Göz sağlığı, genellikle göz ardı edilen veya yeteri kadar önemsenmeyen konulardan biri. Çünkü kabul edelim, görme yetimizde ciddi bir bozulma yoksa çoğu zaman göz sağlığımızı düşünmek, gözlerimizi muayene ettirmek pek aklımıza gelmiyor. Ancak, dijital çağda ekranlara bu kadar bağımlı hale gelmişken farkında olmadan en çok zararı verdiğimiz organlarımızdan biri gözlerimiz. Dolayısıyla göz sağlığını desteklemek için harekete geçmemiz gerekiyor. Bu konuda göz egzersizleri en büyük yardımcımız.
Göz kaslarını güçlendirmek, esnekliğini artırmak, göz yorgunluğunu dindirmek, daha iyi odaklama becerisi kazanmak ve yaşa bağlı göz problemlerinin riskini azaltmak için göz egzersizlerinden faydalanabilir, ekranlara maruz kaldığımız zamanların gözlerimiz üzerindeki olumsuz etkisini bir nebze olsun azaltabiliriz. Siz de göz sağlığınızı desteklemek ve bunu çok fazla zaman ve enerji harcamadan yapmak istiyorsanız, işte kolayca uygulayabileceğiniz göz egzersizleri:
20-20 kuralı
Bilgisayar başında çalışırken ya da telefonunun bildirimlerine yetişirken çok uzun saatler boyunca ekrana bakıyor ve aslında ne kadar fazla zaman geçirdiğinizi fark etmiyor olabilirsiniz. Bu da gözlerinizin yorulmasına ve görme bozuklukları yaşamanıza neden olabilir. Bunun önüne geçmek ve göz sağlığınızı iyileştirmek için 20-20 kuralını uygulayabilirsiniz. Tek yapmanız gereken her 20 dakikada bir 20 saniye boyunca uzağa (yaklaşık 6 metre kadar) bakmak. Ayrıca yine her 20 dakikada bir gözlerinizi sadece 20 saniyeliğine kapatarak da ekran molası verebilirsiniz. Eğer hatırlamakta güçlük çekerseniz telefonunuza 20 dakika aralıklarla alarm kurabilirsiniz.
Yakın-uzak odak değiştirme
Near-far focus shifting olarak İngilizce’de geçen bu göz egzersizi, yine oldukça kolay ve uygulaması da çok pratik. Sadece odağınızı uzağa ve yakına olarak değiştireceksiniz. Evet, tıpkı telefonlarımızdan fotoğraf çekerken kullandığımız odak modu gibi, bir yakınlaşıp bir uzaklaşmanız gerekiyor ama sadece gözlerinizle. İster tek gözünüzü kapatıp yapabilir isterseniz de iki gözünüzle de aynı anda deneyebilirsiniz. Bir noktaya odaklanın, örneğin odanın en uzak köşesinde duran bibloya ve bibloyu net bir şekilde gördüğünüzde yanınızdaki bir eşyaya bakın, hemen yanınızdaki koltuğun kolu olabilir. Sonra tekrar uzak noktaya bakın ve yine odağınızı yakına getirin. Bu işlemi 12 kez tekrar ederek göz sağlığınızı destekleyebilirsiniz. Yaş aldıkça zayıflayan gözün odaklanma becerisini iyileştirmek için oldukça etkili bir egzersiz.
Konsantrasyon pratiği
Tıpkı yakın-uzak odak değiştirme yönteminde olduğu gibi bu pratikle de gözünüzün odaklanmasını destekleyebilirsiniz. Tek yapmanız gereken küçük bir nesneyi elinize almak. Örneğin bir kalem olabilir. Nesneyi elinize alın ve kol uzunluğunda uzatarak ona bakmaya başlayın. Daha sonra yavaş yavaş elinizdeki nesneyi burnunuza doğru hareket ettirin ve bu esnada odak noktanızı hep nesnenin üzerinde tutun. Nesne bulanıklaştığında durun ve tekrar başlayın. 10-15 kez tekrar edebilirsiniz.
Avuçlama tekniği
Hem göz sağlığınızı desteklemek hem de kısa süreliğine rahatlamak istiyorsanız avuçlama (palming) tekniğini deneyebilirsiniz. Üstelik, yoğun iş günlerinde çalışırken masa başından kalkmadan da bu tekniği uygulayabilirsiniz. Palming tekniği, gözlerinizi avuçlarınızla kapattığınız etkili bir rahatlama yöntemi. Gözlerinizi kapatın ve avuçlarınızı baskı yapmayacak şekilde gözlerinizin üzerine koyun. Birkaç dakika derin nefes alarak hem bedeninizi hem zihninizi dinlendirin hem de gözlerinizi rahatlatın. Özellikle ışıktan ve sürekli yakına odaklanmaktan yorulan gözlerinize çok iyi geleceğinden emin olabilirsiniz.
“8” çizme
Evet, isminden de anlaşılacağı üzere bu basit ve etkili göz egzersizi, gözlerinizle 8 çizmeyi içeriyor. Bunu yapmak için uzaktaki boş bir duvara bakın ve yan şekilde sekiz rakamını hayal edin (evet, tıpkı sonsuzluk işareti gibi) ve baş bölgenizi hareket ettirmeden gözlerinizle birkaç saniye boyunca önce bir yönde sonra diğer yönde o hayali yan duran sekiz rakamının üzerinde ilerleyin.
Yukarı-aşağı, sağa-sola
Göz kaslarınızı esnetmek için kullanabileceğiniz bu yöntemde yapmanız gerekenler oldukça basit. Yüzünüz ileri doğru bakacak şekilde oturun ve başınızı hareket ettirmeden gözlerinizi yukarı kaldırın. Bakışlarınızı birkaç saniye yukarıda tutun. Ardından aşağıya bakın ve birkaç saniye de bu şekilde tutun. Aynı hamleleri 10 kez yukarı-aşağı şeklinde yapabilirsiniz. Dilerseniz devamında yine başınızı hareket ettirmeden bu kez bakışlarınızı sağda ve solda tutarak egzersize devam edebilirsiniz.
Saat çemberi
Bu egzersiz sanki bir saatin rakamlarını takip ediyormuşsunuz gibi gözlerinizle dairesel bir çizgi oluşturmanızı gerektiriyor. Oldukça pratik olan saat çemberi yönteminde yapmanız gereken tek şey gözlerinizi sanki karşınızda bir saat duruyormuşçasına döndürerek daire şeklinde hareket ettirmeniz, hepsi bu.
Tüm bu egzersizler, gözlerinizdeki yorgunluğunu dindirmenizi, göz kaslarınızı desteklemenizi ve genel olarak göz sağlığınızı desteklemenizi sağlayabilir. Ancak, gözlerimiz aynı zamanda genel sağlığımızın da bir yansımasıdır. Ve göz rahatsızlıkları diyabet, yüksek tansiyon, kardiyovasküler hastalıklar gibi çeşitli sağlık sorunlarının da belirtileri olabilir. Dolayısıyla, düzenli göz muayeneleri hem göz sağlığını desteklemek hem de bu tür sağlık sorunlarının erken teşhis edilmesini sağlamak için oldukça önemlidir. Gözlerinizi dinlendirmeyi, ekranlara ara vermeyi ve göz egzersizlerini yapmayı ihmal etmeyin, tabii göz muayenesini de!
İlginizi çekebilir: Göz sağlığını destekleyen en önemli 5 antioksidan
Kaynak: mindbodygreen