa, hareketsizlik her yıl %9 oranında erken ölüme neden olmaktadır. Bu, 5 milyondan fazla insan demektir. Yani, son derece zararsız görünen oturma alışkanlığının, sağlığımız üzerinde çok önemli etkileri vardır.
Ama neyse ki, bu artan tehdidin çözümü basit. Eğer oturmaktan başka çareniz yoksa, omurganızın düzgünlüğüne özen gösterin ve oturmaya mecbur değilseniz, daha fazla hareket etmeyi amaçlayın. Mesela, her yarım saatte bir kalkmak için hatırlatıcı ayarlayabilirsiniz. Ama özellikle, vücudumuzun hareketsizlik için değil, hareket için tasarlandığını bir kez daha hatırlayın.
Uzun süreler oturmanın vücuduma etkileri ile ilgili daha fazla bilgi almak için aşağıdaki videoyu izleyebilirsiniz:
İlginizi çekebilir: Sürekli oturmak zorunda olanlar için 3 dakikalık düzgün oturma dersi