Fobilerimizden kurtularak özgürleşmek mümkün

Hepimiz korktuğumuz, çekindiğimiz şeylerden kaçma, onlardan uzak kalma eğilimi gösteririz. Uçağa binmekten çekindiğimiz için kara yoluyla seyahat etmeye çalışır, hatta icabında bu korku uğruna bir düğüne ya da tatile gitmekten vazgeçeriz. Kertenkelelerden öylesine çekiniriz ki, sakin ve huzurlu bir doğa tatili fikri bizi ürpertebilir. Aslında hiçbir mantıklı kaynağı olmayan korku ve fobilerimizin hayatımızı yönlendirmesine sessiz kalır, bu durumu kabulleniriz. Oysa herkesçe bilinen bir gerçek vardır: Fobileri yenmek için üstlerine gitmek gerekir. Ama nasıl?

Mantıksız ve sürekli korkular

Her ne kadar rasyonel olmasalar da, fobilerin hayatımızdaki varlığını inkar edemeyiz. Kaygı ve depresyon olgularıyla ilgilenen bir oluşum olan Anxiety and Depression Association of America’ya göre fobileri olan insanlar kendilerini güçsüz hissediyor ve asıl bu his nedeniyle fobilerinden kurtulmak için bir adım atamıyorlar. Yani aslında savaşabilecekleri bir duruma karşı, zayıf hissettikleri için teslim bayrağını çekiyorlar. Öyle ki, 10 milyon kişinin bir çeşit fobiden muzdarip olduğu ABD’de, fobilerinden kurtulmaya çalışan insanlar sadece yüzde 32’lik bir kesimi oluşturuyor.

Columbia Üniversitesi psikiyatristlerinden Dr. Franklin Schneier, fobilerin genelde keskin çizgileri olduğunu ifade ediyor. Diğer bir deyişle insanların çok özel korkuları var (başka böceklerden çekinmezken örümcekten korkmak gibi). Bazen de bu fobilerin başka bir rahatsızlığa ek olarak ortaya çıktığını söylüyor Schneier. Örneğin, mikrop fobisi (germfobi) genelde Obsesif Kompülsif Bozukluk ile el ele ortaya çıkıyor. Bu şekilde, altta yatan daha ciddi ve önemli bir soruna bağlı olan fobiler daha zor tedavi ediliyor.

Durum umutsuz değil

Fobilerle savaşta en çok kullanılan ve, halk arasında bilindiği kadar tıbben de yaygın olan yöntem flooding, yani “maruz bırakma” yöntemi. Bu yöntemde esas olan, kişiyi korktuğu şey ya da durumla aniden karşı karşıya getirip bir şok tedavisi uygulamayı amaçlamak değil, yavaş yavaş ve artan dozlarda bir maruziyet uygulamak. Davranışsal terapi uzmanları genelde korkulan şeye yaklaşım şeklini değiştirerek o şeyin artık bir korku nesnesi haline gelmemesini hedefliyor.

Bu süreçten maksimum fayda sağlayabilmek için uzmanların gözetimine ihtiyaç duyulduğunu söylemeye herhalde gerek yok. Evde kendi kendinize  fobilerden arınmaya çalışmak ters tepebilir ve zaten mantıksız olan bu korkularınızın daha da büyümesine neden olabilir. Ayrıca, maruz bırakma yöntemi bir yandan hafif, endişe azaltıcı ilaçlarla da desteklenebilir, ancak bunları da elbette bir doktorun reçetelemesi gerekir.

İlginizi çekebilir: Muhtemelen hiç duymadığınız en ilginç fobiler

Kaynaklar:
Refinery29
Psikodestek