Gebelik için önemli olan korpus luteum nedir?

Korpus luteum nedir? Daha önce muhtemelen duyduğunuz bu kelime grubu, aslında neyi ifade ediyor? Korpus luteum kısaca, yumurtalıkta oluşan ve hamileliğin erken döneminde progesteron hormonunun üretiminden sorumlu olan bir hücre kütlesi. Korpus luteumun rolü, döllenmenin gerçekleşip gerçekleşmemesine bağlı olarak değişebilir. Bazen korpus luteumda kistler oluşabilir ve bu da ağrılı semptomlara yol açabilir. Bu kistlerin bazıları kendi kendine geçebilirken bazıları tedavi gerektirebilir. Bu yazıda, korpus luteum nedir, korpus luteumun görevi nedir, korpus luteum kisti gibi merak edilen konuları ele alacağız. Konuyla ilgili daha fazlasını öğrenmek için okumaya devam edin.

Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.

Korpus luteum nedir?

Korpus luteum ne demek? Yumurtlama sırasında baskın bir folikülden bir yumurta salınır. Yumurtanın salınmasını ve ardından döllenmeyi takiben, folikül kendini kapatır ve korpus luteum olarak bilinen şeyi oluşturur. Bu hücre kütlesi, hamileliğin erken döneminde progesteron hormonunun üretilmesine yardımcı olur.

Korpus luteum, fetüs genellikle hamileliğin 7-9 haftaları arasında meydana gelen hamileliği sürdürmek için yeterli seviyeler üretene kadar progesteron üretmeye devam eder. Progesteron hamileliğin erken döneminde gereklidir, çünkü:

• Rahim kasılmaları olmadan büyümesini sağlar.
• Rahim zarının büyümesini destekler.
• Kan akışını ve oksijen kaynağını iyileştirir.

Korpus luteum, hamilelik hormonu HCG tarafından desteklenir ve korunur. Gebeliğin yaklaşık 10. haftasında küçülmeye başlar. Döllenme veya implantasyon gerçekleşmediğinde, korpus luteum bozulmaya başlayacaktır. Bu, östrojen ve progesteron seviyelerinde bir düşüşe neden olarak başka bir adet döneminin başlamasını sağlar.

Korpus luteum görevi

Korpus luteum nedir, açıkladık. Peki korpus luteum görevi nedir? Korpus luteumun birincil amacı, progesteron dahil olmak üzere hormonları atmaktır. Yaşanabilir bir gebeliğin oluşması ve devam etmesi için progesteron gereklidir. Progesteron, endometrium olarak bilinen uterus astarının kalınlaşmasına ve süngerimsi hale gelmesine yardımcı olur. Rahimdeki bu değişiklikler döllenmiş bir yumurtanın implantasyonuna izin verir.

Rahim ayrıca, aynı zamanda progesteron üreten plasenta devralana kadar, gelişiminin en erken aşamalarında hızla büyüyen bir embriyoya besin sağlar. Korpus luteum ne zaman atılır? Döllenmiş bir yumurta endometriuma yerleşmezse gebelik oluşmaz. Korpus luteum küçülür ve progesteron seviyeleri düşer. Rahim astarı daha sonra adetin bir parçası olarak dökülür. Böylece korpus luteum evresinde ne olur, açıklamış olduk.

Korpus luteum ve adet döngüsü

Hormonlar, kadınlarda adet düzenlenmesinde güçlü bir rol oynar. Progesteron ve östrojenin yanı sıra yumurtlama için diğer gerekli hormonlar arasında lüteinize edici ve folikül uyarıcı hormon bulunur. Bu hormonlar yumurtlamadan ve rahmin döllenmiş bir yumurtanın implantasyonu için hazırlanmasından sorumludur. Tipik bir adet döngüsü her 21-35 günde bir meydana gelir ve bu sırada vücut yumurtlama ve hamilelik için hazırlanır. Adet döngüsünün üç aşaması vardır:

Foliküler faz

Adet döngüsünün foliküler fazı, bir kadının adet kanamasının başladığı ilk gün başlar ve yumurtlamaya kadar sürer. Bu aşama genellikle 13-14 gün arasında sürer. Foliküler faz sırasında vücut, yumurta içeren yumurtalık foliküllerinin üretimini indüklemek için folikül uyarıcı hormon salgılar. Bu foliküllerden biri, baskın folikül olarak bilinen, döllenebilen olgun bir folikül haline gelecektir.

Dominant folikül, sadece baskın olmayan folikülleri parçalamakla kalmayıp aynı zamanda yumurta implantasyonuna hazırlık olarak rahmi astarını kalınlaştırmaya başlaması için uyaran östrojen salgılar. Aynı zamanda yumurtlamadan sorumlu olan luteinize edici hormon dalgalanmasına da neden olur.

Yumurtlama evresi

Yumurtlama evresi, bir kadının adet döngüsünün yaklaşık 14. gününde başlar. Bu süre zarfında, luteinize edici hormon yükselir ve yumurtayı baskın folikülden serbest bırakması için yumurtalığı daha da uyarır. Tipik olarak, bu aşama 16-32 saat arasında sürer ve yumurtlama ile sonuçlanır.

Luteal faz

Korpus luteum ne zaman oluşur, sorusunun yanıtı luteal fazdır. Adet döngüsünün luteal fazı, vücudun döllenmiş bir yumurtanın implantasyonu için hazırlandığı zamandır. Bir yumurtalık folikülü yumurtlama evresinde bir yumurta bıraktığında, açılan folikül kapanır ve korpus luteum denilen şeyi oluşturur.

Korpus luteum, döllenmiş bir yumurtanın implantasyonuna hazırlık olarak rahmi daha da kalınlaştırmaya teşvik eden progesteron hormonunun üretilmesinden sorumludur. Bu süre zarfında rahmi implantasyona hazırlamak için östrojen hormonu da yükselir. Kalınlaşan rahim zarına yerleştirilecek döllenmiş yumurta yoksa, adet kanaması sırasında vücut, östrojen ve progesteron seviyelerinin düşük olması nedeniyle astarı döker ve döngü yeniden başlar.

Korpus luteum kisti nedir?

Korpus luteum nedir, artık biliyorsunuz. Bazen korpus luteum sıvı ile dolabilir. Bu birikim, bir tür fonksiyonel yumurtalık kisti olan korpus luteum kisti olarak adlandırılan duruma neden olabilir. Çoğu durumda, korpus luteum kisti tedaviye gerek kalmadan kendi kendine kaybolabilir. Bu kistler, birkaç hafta içinde kaybolabilir veya tamamen kaybolması üç adet döngüsü kadar sürebilir. Korpus luteum kisti belirtileri, kısaca şu şekilde sıralanabilir:

• Donuk veya keskin ağrılı olarak ortaya çıkabilen pelvik ağrı
• Karın dolgunluğu veya ağırlığı
• Şişkinlik
• Alt sırt ve uyluklarda ağrı
• Ağrılı cinsel ilişki
• Kilo almak
• Ağrılı adet kanaması
• Göğüslerde hassasiyet
• Daha sık idrara çıkma ihtiyacı
• Mesaneyi boşaltma zorluğu
• Bağırsakları tamamen boşaltma zorluğu
• Anormal vajinal kanama

Bazı kadınlar şiddetli ağrıya ve muhtemelen iç kanamaya neden olabilen bir kist patlaması yaşayabilir. Daha büyük kistler, yumurtalığın kendi üzerine bükülmesine (yumurtalık torsiyonu) neden olabilir ve bu da etkilenen yumurtalığa giden kan akışını olumsuz etkileyebilir. Bazen korpus luteum kisti hamileliğin erken evrelerini geride bırakabilir. Eğer bu olursa, kist sorunlara neden olma potansiyeline sahip olabilir. Bir kadın doğum uzmanı durumu uygun şekilde izleyebilir ve gerektiğinde farklı uzmanlara sevk edebilir.

Korpus luteum kisti teşhisi

Bazı yumurtalık kistleri, pelvik muayene sırasında hissedilebilirken bazıları hissedilemeyebilir. Bir kadın doğum uzmanı, yumurtalık kistlerini değerlendirmek ve teşhis etmek için aşağıdakiler de dahil olmak üzere bazı tanı testleri yapabilir:

• Korpus luteum kistinin varlığını işaret edebilen bir hamilelik testi
• Hormon testi
• Pelvik ultrason
• Laparoskopi gibi cerrahi prosedürler

Korpus luteum kisti tedavisi

Yukarıda da belirttiğimiz gibi korpus luteum kisti genellikle tedavi olmaksızın düzelebilir. Bununla birlikte, tedavinin gerekli olduğu zamanlar da olabilir. Buna ancak doktorunuz karar verebilir. Yumurtalık kistleri için bazı tedavi seçenekleri şunlardır:

• Koruyucu ilaçlar
• Büyük veya kalıcı bir kisti çıkarmak için cerrahi operasyon

Doktorunuz kistin boyutuna, neden olabileceği semptomlara ve kişinin yaşına göre tedaviye gerek olup olmadığına karar verecektir. Bir kist herhangi bir belirtiye neden olmuyorsa, doktor herhangi bir tedaviye başlamak yerine genellikle işlerin nasıl ilerlediğini görmek için izlemeyi tercih edebilir. 

Son söz

Korpus luteum nedir, detaylıca açıkladık. Son olarak toparlamak gerekirse, korpus luteum, hamileliğin erken evrelerinde vücudun ihtiyaç duyduğu hormonların üretilmesine yardımcı olur. Hamileliğin gerçekleşmesini sağlayan doğurganlığın hayati bir parçasıdır. Korpus luteum sıvıyla dolarsa bazen kistler oluşabilir. Başka bir durumun neden olmadığı bir korpus luteum kisti ile ilişkili semptomlardan herhangi birini yaşıyorsanız mutlaka doktorunuzla konuşun. Bu kistler ağrılı semptomlara neden olabilir, ancak çoğu durumda tedavi olmaksızın zamanla kaybolurlar.

Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.

İlginizi çekebilir: Gebe kalmayı destekleyici bir beslenme programı

Kaynaklar: 1, 2.