X

Hafızanın anatomisi: Bazı bilgileri hemen unuturken diğerlerini neden ömür boyu hatırlarız?

Hafızamız, bizi biz yapan şeydir. Onun sayesinde yakınlarımızı tanır, geçmişteki sevinçlerimizi hatırlar veya yumurtayı nasıl sevdiğimizi biliriz. Ve tüm bunlar benliğimizin devamlılığını sağlayan unsurlardır.

Peki hafızalarımızın nasıl çalıştığını hiç düşünmüş müydünüz? Hatırladığımız onca şeyi nasıl oluyor da unutmuyoruz? Ya da unuttuklarımızı niçin unuttuk? Bilimin bunlara bir yanıtı var elbette:

İlginizi çekebilir: Egzersizin hafıza üzerinde kanıtlanmış bilimsel etkileri

Hafızanın 3 farklı şekli

Hafıza, teknik olarak 3 farklı şekilde kendini gösterir. Bunlar hatırlamak, tanımak ve yeniden öğrenmektir. Şimdi okulda girdiğiniz sınavları düşünün. Bu sınavların tamamında asıl ölçülen şey, sizin depoladığınız bilgilere bu 3 yolu kullanarak ulaşabiliyor olmanızdı. Örneğin; bir ülkenin başkentinin sorulduğu bir boşluk doldurma sorusunda doğru yanıtı vermenin yolu hatırlamaktır. Ancak çoktan seçmeli bir sınavın sorularını doğru cevaplamak için gördüğünüz bilgiyi tanımaya ihtiyacınız vardır. Yeniden öğrenmekse, önemli bir final sınavı öncesi daha önceden öğrendiğiniz bilgileri daha kısa sürede tekrar etmeyi ifade eder.

Hafızamızdakileri nasıl depolarız?

1960’lı yılların sonunda Amerikalı psikologlar Richard Atkinson ve Richard Shiffrin, belleğin oluşum sürecini 3 farklı aşamaya böldü: duyumsal bellek, kısa süreli bellek ve uzun süreli bellek. Buna göre karşılaştığımız bir bilgiyi önce duyumsal belleğe alıyoruz. Bu bellekte kalan bilginin her an uçup gitmesi muhtemel, çünkü uzun süre işimize yaramayacağını düşündüğümüz bilgiler bu bellek türünde depolanıyor. Yani duyumsal belleği kısaca dikkat etmediğimiz, görsel ve işitsel yolla algıladığımız bilgilerin depolandığı yer olarak düşünebiliriz.

Kısa süreli bellek ise duyumsal belleğin aksine yalnızca algıladığımız değil, aynı zamanda dikkat ettiğimiz bilgilerden oluşur. Ancak kısa süreli olmasının nedeni, tekrar edilmeyen ve çabuk unutulan bilgileri içermesidir. Arkadaşınızdan bir telefon numarası aldınız ve onu not alacağınız süreye kadar 1-2 kere içinizden tekrarladınız. Not aldıktan sonra ise, bilgi hafızanızdan tamamen uçup gitti. İşte kısa süreli bellek, tam olarak bu.

Uzun süreli bellekte depolananlarsa beceriler, inançlar ve yaşam boyu unutmadığınız diğer bilgilerdir. Uzun süreli bellekte bazı bilgiler zamanla kaybolabilir. Örneğin; bildiğiniz bir dili uzun süre kullanmadığınızda onu unutmaya başlayabilirsiniz. Ancak yine de bu bellek türünde depolanan bilgilerin büyük bir çoğunluğu, hayatınız boyunca sizinle kalır.

İlginizi çekebilir: Dilimin ucunda sendromuna karşı hafızanıza destek olacak ipuçları

Çalışan bellek

Atkinson ve Shiffrin’in kendilerinden sonra gelen meslektaşları, uzun süreli bellek yerine daha farklı bir kavram ortaya koydular: çalışan bellek. Buna göre; kısa süreli bilgileri uzun süreli depolara aktarma şekillerimizin tamamı çalışan belleği oluşturuyor. Ve bu noktada 2 farklı işlem türü mevcut: açık ve örtük işlemler. Açık işlem, bilgileri bilinçli bir şekilde alıp hafızamıza kaydetmemizi ifade ederken; örtük işlem biraz daha otomatik gerçekleşiyor. Örneğin; sokakta yürürken duyduğumuz bir yemek kokusunun bize çocukluğumuzun geçtiği şehri hatırlatması, bunun net bir örneği.

Çalışan bellek modeline göre; bilgileri daha sonra hatırlamamızın yolu, onları çalışan belleğimize kaydetmemizden geçiyor. Konuyla ilgili daha fazla bilgi almak ve belleğin anatomisini daha detaylı öğrenmek için aşağıdaki videoyu izleyebilirsiniz:  

 

İlginizi çekebilir: Hafızanızla ilgili endişelenmeniz gereken belirtiler

Kaynak
CrashCourse

Uplifers: Kaliteli ve mutlu yaşam koçunuz!

Geleneksel lezzetlerden vazgeçmeden bitki bazlı beslenmek isteyenlere: Fine Life Fermente Kajulu İçecek

Son yıllarda sağlıklı beslenme ve bilinçli tüketim alışkanlıklarının, daha önce hiç olmadığı kadar ilgi gördüğü kesin. Veganlık, vejetaryenlik, fleksitaryen gibi bitki bazlı beslenme türleri, sadece etik ve çevresel nedenlerle değil, aynı zamanda bütüncül sağlık açısından sunduğu çeşitli faydalar nedeniyle de dünya genelinde hızla yayılmaya devam ediyor. Bitki bazlı beslenme alışkanlıklarına yönelik talepler hızla artarken çok sayıda bitki bazlı ürün de raflardaki yerini alıyor. Özellikle süt ürünlerine alternatif arayanlar için çok sayıda ürün piyasaya sürülüyor. Bu konuda öncü isimlerden biri olan Metro Türkiye de “Sofrada herkese yer var!” mottosuyla tüketicilerin ihtiyaçlarına, yenilikçi ürünlerle cevap veriyor.



Raflarında 400’den fazla bitki bazlı ürün sunan Metro Türkiye, geleneksel lezzetlerden vazgeçmeden bitki bazlı beslenme alışkanlıklarına sahip olmanın en leziz yollarını sunuyor. Ve güzel haber; Türk mutfağının favori içeceklerinden ayrana bitki bazlı alternatif sağlıyor: Fine Life Fermente Kajulu İçecek.

Lezzetli, vegan, fermente: Ayrana bitki bazlı alternatif

Herkes için sağlıklı beslenme ve sürdürülebilirlik anlayışıyla hareket eden Metro Türkiye, beslenme trendlerine ve değişen tüketici taleplerine verdiği önemle Fine Life Fermente Kajulu İçecek’i raflara getiriyor. Geleneksel lezzetimiz ayrana bitki bazlı bir alternatif olarak öne çıkan Fine Life Fermente Kajulu İçecek, bitki bazlı beslenme alışkanlıklarını benimseyen ya da benimsemek isteyen herkesin beğenisine sunuluyor.

Metro Türkiye raflarında yerini almaya başlayan bu yenilikçi ürün, %27 oranında kaju fıstığı, tuz ve çeşitli probiyotikler içeriyor. Bunun yanı sıra katkı maddesi, koruyucu ve gluten içermemesiyle de dikkat çeken Fine Life Fermente Kajulu İçecek, hem bitki bazlı ürünleri tercih edenlerin hem de laktoz tüketmemeye önem verenlerin favorisi olmaya aday. Ayran alternatifi olarak soğuk tüketilebilen bu ürün, 250 ml’lik cam ambalajlarda satışa sunuluyor. Vlabel etiketiyle otel ve restoran gibi yeme içme işletmelerinde rahatça kullanılabilecek Fine Life Fermente Kajulu İçecek, menülere yeni vegan bir alternatif getirirken, müşteri memnuniyetini de artırma potansiyeli taşıyor.

Geçtiğimiz yıllarda süt ve yoğurt gibi hayvansal gıdalara bitki bazlı alternatifler sunmuş olan Metro Türkiye, Metro Chef Veggie Bademli ve Fındıklı içecekler ile yoğurda alternatif Metro Chef Veggie Fermente Süzme Kaju’yu ve Metro Chef Veggie Meze Serisi’ni tüketicilerle buluşturmuştu. Bu yıl ise Türk mutfağının vazgeçilmezlerinden ayrana bitki bazlı bir alternatif getirerek hem sağlıklı hem de yenilikçi bir seçeneği yani Fine Life Fermente Kajulu İçecek’i tüketicilerle buluşturuyor.

Elbette Metro Türkiye’nin raflara taşıdığı yenilikçi ürünler sadece süt ve yoğurt gibi hayvansal gıdalara bitki bazlı alternatifler ile sınırlı değil. Çok daha fazlası, raflarda çoktan yerini aldı.

Bitki bazlı geniş ürün yelpazesi: 400’den fazla çeşit



Metro Türkiye’nin raflarındaki vegan ürün yelpazesi içerisinde bitkisel bazlı hamburger ekmekten köfteye, mayonezden çikolataya çok sayıda çeşit bulunuyor. Üstelik gıda dışı vegan ürünlerin de sayısı oldukça fazla. Vegan yumuşatıcı, şampuan, sabun, hatta yağ çözücü bile bu geniş yelpazede yer alıyor. Dahası, Metro markalı ürün portföyünü de yenilikçi çeşitlerle sürekli genişleten Metro Türkiye, kendi markaları altında içli köfteden lahmacuna paçanga böreğinden haydari, havuç tarator gibi meze seçeneklerine; falafel çeşitlerinden pizzaya, ranch sostan çamaşır yumuşatıcısına kadar 50’ye yakın çeşitte gıda ve gıda dışı bitki bazlı ürün sunuyor. Eğer tüm bu ürünleri ve çok daha fazlasını incelemek isterseniz hemen tıklayıpvegan ürün yelpazesi içerisinde bitkisel bazlı hamburger ekmekten köfteye, mayonezden çikolataya çok sayıda çeşit bulunuyor. Üstelik gıda dışı vegan ürünlerin de sayısı oldukça fazla. Vegan yumuşatıcı, şampuan, sabun, hatta yağ çözücü bile bu geniş yelpazede yer alıyor. Dahası, Metro markalı ürün portföyünü de yenilikçi çeşitlerle sürekli genişleten Metro Türkiye, kendi markaları altında içli köfteden lahmacuna paçanga böreğinden haydari, havuç tarator gibi meze seçeneklerine;vegan ürün yelpazesi içerisinde bitkisel bazlı hamburger ekmekten köfteye, mayonezden çikolataya çok sayıda çeşit bulunuyor. Üstelik gıda dışı vegan ürünlerin de sayısı oldukça fazla. Vegan yumuşatıcı, şampuan, sabun, hatta yağ çözücü bile bu geniş yelpazede yer alıyor. Dahası, Metro markalı ürün portföyünü de yenilikçi çeşitlerle sürekli genişleten Metro Türkiye, kendi markaları altında içli köfteden lahmacuna paçanga böreğinden haydari, havuç tarator gibi meze seçeneklerine; Metro Türkiye’nin Bitki Bazlı & Vegan Katalogu’nu keşfedebilirsiniz.

Temel gıdadan temizlik ürünlerine, kişisel bakımdan atıştırmalıklara aradığınız her şeyi bulabileceğiniz Metro Türkiye ile sağlıklı ve sürdürülebilir bir yaşam tarzına ulaşmak artık çok daha kolay.

*Bu yazı Metro Türkiye katkılarıyla hazırlanmıştır.

İlginizi çekebilir: Vegan beslenenlere müjde: Metro Türkiye’nin zengin vegan ürün yelpazesini keşfedinVegan beslenenlere müjde: Metro Türkiye’Vegan beslenenlere müjde: Metro Türkiye’

 

İlgili Makale