dummy

Fodmap diyeti nedir, nasıl uygulanır?

Fodmap, kelime anlamında fermente edilebilir (mayalanabilir) kısa zincirli karbonhidratları ifade etmek için kullanılmıştır.

dummydummy

FODMAP’in açılımı nedir?

F (fermentable ) O (oligosaccharides) D (disaccharides) M (monosaccharides) A (and) P (polyols)

Oligosakkaritler; Fruktooligosakkaritler ve Galaktooligosakkaritler olmak üzere iki gruba ayrılmaktadır.

Fruktooligosakkaritler; Prebiyotik özellikleri ile mikrobiyotaya yarar sağlamaktadır. Hazır gıdalarda kullanılabilmektedir. Kaynakları; buğday, çavdar, soğan ve sarımsaktır.

Galaktooligosakkaritler; ana kaynakları anne sütü, fındık, badem gibi yağlı tohumlar ve kurubaklagillerdir. Bebek mamalarında ve süt ürünlerinde kullanılabilmektedir.

Disakkaritler (Laktoz); ana kaynağı memelilerden alınan süt ve süt ürünleridir. Paketli ürünlerin ve ekmeklerin içinde bulunabilmektedir.

Monosakkaritler (Fruktoz); ana kaynağı olan meyvelerde bulunmaktadır. Ticari olarak yüksek früktozlu tatlandırıcılarda bulunabilmektedir.

Polyoller; ana kaynakları meyve ve sebzelerdir.

FODMAP içeren besinlerin sindirim sistemine etkileri nelerdir? 

Fodmap içeriği yüksek karbonhidratların prebiyotik etkisi olabilmektedir. Bağırsak mikrobiyotasının büyüme ve gelişimine destek sağlamaktadır. Kalsiyum emilimini artırıcı yönde etki göstermektedir.

dummydummy

Yukarıda belirtilen olumlu etkilerinin yanı sıra ince bağırsakta emilimi yavaşlatabilir, kalın bağırsakta hızlı fermentasyon sonucu fazla bakteri üremesi olabilir. İstenmeyen karın ağrısı, şişkinlik, kramp gibi durumlar meydana gelebilir.

Düşük FODMAP diyeti nedir, nasıl uygulanır?

Bu beslenme seçiminde fodmap içeriği yüksek besinler 6-8 hafta süresince diyetten çıkarılmaktadır. Semptom kontrolleri sağlandıktan sonra besinler sırası ile yavaş yavaş programa eklenmekte ve hangi besinlerin semptom oluşturduğu tespit edilmektedir.

Düşük fodmap diyeti lif kaynakları açısından zayıf kalabilmektedir. Uzun dönem düşük fodmap diyeti ile beslenme kişinin mikrobiyotasını olumsuz etkileyebilmekte, probiyotik/prebiyotik takviyesine gereksinimi artırabilmektedir. Demir, folat, çinko ve doğal antioksidan alımının azalması eksikliklere yol açabilmektedir. Besinlere ulaşım zorluğu oluşabilmekte, kişinin beslenme programının maliyeti artabilmektedir.

Düşük FODMAP diyeti hangi durumlarda uygulanmaktadır? 

Yüksek fodmap içeriği olan besin tüketimi fazla olan bireylerde oluşan gaz, şişkinlik şikayetleri ve irritabl (huzursuz) bağırsak sendromu şikayeti ile gastrointestinal şikayetleri olan bireylerde (reflü, ishal, kabızlık) düşük fodmap diyeti uygulanabilmektedir. Düşük fodmap diyeti uygulayan huzursuz bağırsak sendromu yaşayan bireylerin şikayetlerinde azalma görülmüştür.

Kısa dönem uygulanmasında yarar sağlayabilecek olan düşük fodmap diyeti bağırsak sistemindeki yararlı bifidobakterilerin sayısını azalttığı için hayat boyu uygulanacak bir diyet sistemi değildir.

İlginizi çekebilir: Sağlıklı, hafif, lezzetli bir beslenme şekli: Akdeniz diyeti

Aslı Akay: Lisede sayısal eğitiminin ardından Yeditepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü’nden onur derecesi ile mezun olmuştur. Üniversitede tezini yeme bozuklukları üzerine hazırlamış ve beslenmede psikoloji ve tavırların öneminin farkındalığına dikkat çekmiştir. Üniversite eğitimi süresince Toros Devlet Hastanesi, Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yeditepe Üniversitesi Hastanesi ve İstinye Devlet Hastanesi’nde poliklinik ve dahiliye bölümlerinde, Medikal Park Hastanesi’nde klinik nutrisyon üzerine, Uzman Diyetisyen Emel Unutmaz Duman’ın ofisinde bireysel ve kurumsal beslenme eğitimi üzerine stajlarını başarıyla tamamlamıştır. Bir taraftan üniversite yaşamında klinik ve poliklinik staj deneyimleri edinmiş bir taraftan da kişisel değişim ve dönüşüm adına İnsanagüven workshoplarına ve Yeditepe Üniversitesi kişisel gelişim kurslarına katılmıştır. Uluslararası Gençlik Değişim Programı ile Sürdürülebilir Sosyal Girişimcilik projesine katılmıştır. Şu anda beslenme ve motivasyon disiplinlerini birleştirerek yüz yüze ve online seanslarını sürdürmekte, beslenme problemleri yaşayan danışanlarının hayatlarına ışık tutmaya devam etmektedir.
İlgili Makale
whatsapp