Geleceğimizi etkileyecek büyük tehlike: Gençlerde bilinçsiz teknoloji kullanımı

Bilgisayar Öğretim Teknolojileri Uzmanı değerli dostum Halit Arslan’la sohbet esnasında, yaşlı bir dedenin minik torununa yoldan geçen otobüsü göstererek:

“Düt düte binelim mi oğlum?” demesiyle torununun; ‘Ne düt dütü dede?’ der gibi bakmasının ardından, elindeki telefona geri dönmesi doğru bir konuda sohbet ettiğimizi doğrular bir görüntüdeydi. Konunun uzmanı olan Halit’e neden böyle olduğunu sordum ve teknoloji ve yeni nesil hakkında keyifli bir sohbet gerçekleştirdik:

Günümüzde kuşaklar arasındaki teknoloji odaklı konularda makasın iyice açıldığı gerçeği neden son zamanlarda daha da kendisini göstermeye başladı?

Tamamen haklısın. Mesela; benim çocukluk yıllarımda, ki kendisi 30’lu yaşları geçti, Almanya’dan gelecek amcamın, dayımın alacağı oyuncak robotun hayalini kurarken, günümüzde çocuklarımız robotik eğitimler alarak kendi robotlarını kendileri tasarlıyorlar. Anlaşılan o ki, yeni neslin imkânları çok. Aslında teknolojiyi hayatın bir gerçeği olduğu için, onu yaşamımıza entegre etmek de oldukça önemli. Yani teknoloji denilince akla hep zararlı ve bağımlı ilişkiler, kişilikler akla gelmemeli.

Peki teknolojik imkânların getirileri yanında götürdükleri de yok mu? Eski neslin çocukluk dönemlerindeki en büyük zevki akşamları büyüklerinden dinledikleri tatlı hikâyelerken; yeni neslin kendi odalarında bilgisayar ve telefon ile geçirmesi insanı düşündürmüyor mu? “Sosyal” ağlarda yüzlerce arkadaşı olan “asosyal” çocuk olmak ne kadar mantıklı? 

(Art arda soruları sıralayınca baya durdu ama yine de baktım bu sefer o başladı konuşmaya) Maksadım teknolojiyi kötülemek değil ki, elbette nimetlerinden faydalanmak önemlidir; ancak demek istediğim teknoloji hayatın kendisi olmamalı! Teknolojinin sadece hayatımızı kolaylaştırmaya yarayan bir araç olduğu unutmadığımız sürece sıkıntı yok.

Bu alanda küçüklerimize farkındalık yaratmak sadece ebeveynlerin telkinleri ile olmuyor maalesef. Profesyonel ve programlı bir bilgilendirmeye de ihtiyaç var.

Teknolojik nesil olan Z kuşağına; toplumsal hayata aktif katılım, özel yaşamın gizliliğine saygı, etik kurallara bağlılık ve aile içi iletişime önem verme gibi değerlerin katılmasının hedeflendiği “Medya Okur Yazarlığı” dersi veya eğitim programı bir nebze olsun bu bağlamda katkı sağlayacağına inanıyorum. Ayrıca Bilişim Teknolojileri ve Yazılım dersine olan bakış açısında da bazı sıkıntılar olduğunu düşünüyorum. Günümüzün minik Bill Gates’lerinin, Steve Jobs’larının teknoloji bağlamındaki bilgi dağarcığı bazı durumlarda yetersiz kalabilmekte. İyi bir teknoloji okuryazarı olmak; iyi bir office yazılımları kullanıcısı olmakla, aktif bir sosyal ağ kullanıcısı olmakla veya akıllı telefonda, tablette her menüyü bilmekle olmuyor. Teknolojiyi kullanmayı bilmek, teknolojiyi bilinçli ve güvenli kullanmayı bilmek demek değildir.

Mesela Bilişim Teknolojileri ve Yazılım derslerinde günümüzün popüler programlama yazılımı Scratch gibi öğrencilerimizin ufkunu açılacak programlar, temel düzey robot tasarım eğitimleri, programlama, akış diyagramları ve teknoloji kullanımında etik değerler gibi konulardan bahsedilmesi gerekmekte.

Hop, tamam sazı eline aldın, çok güzel önerilerin de var; ama hani bu önerilerini destekleyici çalışmalardan örnekler?

Aslında bilimsel çalışma anlamında hazırlanmış makaleler ve istatistiksel çalışmalar çok fazla sayıda mevcut; ancak benim burada altını çizmeye çalıştığım nokta Z kuşağı yani 2000’li yıllarda ve teknolojik araçların içerisinde doğmuş neslin çalışma hayatında ne yapacağı hakkında hiçbir fikrimiz yok. Hiçbir çalışma da bu konuda bize net bir bilgi veremiyor; çünkü bu neslin en büyük bireyleri hali hazırda 16-17 yaşlarında.

Onlar için arkadaşlık, aile hayatı ve okul sadece sanal ortamlardan ibaret. Karakter gelişimleri, psikomotor gelişimleri ve belki de en önemlisi ruhsal gelişimlerini destekleyen en önemli öğe maalesef sanal ortamlar. Teknoloji, araç olmaktan çok bir amaç olmuş durumda. En başta da söylediğim gibi teknolojiyi hayatımıza entegre edelim ama hayatımız yapmayalım.

İlgili yazı: 24 saat sosyal medyada ulaşılabilir olma isteği, ergenlikte kaygı ve depresyona sebep oluyor

Bu konuya ilerleyen dönemlerde daha fazla zaman ayırmadan önce son sözün nedir Sn. Halit Arslan?

Unutmayalım; bir bıçak, katilin elinde tehlikeli bir silaha dönüşürken, bir aşçının elinde nefis yemekler yapmaya yarayan mutfak gereci olabilmekte. Günümüz teknolojilerini de bilinçli, güvenli ve verimli kullanmak yine bizim elimizde.

Son olarak bu güzel sohbet imkânını verdiği için sizlere ve Uplifers ekibine sonsuz teşekkürler…