X

Geçirgen bağırsak sendromu: Nedir, belirtileri nelerdir, tedavisi nasıldır?

Geçirgen bağırsak sendromu veya sızdıran bağırsak, bağırsakların astarını etkileyen bir sindirim durumu olarak biliniyor. Geçirgen bağırsak sendromunda, bağırsak duvarlarındaki boşluklar, bakterilerin ve diğer toksinlerin kan dolaşımına geçmesine izin veriyor. Yaygın kanının aksine çoğu doktor ve sağlık uzmanı, bu rahatsızlığı teşhis edilebilir bir durum olarak kabul etmiyor. Bununla birlikte, mevcut bilimsel kanıtlar, geçirgen bağırsakların bir dizi tıbbi durumu tetikleyebileceğini düşündürüyor.

Son yıllarda bağırsak sağlığının genel sağlık açısından sandığımızdan daha önemli olabileceğini gösteren araştırmaların sayısı giderek artıyor. Yani tıpkı geçirgen bağırsak sendromunda olduğu gibi çeşitli bağırsak problemleri, sadece fiziksel sağlığınızı değil zihinsel sağlığınızı da olumsuz yönde etkileyebiliyor. Bu yazıda geçirgen bağırsak sendromu nedir, geçirgen bağırsak sendromu belirtileri, geçirgen bağırsak sendromu neden olur, geçirgen bağırsak sendromu tedavisi gibi merak edilen konulara değineceğiz. Eğer siz de daha fazlasını keşfetmek istiyorsanız yazımızı okumaya devam edin.

Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.

Geçirgen bağırsak sendromu nedir?

Geçirgen bağırsak sendromu nedir kısaca açıklamak gerekirse, bakteri ve toksinlerin bağırsak duvarından “sızabildiği” bir sindirim durumu olarak biliniyor. Gastrointestinal sistemi ağızdan anüse uzanan bağlantılı organlardan oluşan bir tüp olarak düşünebilirsiniz. İçerisinde ise şu organlar yer alıyor: Yemek borusu, mide, ince ve kalın bağırsaklar. Mide ve ince bağırsaktaki sindirim enzimleri, yiyecek ve içeceklerdeki besinleri vücudun enerji, büyüme ve onarım için kullandığı daha küçük moleküllere ayırıyor.

Bağırsakların ayrıca vücudu zararlı bakteri ve toksinlerden koruma konusunda da önemli bir rol oynadığı biliniyor. Bağırsak duvarlarındaki sıkı açıklıklar, zararlı maddeleri içeride tutarken su ve besinlerin kan dolaşımına geçmesine izin veriyor. Geçirgen bağırsak sendromunda ise genelde bu açıklıklar genişleyerek gıda parçacıklarının, bakterilerin ve toksinlerin doğrudan kan dolaşımına girmesine izin veriyor.

Bağırsaklarımız, bağırsak mikrobiyotası (florası) adı verilen çok çeşitli bakterilere de ev sahipliği yapıyor. Bu bakteriler sindirime yardımcı olur, bağırsak duvarını korur ve normal bağışıklık fonksiyonunu destekler. Sızdıran bağırsak, aynı zamanda bağırsak mikrobiyotasında da dengesizliklere neden olabiliyor. Bağırsak mikrobiyotasındaki dengesizliklerin vücudun bağışıklık tepkisini etkileyebileceğini gösteren bilimsel araştırmalar mevcut.

Geçirgen bağırsak sendromu hastalığı nedir, açıkladık. Peki, geçirgen bağırsak sendromu nelere yol açar? Uzmanlar, bu sağlık sorununun çeşitli sağlık koşullarını tetikleyebileceğini gösteriyor. Bunlar:

  • İrritabl bağırsak sendromu (IBS)
  • Crohn hastalığı
  • Çölyak hastalığı
  • Kronik karaciğer hastalığı
  • Şeker hastalığı
  • Gıda alerjileri ve hassasiyetleri
  • Polikistik over sendromu

Geçirgen bağırsak sendromunun bu durumların nedeni mi yoksa semptomu mu olduğu ise hala tam olarak bilinmiyor. Bilim insanları özellikle son yıllarda beyin- bağırsak ilişkisini incelemeye devam ediyor. Buna göre geçirgen bağırsak sendromu, anksiyete ve depresyon gibi zihinsel sağlık koşullarının gelişiminde rol oynayabiliyor. Elbette kesin yorumlarda bulunabilmek için çok daha fazla güvenilir bilimsel araştırmaya ihtiyaç var.

Geçirgen bağırsak sendromu belirtileri

Geçirgen bağırsak sendromu nasıl anlaşılır? Sızdıran bağırsak, belirtilerinin çoğunu diğer sağlık koşullarıyla paylaşır. Bu da doktorların durumu tanımlamasını ve teşhis koymalarını zorlaştırabilir. Yaygın geçirgen bağırsak sendromu belirtileri, şu şekilde sıralanabilir:

  • Kronik ishal, kabızlık veya şişkinlik
  • Beslenme eksiklikleri
  • Tükenmişlik
  • Baş ağrısı
  • Bilinç bulanıklığı
  • Konsantrasyon zorluğu
  • Sivilce, kızarıklık veya egzama gibi cilt problemleri
  • Eklem ağrısı
  • Yaygın inflamasyon

Geçirgen bağırsak sendromu nedenleri

Uzmanlar, hassas bağırsak sendromuna tam olarak neyin neden olduğunu henüz bilmiyorlar. Ancak, çeşitli risk faktörleri var ve bunlar bağırsak mikrobiyotasını bozarak geçirgen bağırsak sendromunun gelişimine katkıda bulunabilir.

Zonulin adı verilen bir protein, bağırsak geçirgenliğinin bilinen tek düzenleyicisi. Genetik olarak duyarlı kişilerde aktive edildiğinde, sızdıran bağırsaklara yol açabiliyor. Zonulin salınımını tetikleyen iki faktör, bağırsaklardaki bakteriler ve buğday gibi tahıllarda bulunan bir protein olan glütendir. Bununla birlikte, bazı araştırmalar, glütenin yalnızca çölyak hastalığı veya irritabl bağırsak sendromu gibi rahatsızlıkları olan kişilerde bağırsak geçirgenliğini artırdığını gösteriyor. Elbette sızdıran bağırsak sendromuna muhtemelen birden fazla katkıda bulunan faktör olabilir:

  • Aşırı şeker alımı: Şeker, özellikle de fruktoz açısından yüksek sağlıksız bir diyet, bağırsak duvarının bariyer işlevine zarar verebilir.
  • Aşırı alkol alımı: Aşırı alkol alımı bağırsak geçirgenliğini artırabilir.
  • Besin eksiklikleri: A vitamini, D vitamini ve çinkodaki eksikliklerin her biri artan bağırsak geçirgenliği ile ilişkilendirilmekte.
  • Enflamasyon: Vücuttaki kronik inflamasyon, sızdıran bağırsak sendromuna katkıda bulunabilir.
  • Stres: Kronik stres, sızdıran bağırsak da dahil olmak üzere birçok gastrointestinal rahatsızlığa katkıda bulunduğu düşünülen bir faktör.
  • Kötü bağırsak sağlığı: Bağırsaklarımızda, yararlı ve zararlı olmak üzere milyonlarca bakteri var. İkisi arasındaki denge bozulduğunda ise bağırsak duvarının bariyer işlevini etkileyebilir.
  • Aşırı maya büyümesi: Maya, bağırsakta doğal olarak bulunur, ancak mayanın aşırı büyümesi, sızdıran bağırsaklara katkıda bulunabilir.

Geçirgen bağırsak tedavisi

Geçirgen bağırsak sendromuna sahip çoğu kişi, doğal olarak geçirgen bağırsak sendromuna kesin çözüm aramakta. Çoğu doktor sızdıran bağırsağı meşru bir tıbbi durum olarak görmediği için bu konuda standart bir tedavi bulunmuyor. Elbette doktorunuzun size önereceği bazı ilaç tedavileri ile belirtileri hafifletmek ve kontrol altına almak mümkün.

Bağırsak sorunları yaşadığınızı düşünüyorsanız mutlaka doktorunuza başvurun. Peki, geçirgen bağırsak sendromu tedavi edilmezse ne olur? Bağırsak sağlığı, genel sağlığınızı olumsuz yönde etkileyebileceği için yaşam kalitenizi ciddi şekilde düşürebilir.

Geçirgen bağırsak sendromuna karşı bazı diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri ile bağırsak sağlığını destekleyebilirsiniz. Bu da sızdıran bağırsak semptomlarını hafifletebilir. İşte yararlanabileceğiniz bazı diyet ipuçları:

  • Yararlı bağırsak bakterilerini artırmak için daha fazla probiyotik tüketmek
  • Sebzeler ve kepekli tahıllar gibi prebiyotik lif açısından zengin yiyecekler tüketmek
  • Daha az hayvansal ürün tüketmek
  • İlave şeker ve yapay tatlandırıcılardan kaçınmak

Aşağıdaki yaşam tarzı değişiklikleri de sindirimi iyileştirebilir ve sağlıklı bir bağırsağı destekleyebilir:

  • Düzenli egzersiz yapmak
  • Yeterince uyumak
  • Stresi azaltmak
  • Gereksiz antibiyotik kullanımından kaçınmak
  • Sigarayı bırakmak

Geçirgen bağırsak sendromu diyeti: Ne yemeli, nelerden kaçınmalı?

Geçirgen bağırsak sendromuna karşı genel sindirim sağlığınızı iyileştirmek için birçok şey yapabilirsiniz. Yukarıda da belirttiğimiz gibi, öncelikle yararlı bağırsak bakterilerinin büyümesine yardımcı olan gıdalar açısından zengin bir diyet benimsemelisiniz. Sağlıksız bir bağırsak mikrobiyotası kronik inflamasyon, kanserler, kalp hastalığı ve tip 2 diyabet dahil olmak üzere kötü sağlık sonuçlarıyla ilişkilendirilmekte.

Aşağıdaki yiyecekler sindirim sağlığınızı iyileştirmek için harika seçenekler olabilir:

  • Sebzeler: Brokoli, Brüksel lahanası, lahana, roka, havuç, pancar, pazı, ıspanak, zencefil, mantar ve kabak.
  • Kökler ve yumrular: Patates, tatlı patates, havuç, kabak ve şalgam.
  • Fermente sebzeler: Kimchi, lahana turşusu, tempeh ve miso.
  • Meyveler: Hindistan cevizi, üzüm, muz, yaban mersini, ahududu, çilek, kivi, ananas, portakal, mandalina, limon, misket limonu, papaya.
  • Filizlenmiş tohumlar: Chia tohumları, keten tohumları, ayçiçeği tohumları vb.
  • Glütensiz tahıllar: Karabuğday, pirinç (kahverengi ve beyaz), glütensiz yulaf.
  • Sağlıklı yağlar: Avokado, avokado yağı, Hindistan cevizi yağı ve sızma zeytinyağı.
  • Balık: Somon, ton balığı, ringa balığı ve diğer omega-3 bakımından zengin balıklar.
  • Etler ve yumurtalar: Yağsız tavuk, sığır eti, kuzu eti, hindi ve yumurta.
  • Otlar ve baharatlar: Tüm otlar ve baharatlar.
  • Kültürlü süt ürünleri: Kefir, yoğurt, ayran.
  • İçecekler: Kemik suyu, çaylar, Hindistan cevizi sütü, fındık sütü, su ve kombucha.
  • Kuruyemişler: Yer fıstığı, badem ve fındık sütü gibi fındık bazlı ürünler dahil çiğ kuruyemişler.

Bazı gıdalardan kaçınmak da bağırsak sağlığınızı iyileştirmek için eşit derecede önemli. Çünkü bazı besinlerin vücudunuzda iltihaplanmaya neden olduğunu ve bunun birçok kronik hastalıkla bağlantılı olan zararlı bağırsak bakterilerinin büyümesine yol açabileceğini gösteren araştırmalar mevcut.

Bağırsaklarınızdaki dost bakterilere zarar verebileceği ve şişkinlik, kabızlık, ishal gibi sindirim sorunlarına yol açabileceği düşünülen yiyecekleri ise şöyle sıralayabiliriz:

  • Buğday bazlı ürünler: Ekmek, makarna, tahıllar, buğday unu, kuskus vb.
  • Glüten içeren tahıllar: Arpa, çavdar, bulgur ve yulaf.
  • İşlenmiş etler: Söğüş, şarküteri, pastırma, sosisli sandviç vb.
  • Unlu mamuller: Kekler, kurabiyeler, turtalar, hamur işleri ve pizza.
  • Aperatif yiyecekler: Krakerler, müsli barlar, patlamış mısır, simit vb.
  • Abur cubur: Fast food, patates cipsi, şekerli tahıllar, şeker çubukları vb.
  • Süt ürünleri: Süt, peynir ve dondurma.
  • Rafine yağlar: Ayçiçeği, soya fasulyesi ve aspir yağları.
  • Yapay tatlandırıcılar: Spartam, sukraloz ve sakarin.
  • Soslar: Salata soslarının yanı sıra soya, teriyaki sos vb.
  • İçecekler: Alkol, gazlı içecekler ve diğer şekerli içecekler.

Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.

İlginizi çekebilir: İkinci beynimiz bağırsak için sağlık önerileri: Mikrobiyota sağlığı için nasıl beslenmeliyiz?

Kaynaklar: Medical News Today, Healthline, Harvard Health Publishing

Uplifers: Kaliteli ve mutlu yaşam koçunuz!

LEGO’dan hem çocukları hem yetişkinleri mutlu edecek en mükemmel yılbaşı hediyeleri

Yeni yıl, soğuk günleri sıcacık bir sevgiyle sarmalayan, neşe ve heyecan dolu büyülü bir dönem. Öyle ki yalnızca taptaze başlangıçların değil; sevdiklerimizi mutlu edecek fırsatların da habercisi. Bu özel dönemi daha da unutulmaz kılmanın ve yılbaşı coşkusunu sevdiklerimizle paylaşmanın en keyifli yollarından biri ise hiç şüphesiz gözlerden kalpler çıkaracak mükemmel yeni yıl hediyeleri. Peki ama gerçek anlamda mükemmel bir hediye bulmak mümkün mü?



Çocukken çok kolay olan hediye seçimi konusu, ne yazık ki yetişkinlikte zor bir hal alabiliyor. O zamanlar en sevdiğimiz karakterin yeni çıkan bir kitabı ya da havalı yeni bir oyuncak, bizi mutlu etmeye yeterdi. Ama büyüdükçe işler biraz karıştı… İhtiyaçlar, istekler, beklentiler, arzular, hepsi değişti, karmaşıklaştı. Haliyle, bir yetişkini ‘gerçekten’ mutlu edebilecek o ‘mükemmel’ hediyeyi bulmak da zorlu bir sanata dönüştü. Ama çözüm, sandığımızdan çok daha yakında olabilir. Belki de oyuna ve yaratıcılığa yeniden kucak açmak, tüm bu karmaşıklığı alıp götürmeye yetebilir. Siz de bu yıl sevdiklerinizi gerçekten heyecanlandıracak bir hediyenin peşine düştüyseniz aradıklarınızı LEGO’da bulabilirsiniz. Çocuklar için olduğu kadar yetişkinler için de oyunun, yaratıcılığın ve rahatlamanın kapılarını aralayan LEGO’da herkese uygun yüzlerce çeşit var:

Estetik ve dekoratif dokunuşları sevenlere özel

Çevrenizde gördüğü her boş duvarı doldurmak için hemen zihninde tasarım yapmaya başlayan ya da boş rafları estetik detaylarla dekore etmeye bayılan sevdikleriniz varsa, onlar için en iyi yılbaşı hediyesi bir LEGO’dan bir sanat eseri, doğadan bir parça veya mimari bir detay olabilir:

  • LEGO® Art Mona Lisa: Dekorasyonun yanı sıra sanat ve tarih meraklısı sevdikleriniz için Mona Lisa’nın 3D versiyonu şahane bir yeni yıl armağanı olabilir. Sevdiklerinizin duvarlarını süsleyerek yaşam alanlarına enerji katacak bu özel hediye, onların yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.
  • LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu: Doğanın dokunuşlarını yaşam alanlarına taşıyacak LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu, canlı renkleriyle sevdiklerinize yılbaşı coşkusunu yansıtırken mutluluktan gözlerinden kalpler çıkartabilir.

Enerjisini doğadan alanlara özel

Doğaya, yeşile, bitkilere düşkün, enerjisini, ilhamını büyüleyici çiçeklerden ve renklerden alan sevdikleriniz için de en mükemmel hediyeler, yine LEGO’da:

  • LEGO® Icons Orkide: Orkidelerin bitkiler aleminde çok özel bir yeri olduğu tartışılmaz. Siz de sevdiklerinize onların sizin için ne kadar özel olduğunu hissettirmek istiyorsanız bu seti kaçırmayın. 5 taban yaprağı ve 2 hava kökü ile gerçekçi bir görünüme sahip bu ikonik orkide setini görenler canlısından ayırmakta zorlanabilirler 🙂
  • LEGO® Icons Erik Çiçeği: Bu set, sevdiklerinize güzel bir kırmızı çiçeği tomurcuktan açmaya ve tam çiçeklenmeye kadar inşa etme fırsatı sunuyor. Üstelik sevdikleriniz bu seti sergilemekten de büyük haz duyacak. Hem şık bir dekor hem de yaratıcı bir yapım süreci, ikisi de bu mükemmel hediyede.

Hız, heyecan ve adrenalin tutkunlarına özel

Hız, şüphesiz ki büyük bir tutku. Özgürlüğüne düşkün, heyecanı seven, teknolojiye ve otomobil dünyasına meraklı herkes için LEGO’da şahane hediyeler bulabilirsiniz:

  • LEGO® Technic Mercedes-Benz G 500 Professional Line: Mercedes-Benz tutkusu olan herkesi heyecanlandıracak, otantik özelliklerle dolu ikonik G Serisi’nden bir model, mükemmel bir yılbaşı hediyesinden çok daha fazlası olabilir. Baştan sona adeta bir mühendislik deneyimi sunan bu modelin sevdiklerinizi çok mutlu edeceği kesin.
  • LEGO® Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat: Maceranın sudaki halini seven ve yelken sporuna da merak duyan sevdiklerinizi mutlu etmek için fazla düşünmenize gerek yok. Aradığınız hediye LEGO Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat. Biraz çılgın, biraz heyecanlı, en çok da kusursuz… Emin olun sevdikleriniz bu seti hem yaparken hem de sergilerken çok keyif alacak.

Sinemaseverlere özel

Beyaz perdenin büyüsüne kapılan sevdiklerinize, onların bu tutkusunu daha da derinleştirecek hediyelerle unutulmaz deneyimler sunabilirsiniz:

  • LEGO® Star Wars™ Millennium Falcon™: Çoğu sinemaseverin gönlünde taht kurmuş en özel serilerden biri hiç şüphesiz ki Star Wars. Star Wars™ Millennium Falcon’un kokpiti, uydu çanağı, topları ve diğer ikonik detaylarıyla sevdikleriniz inşa sürecini tamamlarken kendilerini galaksinin derinliklerinde bir macerada da hissedebilirler.
  • LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba: Sevdiklerinizin sinema tutkusunu nostaljik rüzgarlarla buluşturmak isterseniz, aradığınız mükemmel hediye yine LEGO’da. Onları LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba ile çocukluk anılarına doğru bir yolculuğa çıkarabilirsiniz.

Oyunculara ve uzay meraklılarına özel

Uzayın sınırsız gizemini merak eden ya da en zorlu oyunları bile tek hamlede geçmeyi başarabilen sevdikleriniz varsa, onlar için de en mükemmel yeni yıl hediyeleri LEGO’da:

  • LEGO® Super Mario™ Super Mario World™: Mario ve Yoshi: Mario, şüphesiz ki hem çocukların hem yetişkinlerin gönlünde büyük yer tutan en ikonik oyunlardan biri. Eğlenceli bir nostaljik tur, keyifli bir oyun deneyimi ya da rahatlatıcı bir aktiviteden çok daha fazlasını sunacak bu set, sevdiklerinize yepyeni bir dünya yaratmak için ilham verebilir.
  • LEGO® Technic NASA Apollo Ay Taşıtı – LRV: Kozmik maceracılar için en şahane hediye: NASA Apollo Ay Taşıtı (LRV) modeli. Sevdiklerinizi yıldızlara götürüp geri getirecek bu özel hediye, bambaşka dünyaların kapısını onlar için aralarken yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.

Bonus: Mırmır Pati ile eğlenceyi geri getirin

LEGO’nun sonsuz olasılıklarla dolu dünyasında en mükemmel hediyeler de eğlence de oyun da bitmez… Mırmır Pati, oyunu her yaştan insan için geri getiriyor ve herkesi yılın bu büyülü zamanını çok daha keyifli geçirmeye davet ediyor.

Mutlu bir yer inşa etmek isteyen herkes için mükemmel hediyeler ve çok daha fazlası LEGO’da. Hemen tıklayın ve sevdiklerinizi mutlu etmeye erkenden başlayın.

*Bu yazı LEGO katkılarıyla hazırlanmıştır.

İlgili Makale