Çevre dostu, sürdürülebilir bir yaşam tarzına geçiş ilk olarak evde başlar. Her geçen gün, giderek daha fazla sayıda insan sürdürülebilir yaşam ve yenilenebilir enerji kullanımı gibi şeylerin önemini fark ediyor. Bu konulardaki farkındalık arttıkça da kendi kendine yeten evler, yani sürdürülebilir konutlar popüler bir seçim haline geliyor. Kamu hizmetlerinin konforundan vazgeçmek ve yalnızca evde kullanılabilecek kaynaklara güvenmek ilk etapta korkutucu görünse de başlamak göründüğünden çok daha kolay! İster büyük bir şehirde, ister şehirden uzak küçük bir arazide yaşıyor olun; evinizi kendi kendine yeten bir hale getirmenin bazı yolları var… Bu yazıda, sürdürülebilir konut ne demek ve hemen şimdi evde sürdürülebilirlik için neler yapabileceğiniz gibi konulara odaklanacağız.
Sürdürülebilir konut ne demek?
Şebekeden bağımsız evler gibi kendine yeten yani sürdürülebilir evler, kamu hizmetlerine dayanmaz. Kendi sularını ve elektriğini sağlarlar; şebekeden bağımsız kanalizasyona sahiplerdir ve bina sakinlerinin kendi yiyeceklerini yetiştirmelerine olanak tanırlar. Sürdürülebilir konutlar genellikle geri dönüştürülmüş, yerel kaynaklı malzemelerle ve yeşil bina ilkeleri kullanılarak inşa edilirler. Ayrıca elektrikli ısıtma/soğutma ve aydınlatma ihtiyacını en aza indirecek şekilde tasarlanırlar. Elbette sürdürülebilir ve kendi kendine yeten bir yaşama geçmek için yeni bir ev yaptırmanıza veya satın almanıza gerek yok. Sahip olduğunuz evi de bireysel sürdürülebilirlik adımları ile daha kendine yeten bir hale getirebilirsiniz.
Sürdürülebilirlik için evde neler yapılabilir?
Hem kendiniz hem gezegenimiz için daha kendi kendine yeten bir yaşam sürmek için evinizde sürdürülebilir tercihler yapmaya başlamalısınız. Elbette aşağıdaki önerilerin bazıları, herkes için mümkün olmayabilir. Dert etmeyin! Sizin için uygun olan koşullardan başlayın. Unutmayın, attığınız küçücük bir evde sürdürülebilirlik adımı, tüm dünyaya fayda sağlayabilir.
Evinizi kendi kendine yeten bir hale getirmek için şebekeden çıkabilir; ardından kendi besinlerinizi yetiştirmek ve/veya kendi hayvanınlarınızı beslemek için bunu bir adım daha ileri götürebilirsiniz. Sürdürülebilir çiftliklere sahip birçok insan, dış kaynaklara olan bağımlılıklarını daha da azaltmak için kendi kıyafetlerini ve diğer ürünlerini de yapıyor.
Peki, evde bireysel sürdürülebilirlik için ne gibi adımlar atabilirim? Veya evimi nasıl kendi kendine yeterli hale getirebilirim? Bütçenize, konumunuza ve hedeflerinize bağlı olarak, sürdürülebilirlik konusunda kademeli olarak ilerleyebilir, ilerledikçe tamamen kendi kendine yeterli hale gelebilirsiniz. İşte evinizi sürdürülebilir hale getirmenin yolları.
1. Yenilenebilir enerjiye geçin
Bireysel sürdürülebilirlik için mülkünüze yenilenebilir enerji altyapısı ekleyebilirsiniz. Bu, tüm elektrikli aletler ve ekipmanlar için yenilenebilir elektrik kullanımına izin verir. Bunu aşağıdaki yollar aracılığıyla yapabilirsiniz:
- Güneş panelleri, bir şarj regülatörü, invertör ve bir pil bankası içeren bir güneş enerjisi sistemi
- Güneş sisteminize veya bağımsız bir sistem olarak beslenen bir rüzgar türbini
Tüm enerji ihtiyaçlarınızı destekleyen eksiksiz bir sistem kurmayı göze alamıyorsanız, temel altyapıyı kurarak ve zaman içinde ölçeklendirerek de yenilenebilir enerjiye geçişi kademeli olarak sağlayabilirsiniz.
2. Elektriğe olan bağımlılığınızı azaltın
Evde sürdürülebilirlik için elektriğe olan bağımlılığı azaltmak, güneş enerji sistemindeki yükü sınırlamanın ve fazladan piller ve paneller gibi şeylere para harcamayı önlemenin harika bir yoludur. Elektriğe olan bağımlılığınızı aşağıdaki yollarla yapabilirsiniz:
- Alan ısıtma ve/veya yemek pişirme için odun sobası kullanmak.
- Duş, havuz ve çamaşırhane için güneş enerjili su ısıtıcısı kullanmak.
- Yemeklerin bir kısmını pişirmek için bir güneş fırını kullanmak.
- Alan ısıtma ve soğutmaya en az seviyede ihtiyaç duymak için uygun yalıtımın kurulması.
- Evinizdeki doğal ışığı en üst düzeye çıkarmak ve ışık ihtiyacını en aza indirmek için çatı pencereleri ve pencereler eklemek.
- Gazlı cihazların (ocak, fırın, ısıtıcı, şofben, vb.) kurulması da günlük kullanım için veya diğer araçlar başarısız olursa yedek olarak iyi çalışabilir.
3. Yerinde su kullanın
Kullanabileceğiniz su kaynakları bulunduğunuz yere, iklime, yüzey sularına yakınlığa, yeraltı sularının varlığına ve yerel su kullanım kanunlarınıza bağlı olarak değişecektir. Bu konuda en yaygın seçenekler ise şunlardır:
- Yağmur suyu hasadı
- Kuyu
- Yakındaki göllerden, nehirlerden veya akarsulardan su temini
Çoğu insan, kendilerine sunulan seçeneklere bağlı olarak, su için birden fazla kaynak kullanır. Suyun içilebilir olması için arıtılması veya filtrelenmesi gerektiğini unutmayın. Bunu yapmak için çeşitli yöntem ve sistemlerden yardım alabilirsiniz. Derinliğe bağlı olarak kuyu suyunun her zaman arıtılmasına gerek olmayabilir. Bunu belirlemek için su kalitesini test ettirmeniz gerekecektir.
4. Çevre dostu tuvaletler kullanın
Eğer evde sürdürülebilirlik amacıyla belediye/kamu kanalizasyonlarını kullanmıyorsanız, yerinde bir çözüme ihtiyacınız olacak. Ortak seçenekleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Bir septik sistem üzerinde su kullanımı açısından verimli sifonlu tuvaletler
- Kompost tuvaletler
- Ek bina ve çukur tuvalet
Seçtiğiniz seçenek, mülkünüzdeki toprak tipinin yanı sıra ne kadar su ve alana sahip olduğunuza göre değişecektir. Tüm topraklar septik sistemler veya çukurlu tuvaletler için uygun değildir, bu nedenle eğer bunları kullanmayı düşünüyorsanız, sizin için uygulanabilir seçenekler olduğundan ve yerel yeraltı suyunu kirletmeyeceklerinden emin olmak adına bir toprak değerlendirmesi yaptırmalısınız.
5. Kendi yiyeceklerinizi yetiştirin
Bireysel sürdürülebilirlik adımlarından bir diğeri ise kendi yiyeceklerinizi yetiştirmektir. Kendi sebzelerinizi, meyvelerinizi ve tahıllarınızı üretebilmek, ihtiyaçlarınızın daha uzaklardan yiyecek satın almaya gerek kalmadan karşılanmasını sağlamanın harika bir yoludur. Sizi yıl boyunca besleyecek mahsulleri ekmek ve hasat etmek oldukça fazla bir iş yükü olabilir ama aynı zamanda çok tatmin edici bir deneyimdir. Eğer bunu yapmaya küçük adımlarla başlamak istiyorsanız kendi otlarınızı, mantarlarınızı ve sebzelerinizi yetiştirerek ve meyve ağaçları dikmeyi deneyebilirsiniz.
6. Bir arka bahçe çiftliği yapın
Eğer yeterli alanınız varsa yumurta için tavuk, süt ve peynir için bir inek, bireysel sürdürülebilirlik yolculuğunuzu bir adım öteye götürmenizi sağlayabilir. Amacınız tam anlamıyla bir çiftliğe sahip olmaksa, hayvanları et için de yetiştirebilirsiniz. Tavuklar, ördekler ve tavşanlar daha küçük alanlarda yaygın olarak tercih edilir, ancak daha fazla arazisi olanlar için inek, keçi ve koyun gibi hayvanlar genellikle etleri ve postları için tutulurlar. Elbette bu adım herkes için uygun olmayabilir. Kendi kendine yeten bir hayatın bu adımına hevesli değilseniz gıdalarınızı çiftliklerden almayı deneyin.
7. Atıklarınızı yönetin
Diyelim ki yenilenebilir enerji, yerinde su, çevre dostu bir tuvalet kullanıyorsunuz; yiyeceklerinizi yetiştiriyor ve kendi hayvanlarınızı besliyorsunuz… Artık aşağı yukarı kendi kendinize yeterlisiniz! Peki ya atıklarınız? Çöpleriniz nereye gidiyor? Duştan, mutfaktan ve çamaşırhaneden akan sabunlu suya ne oluyor?
Olumsuz çevresel etkilerden kaçınmak istiyorsanız, atıklarınızla sorumlu bir şekilde ilgilenmeniz çok önemli. Özellikle mutfak israfını en aza indirmek ve sıfır atığa gitmeye çalışmalısınız. Yönetilmesi gereken daha az atık üretmeyi öğrendikten sonra, önlemeyeceğiniz atıklar için şunları yapabilirsiniz:
- Gıda atıkları ve kağıt gibi organik maddeler için kompostlama yığını kurun.
- Atık suyunuzu temizlemek için bir gri su geri dönüşüm sistemi veya permakültür filtreleme sistemi kullanın.
- Geri dönüştürülebilir malzemelerinizi bir kenara ayırın ve en yakın geri dönüşüm tesisine götürmenizi gerektirecek kadar olana kadar biriktirin.
- Satın almayın ve kullanamayacağınız veya ihtiyacınız olmayan fazla şeyleri paylaşın/değiştirin.
- Eşyalara ikinci bir hayat vermek ve onları çöplükten uzak tutmak için ileri dönüşüm yapın.
- Son olarak, bunların hiçbirini yapamadığınız çöpleri bir çöp kutusuna gönderebilirsiniz. Ancak bu, atıklarınızın küçük bir kısmı için son çare olmalı.
8. Evinizi çevre dostu malzemelerle inşa edin
Evinizi inşa ediyor, yeniliyor veya genişletiyorsanız, yerel bölgeden geri dönüştürülmüş malzemeler arayın. Bu, maliyetleri ve çevresel etkiyi minimumda tutmaya yardımcı olur. Yeşil bina yöntem ve tekniklerini kullanmak, binanızın sürdürülebilirlik potansiyelinden en iyi şekilde yararlanmanıza da katkı sağlar.
Gördüğünüz gibi, sürdürülebilirlik için kendi kendine yeten bir evde yaşamanın sayısız faydası olabilir. Üstelik bireysel sürdürülebilirlik adımları için yeni bir ev satın almanıza veya inşa etmenize de gerek yok. Peki, siz nereden başlayacaksınız?
Kaynaklar: mindseteco.co, yourhomestyle
İlginizi çekebilir: Doğaya dost alışkanlıklar kazanmanıza engel olabilen sürdürülebilirlik mitleri