Genogram: Önceki kuşaklardan yola çıkan “kendini tanıma haritası”

Kök ailelerimizden bize psikolojik ve duygusal miras kalabilir mi?

Aile haritası yani Genogram, soy ağacından biraz farklı olarak içerisinde ilişkileri ve olayları da barındırır. Bazı olayların, duyguların, yaşantıların benzerlikleri kuşaktan kuşağa geçebilir, benzer psikolojik problemler birkaç nesil sonra tekrardan yaşanabilir. Hatta maddi olaylar bile… Atalarımızın hatalarını, yaptıkları yanlışları tekrarlamak istemeyebiliriz ama bazen tekrar edebilirler. 

Aslında bu Murray Bowen’in Aile Sistemleri Terapisi’nde de kullandığı bir tekniktir. Bilhassa aile ve çift terapilerinde oldukça etkilidir. En az üç ailenin yapısını temsil eden bir aile şemasıdır. Bir ailede yer alan ilişkilerin keşfedilmesi, nesiller boyunca devam eden benzerlikler, üyelerin hayatlarında meydana gelmiş olan önemli olaylar yer alır. Soy ağacımızda yer alan kuşakları da detaylı tanımamız bize kendimiz hakkında ipuçları verebilecektir.                                    

Haritada genellikle üç nesil ele alınır. Kardeşler, ebeveyn, ebeveynlerin kardeşleri ve üçüncü kuşaktakiler. Önemli olgular varsa üst kuşaklar da dahil edilir. 

“Ancak soyağacının dalları üzerinde güzel şarkı söylenebilir” – Rene Char

Genogramda bazı semboller yer alır. Kadın, erkek, cinsiyet, evlatlık çocuk, düşük, çocuk aldırma, yakın, uzak, düşmanca ilişkiler, istismar, koparılmış bağlar, ölüm, psikolojik problemler, madde bağımlılıkları, intihar, tüberküloz, vahşi ölüm, evlatlık, alkolizm, boşanma, kalp hastalıkları, depresyon, istem dışı çocuk ve savaş da sembollerde yer almaktadır. 

Sayfalarca ifade edilebilecek bilgiler geniş tek sayfa bir kağıtta yer alabilir. Genogram çalışan bir uzmanla, bu yöntemin gerçekleştirilmesi kişi açısından oldukça etkili bir tanıma süreci olabilecektir. 

Kişilerin yaşantısında, davranışlarında ailelerin etkisi oldukça fazladır. İnsan biyopsikososyal bir varlıktır ve anlaşılması oldukça güçtür. Genogram biraz geçmişe gidebilme ve yaşantıdaki problemleri, kişilik ve karakter dengelerini anlamamıza yardımcı olabilmektedir. Genogramdan yararlanmak için travmatik bir durumunun olması gerekli değildir, kişinin yaşam yolunu aydınlatmasını da sağlayabilir. Kişilerin aileleriyle ilgili keşifler yaşamasını, yüzleşmesini sağlayarak bazı gölge alanları ortaya çıkarabilecektir.    

İlginizi çekebilir: Marshmallow Testi, baştan çıkarılma iradeniz hakkında ne söylüyor?