Erteleme, birçok insanın yaşamını olumsuz etkileyen yaygın bir davranış biçimidir. Günlük hayatta hepimiz, yapmamız gereken işleri erteleriz ve bu durum çoğu zaman stres, kaygı ve suçluluk duygusuna yol açar. Peki, neden erteleriz ve bu alışkanlıktan nasıl kurtulabiliriz? Bu makalede, ertelemenin psikolojik kökenlerini ve bu davranışla başa çıkma yollarını ele alacağız.
Ertelemenin psikolojik nedenleri
Erteleme, çoğunlukla derinlerde yatan duygusal veya psikolojik sebeplerden kaynaklanır. İşte ertelemenin arkasındaki bazı yaygın nedenler:
- Mükemmeliyetçilik: Mükemmeliyetçi bireyler, başladıkları her işi kusursuz bir şekilde tamamlamak isterler. Ancak, mükemmel olma isteği bazen o kadar büyük bir baskı yaratır ki kişi bu baskıyla başa çıkamayıp işleri ertelemeye başlar. “Mükemmel olamıyorsam, hiç yapmayayım” düşüncesi, ertelemenin temel sebeplerinden biridir.
- Başarısızlık korkusu: Bir işi başaramama korkusu, kişiyi o işi yapmaktan alıkoyabilir. Başarısız olma ihtimalinin getirdiği kaygı, kişi için o kadar rahatsız edici olabilir ki bu duygudan kaçınmak için işi ertelemeyi tercih eder.
- Motivasyon eksikliği: Bazen bir işi ertelemenin en basit nedeni, o işe karşı yeterli motivasyonun olmamasıdır. İlgi çekici veya anlamlı gelmeyen görevler, kişinin dikkatini çekmediği için ertelenir.
- Zaman yönetimi sorunları: Zamanı etkili bir şekilde yönetememek de ertelemeye yol açabilir. Bir işin ne kadar zaman alacağını doğru tahmin edememek veya öncelik belirlemede zorluk yaşamak, kişinin işleri sürekli olarak ertelemesine neden olabilir.
Ertelemenin üstesinden nasıl gelinir?
Erteleme alışkanlığını yenmek mümkündür, ancak bu süreç sabır ve kararlılık gerektirir. İşte erteleme ile başa çıkmak için uygulanabilecek bazı stratejiler:
- Küçük adımlarla başlamak: Ertelediğiniz görevleri gözünüzde büyütmek yerine, onları daha küçük ve yönetilebilir parçalara ayırın. Her küçük adımı tamamladıkça, ilerlediğinizi görmek motivasyonunuzu artıracaktır.
- Gerçekçi hedefler belirlemek: Kendinize ulaşılması imkansız hedefler koymak yerine ulaşabileceğiniz gerçekçi hedefler belirleyin. Bu, hem işinize karşı motivasyonunuzu artırır hem de başarısızlık korkusunu azaltır.
- Kendi kendinize karşı sorumluluk almak: Kendinize karşı hesap verebilir olmanın yollarını bulun. Örneğin, tamamladığınız her adım için kendinize küçük ödüller verin. Ya da bir arkadaşınıza ya da ailenize, bir görevi belirli bir süre içinde tamamlayacağınıza dair söz verin.
- Olumlu bir tutum geliştirmek: Erteleme ile mücadelede en önemli adımlardan biri, kendinize karşı nazik ve anlayışlı olmaktır. Kendinizi suçlamak yerine ilerlemenizi takdir edin ve gelişiminizi kutlayın.
- Profesyonel yardım almak: Eğer erteleme alışkanlığınız, günlük yaşamınızı olumsuz etkiliyorsa, bir uzmandan yardım almayı düşünebilirsiniz. Bilişsel davranışçı terapi gibi terapiler, ertelemenin arkasındaki düşünce kalıplarını değiştirmeye yardımcı olabilir.
Erteleme, hepimizin zaman zaman karşılaştığı bir zorluktur. Ancak, bu davranışın arkasındaki psikolojik nedenleri anlamak ve uygun stratejiler geliştirmek, erteleme alışkanlığını yenmede önemli adımlardır. Kendinize karşı nazik olun, küçük adımlarla başlayın ve ilerledikçe motivasyonunuzu korumaya özen gösterin. Unutmayın, her küçük adım, sizi büyük hedeflerinize bir adım daha yaklaştırır.
İlginizi çekebilir: İlişkilerde cinsel tutkunun zamanla değişimi