X

Hafıza kaybı neden olur, nasıl başa çıkılır?

Herkes arada bir unutkanlık yaşar. Hafif hafıza kaybı genellikle yaştan kaynaklanır ve herhangi bir endişe sebebi değildir. Ancak Alzheimer hastalığı gibi sebeplerden kaynaklanan ilerleyen hafıza kaybı ciddi olabilir. Bu nedenle hafıza kaybınız günlük hayatınızı etkilemeye başladıysa veya başka belirtileriniz varsa doktorunuza danışın. Hangi tür hafıza kaybına sahip olduğunuzu fark etmek doktorunuzun sebebini tespit etmesini kolaylaştıracaktır. Hafıza kaybının pek çok türü erken teşhis edilebilirse tedavi edilebilir durumdadır. Eğer teşhis ve tedavi edilmezse bazı hastalıklar ilerlerler ve tedavi daha zorlu olur.

Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.

Hafıza kaybı ve yaşlanma

Yaşlandıkça zaman zaman hafızada boşluklar görmek mümkündür. Yeni tanıştığınız birisinin adını unutabilir, eşyalarınızı daha sık kaybedebilirsiniz. Belki de bir şeyleri hatırlamak için liste ve takvimler kullanmaya başlarsınız. Normal yaşlanma kaynaklı hafıza kaybı iş ve evdeki yeteneklerinizi etkilemez.

Hafıza kaybı ile başa çıkmak

Eğer hafızanız eskisi kadar keskin değilse, bir kaç basit düzenleme günlük aktiviteler konusunda size yardımcı olabilir:

  • İşler için liste kullanmak
  • İlaçlar için hatırlatıcılar kullanmak
  • Telefon defteri ve takviminizi güncel tutmak
  • Evinizi organize ve yönetimi kolay halde tutmak
  • Sosyal olarak aktif olmak ve keyif aldığınız hobileri yapmak
  • Hafıza kaybınız ilerliyorsa ve daha ağır hale geliyorsa doktorunuzdan randevu almak ve güvendiğiniz birisiyle beraber gitmek

Sevdiklerinizin hafıza kaybı ile başa çıkmak

Sevdiğiniz bir insanın hafıza kaybı yaşadığını görmek zor olabilir. Rahatsızlığın şiddetine bağlı olarak pek çok yardım etme şekli vardır.

  • Hafıza kaybı günlük işlerini bozuyorsa doktora gitmeleri için cesaretlendirmek ve randevuya onlarla gitmek
  • İlaçlarını aldıklarından emin olmak
  • Takvimlerini güncel tutmak
  • Evlerini düzenlemelerine yardımcı olmak
  • Önemli eşyaları göz önünde tutmak
  • Hatırlatıcılar yerleştirmek
  • Sosyal olarak aktif kalmalarını sağlamak
  • Anıları canlandırmak için fotoğraf ve kişisel eşyaları ortada tutmak
  • Evde ona yardımcı olacak birisini tutmak
  • Sabırlı olmak ve bu konuyu kişisel algılamamak

Hafıza kaybı sebepleri

Pek çok şey hafıza kaybına sebep olabilir. Bu faktörler şöyle:

  • B-12 vitamini eksikliği
  • Uykusuzluk
  • Alkol ve ilaç kullanımı
  • Anesteziye maruz kalmak
  • Kanser tedavisi
  • Beyin sarsıntısı ve yaralanmalar
  • Beyne giden oksijende azalma
  • Bazı inme türleri
  • Beyin tümörü veya enfeksiyonu
  • Beyin ameliyatı veya kalp bypass ameliyatı
  • Depresyon, bipolar bozukluklar, şizofreni ve dissosiyatif bozukluk gibi zihinsel problemler
  • Duygusal travmalar
  • Tiroid işlev kaybı
  • Elektrokonvülsif terapi
  • İskemik atak
  • Huntington hastalığı, MS ve Parkinson hastalığı gibi nörodejeneratif hastalıklar
  • Migren

Bu rahatsızlıklardan bazıları tedavi edilebilirdir ve bazı vakalarda hafıza kaybı tersine döndürülebilir.

  • Bunama: İlerleyen hafıza kaybı bunama belirtisidir. Diğer belirtiler arasında mantık kurmakta zorlanma, yargılarda, dilde ve düşünme yeteneklerinde zorlanma vardır. Bunama sahibi olan insanlar aynı zamanda davranış problemleri ve ruh hali dalgalanmaları da yaşarlar. Bunama genellikle aşamalı olarak başlar ve ilerledikçe fark edilir. En yaygını Alzheimer hastalığı olmak üzere çeşitli hastalıklardan kaynaklanır.
  • Alzheimer hastalığı: Alzheimer hastalığı hafızayı ve mantığı, yargıyı, öğrenmeyi, iletişimi ve günlük işleri etkiler. Alzheimer hastalığına sahip olan insanların kafaları hemen karışabilir ve disoryente olabilirler. Uzun vadeli hafıza genelde yakın hafızadan daha güçlü ve uzun sürelidir. Erken yaşlarda ortaya çıkabilmesine karşın genellikle 65 yaş üstünü etkiler.

Ne zaman doktora görünmeli?

Hafıza kaybı günlük aktivitelerinizi etkiliyorsa, güvenliğinizi tehlikeye atıyorsa veya başka fiziksel belirtiler varsa doktorunuza danışın. Tedavi edilmemesi durumunda kötüleşebilen hastalıklardan kaynaklanabilir.

Tıbbi muayene

Hafıza kaybına dair muayeneniz ilk olarak tıbbi geçmişinize göz atılarak başlayacaktır. Yardımcı olması için sizinle birlikte bir aile bireyini yanınızda getirin. Doktor hafızanızdaki problemlere dair sorular soracaktır. Ayrıca hafızanızı test etmek için birkaç soru da sorabilir. Ayrıca fizik muayene de gerçekleştirilecektir.

Muayenenin sonuçlarına bağlı olarak doktor sizi başka uzmanlara yönlendirebilir ve aşağıdakiler gibi bazı testlerin uygulanmasını talep edebilir:

  • Düşünsel yeteneğinizi ölçmek için bilişsel testler
  • B-12 eksikliği ve tiroid hastalıkları için kan testleri
  • Mr ve tomografi taramaları
  • Eeg ölçümü
  • Omurilik sıvısı alınması
  • Röntgen ile beyne giden kan akışının izlenmesi

Teşhis almak önemli bir adımdır. Hafıza kaybına sebep olan pek çok tıbbi rahatsızlık erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilirdir.

Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.

Kaynak: healthline

İlginizi çekebilir: Hafızayı geliştirmenin yolları

Uplifers: Kaliteli ve mutlu yaşam koçunuz!

LEGO’dan hem çocukları hem yetişkinleri mutlu edecek en mükemmel yılbaşı hediyeleri

Yeni yıl, soğuk günleri sıcacık bir sevgiyle sarmalayan, neşe ve heyecan dolu büyülü bir dönem. Öyle ki yalnızca taptaze başlangıçların değil; sevdiklerimizi mutlu edecek fırsatların da habercisi. Bu özel dönemi daha da unutulmaz kılmanın ve yılbaşı coşkusunu sevdiklerimizle paylaşmanın en keyifli yollarından biri ise hiç şüphesiz gözlerden kalpler çıkaracak mükemmel yeni yıl hediyeleri. Peki ama gerçek anlamda mükemmel bir hediye bulmak mümkün mü?



Çocukken çok kolay olan hediye seçimi konusu, ne yazık ki yetişkinlikte zor bir hal alabiliyor. O zamanlar en sevdiğimiz karakterin yeni çıkan bir kitabı ya da havalı yeni bir oyuncak, bizi mutlu etmeye yeterdi. Ama büyüdükçe işler biraz karıştı… İhtiyaçlar, istekler, beklentiler, arzular, hepsi değişti, karmaşıklaştı. Haliyle, bir yetişkini ‘gerçekten’ mutlu edebilecek o ‘mükemmel’ hediyeyi bulmak da zorlu bir sanata dönüştü. Ama çözüm, sandığımızdan çok daha yakında olabilir. Belki de oyuna ve yaratıcılığa yeniden kucak açmak, tüm bu karmaşıklığı alıp götürmeye yetebilir. Siz de bu yıl sevdiklerinizi gerçekten heyecanlandıracak bir hediyenin peşine düştüyseniz aradıklarınızı LEGO’da bulabilirsiniz. Çocuklar için olduğu kadar yetişkinler için de oyunun, yaratıcılığın ve rahatlamanın kapılarını aralayan LEGO’da herkese uygun yüzlerce çeşit var:

Estetik ve dekoratif dokunuşları sevenlere özel

Çevrenizde gördüğü her boş duvarı doldurmak için hemen zihninde tasarım yapmaya başlayan ya da boş rafları estetik detaylarla dekore etmeye bayılan sevdikleriniz varsa, onlar için en iyi yılbaşı hediyesi bir LEGO’dan bir sanat eseri, doğadan bir parça veya mimari bir detay olabilir:

  • LEGO® Art Mona Lisa: Dekorasyonun yanı sıra sanat ve tarih meraklısı sevdikleriniz için Mona Lisa’nın 3D versiyonu şahane bir yeni yıl armağanı olabilir. Sevdiklerinizin duvarlarını süsleyerek yaşam alanlarına enerji katacak bu özel hediye, onların yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.
  • LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu: Doğanın dokunuşlarını yaşam alanlarına taşıyacak LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu, canlı renkleriyle sevdiklerinize yılbaşı coşkusunu yansıtırken mutluluktan gözlerinden kalpler çıkartabilir.

Enerjisini doğadan alanlara özel

Doğaya, yeşile, bitkilere düşkün, enerjisini, ilhamını büyüleyici çiçeklerden ve renklerden alan sevdikleriniz için de en mükemmel hediyeler, yine LEGO’da:

  • LEGO® Icons Orkide: Orkidelerin bitkiler aleminde çok özel bir yeri olduğu tartışılmaz. Siz de sevdiklerinize onların sizin için ne kadar özel olduğunu hissettirmek istiyorsanız bu seti kaçırmayın. 5 taban yaprağı ve 2 hava kökü ile gerçekçi bir görünüme sahip bu ikonik orkide setini görenler canlısından ayırmakta zorlanabilirler 🙂
  • LEGO® Icons Erik Çiçeği: Bu set, sevdiklerinize güzel bir kırmızı çiçeği tomurcuktan açmaya ve tam çiçeklenmeye kadar inşa etme fırsatı sunuyor. Üstelik sevdikleriniz bu seti sergilemekten de büyük haz duyacak. Hem şık bir dekor hem de yaratıcı bir yapım süreci, ikisi de bu mükemmel hediyede.

Hız, heyecan ve adrenalin tutkunlarına özel

Hız, şüphesiz ki büyük bir tutku. Özgürlüğüne düşkün, heyecanı seven, teknolojiye ve otomobil dünyasına meraklı herkes için LEGO’da şahane hediyeler bulabilirsiniz:

  • LEGO® Technic Mercedes-Benz G 500 Professional Line: Mercedes-Benz tutkusu olan herkesi heyecanlandıracak, otantik özelliklerle dolu ikonik G Serisi’nden bir model, mükemmel bir yılbaşı hediyesinden çok daha fazlası olabilir. Baştan sona adeta bir mühendislik deneyimi sunan bu modelin sevdiklerinizi çok mutlu edeceği kesin.
  • LEGO® Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat: Maceranın sudaki halini seven ve yelken sporuna da merak duyan sevdiklerinizi mutlu etmek için fazla düşünmenize gerek yok. Aradığınız hediye LEGO Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat. Biraz çılgın, biraz heyecanlı, en çok da kusursuz… Emin olun sevdikleriniz bu seti hem yaparken hem de sergilerken çok keyif alacak.

Sinemaseverlere özel

Beyaz perdenin büyüsüne kapılan sevdiklerinize, onların bu tutkusunu daha da derinleştirecek hediyelerle unutulmaz deneyimler sunabilirsiniz:

  • LEGO® Star Wars™ Millennium Falcon™: Çoğu sinemaseverin gönlünde taht kurmuş en özel serilerden biri hiç şüphesiz ki Star Wars. Star Wars™ Millennium Falcon’un kokpiti, uydu çanağı, topları ve diğer ikonik detaylarıyla sevdikleriniz inşa sürecini tamamlarken kendilerini galaksinin derinliklerinde bir macerada da hissedebilirler.
  • LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba: Sevdiklerinizin sinema tutkusunu nostaljik rüzgarlarla buluşturmak isterseniz, aradığınız mükemmel hediye yine LEGO’da. Onları LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba ile çocukluk anılarına doğru bir yolculuğa çıkarabilirsiniz.

Oyunculara ve uzay meraklılarına özel

Uzayın sınırsız gizemini merak eden ya da en zorlu oyunları bile tek hamlede geçmeyi başarabilen sevdikleriniz varsa, onlar için de en mükemmel yeni yıl hediyeleri LEGO’da:

  • LEGO® Super Mario™ Super Mario World™: Mario ve Yoshi: Mario, şüphesiz ki hem çocukların hem yetişkinlerin gönlünde büyük yer tutan en ikonik oyunlardan biri. Eğlenceli bir nostaljik tur, keyifli bir oyun deneyimi ya da rahatlatıcı bir aktiviteden çok daha fazlasını sunacak bu set, sevdiklerinize yepyeni bir dünya yaratmak için ilham verebilir.
  • LEGO® Technic NASA Apollo Ay Taşıtı – LRV: Kozmik maceracılar için en şahane hediye: NASA Apollo Ay Taşıtı (LRV) modeli. Sevdiklerinizi yıldızlara götürüp geri getirecek bu özel hediye, bambaşka dünyaların kapısını onlar için aralarken yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.

Bonus: Mırmır Pati ile eğlenceyi geri getirin

LEGO’nun sonsuz olasılıklarla dolu dünyasında en mükemmel hediyeler de eğlence de oyun da bitmez… Mırmır Pati, oyunu her yaştan insan için geri getiriyor ve herkesi yılın bu büyülü zamanını çok daha keyifli geçirmeye davet ediyor.

Mutlu bir yer inşa etmek isteyen herkes için mükemmel hediyeler ve çok daha fazlası LEGO’da. Hemen tıklayın ve sevdiklerinizi mutlu etmeye erkenden başlayın.

*Bu yazı LEGO katkılarıyla hazırlanmıştır.

İlgili Makale