İnsanlar bazen endişe ve anksiyeteyi aynı anlamda kullanıyor. Oysa her ikisi de birbirinden son derece farklı psikolojik durumları ifade ediyor. Endişe ve anksiyetenin her ikisi de genel anlamda kaygı ve huzursuzluğu ifade ediyor ancak psikolojik ve duygusal etkileri birbirlerinden tamamen farklı.
Uplifers olarak endişe ve anksiyete arasındaki 10 önemli farkı bir araya getirdik:
1. Endişe kafamızın içinde, anksiyete ise bedenimizde gerçekleşir
Endişe daha çok düşüncelerle ilgilidir ve kafamızın içinde gerçekleşir. Anksiyete ise daha içsel bir durum olduğu için bedenimizde de etkileri görülür.
Bu konudaki “Anksiyete bozukluğu ve fobiler” başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.
2. Endişe tek bir noktada toplanır, anksiyete ise yayılır
Zamanında havalimanına ulaşmak veya bunun gibi başka bir neden yüzünden endişe duyarız. Anksiyete ise “seyahat etmekle” ilgili korkuları ifade eder. Anksiyete, endişeye göre daha yoğun ve daha geniş kapsamlıdır.
3. Endişe sözlüdür, anksiyetede ise hem sözlü endişeler hem de zihinsel hayalgücü vardır
Bu fark oldukça önemli çünkü anksiyetedeki zihinsel görüntüler, endişeden çok daha büyük bir kardiyovasküler etki yaratır. Bu durum, anksiyetenin bedende gerçekleştiğinin bir başka göstergesi.
4. Endişe bazen problemlerin çözümünü tetikler ancak anksiyete bunu yapmaz
Endişe bizleri çözümler ve stratejiler üretmeye yönlendirebilir. Anksiyete ise tekerleğin içinde dönen hamster gibidir, dönüp durur ancak hiçbir çözüm üretmez.
5. Endişe ılımlı duygusal bir stres yaratırken, anksiyete daha ciddi bir duygusal stres yaratır
Anksiyete, endişeye göre çok daha güçlü, yıkıcı ve problemli bir psikolojik duruma neden olur.
6. Endişe, anksiyeteye göre çok daha gerçekçi kaygılara dayanır
Bir projede kötü iş çıkardığınızı düşünüyorsanız, işten çıkarılmak konusunda endişe duyabilirsiniz. Ancak patronunuz çocuğunuzun piyano resitalinin nasıl geçtiğini sormadığı için kovulmaktan korkuyorsanız, bunun adı anksiyetedir.
7. Endişe kontrol edilebilir ancak anksiyetenin kontrolü daha zordur
Problem çözme ve stratejik düşünme, endişenin kaynağını ciddi anlamda azaltabilir. Ancak anksiyetede meselenin dışına çıkmak çok zor olduğu için kontrol sağlamak da zorlaşır.
8. Endişe geçicidir ancak anksiyete uzayıp gider
Endişelerinizin kaynağındaki mesele çözüldüğünde, endişe duygusu da kaybolur. Anksiyete ise uzun süre devam eder, hatta bazen ilgi odağı olan mesele bile değişebilir.
Bu konudaki “Anksiyete bozukluğuna bakışınızı değiştirecek bir roman: Maymun Aklı” başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.
9. Endişe; profesyonel ve kişisel becerilerimizi etkilemezken anksiyete etkiler
Hiç kimse çocuklarının sınavda başarılı olup olamayacağı için endişelenip bir gününü harcamaz. Ancak anksiyete insanı rahatsız, huzursuz ve başka şeylere konsantre olamaz hale getirir.
10. Endişe normal bir psikoloji durum iken anksiyete böyle değildir
Bazı durumlarda anksiyete gerçek bir zihinsel bozukluk olarak bile değerlendirilebilir, psikolojik veya medikal tedavi gerektirebilir.
Kaynak:
Psychology Today
İlginizi çekebilir: Anksiyete bozukluğu (kaygı bozukluğu) nedir, belirtileri nelerdir, nasıl tedavi edilir?