Düzgün ve kaliteli uyku uyumayan çocukların günlük hayattaki davranışları 

Çocuklar için ideal uyku saatleri okul öncesi dönemde (3-5 yaş)  10-13 saat, okul dönemi (6-13 yaş) için ise 9-11 saat arasıdır. Çocuk ne kadar küçükse uyku ihtiyacı da o kadar fazladır. Düzenli uyuyan çocukta büyüme daha hızlı olacaktır. Yine bu çocuklarda öğrenmenin daha net, hafızanın daha güçlü olduğu ortaya konmuştur.

Yetersiz uyuyan çocuklarda durum tam tersidir. Eksik uyku, çocuğun ertesi gün daha huzursuz, öfkeli, isteksiz olmasına ve dikkatini toparlamakta zorlanmasına sebep olacaktır. Yeterince uyuyamayan çocuklarda obezitenin daha sık olduğu da yapılan araştırmalar tarafından saptanmıştır. Tüm bunları göz önüne aldığımızda çocuğun fiziksel, sosyal ve duygusal gelişimi için tek başına uyuması oldukça önemlidir. Ebeveynlerine bağımlı bir kişilik geliştirmesinin önüne geçmek adına sağlıklı bir uyku rutini oluşturulmalıdır.

Ebeveyniyle uyuyan çocuk

Ebeveynleriyle birlikte uyuyan çocuklarda genellikle özgüven eksiklikleri, içine kapanma, sosyal olarak geri çekilme, anne bağımlılığı, yeni ortam mekânlara alışmada, arkadaş edinme konusunda, problem çözme becerilerinde zorluk yaşama gibi sorunlar olabilmektedir. Çocuğunuzun bağımsız kendi kendine yetebilen bir birey olarak büyümesi için düzenli bir şekilde kendi yatağında uyuması çok önemlidir.

Uyku düzenlemesi için ne yapılmalı?

Uyku saatinden en az yarım saat önce çocuğa uyku saati hatırlatılmalı ve sürdürdüğü etkinliği tamamlamasına fırsat verilmelidir. Çocuklarda soyut kavramlar henüz yetişkinler kadar net olmadığı için zaman algıları bizlere göre farklıdır. Süre hatırlatılmayan veya aniden yatması gerektiği hatırlatılan çocuk o anda sevdiği bir oyun oynuyorsa uyumamakta direnecek ve rutini aksayacaktır. Aşırı aktivite gerektiren hareketli oyunlar uykudan bir saat önce bıraktırılmalıdır. O yüzden uykudan önce kitap okumak, klasik müzik dinlemek gibi sakin etkinlikler uykuya geçişi kolaylaştıracaktır. Gece beslenmeleri özellikle sıvı alımları sınırlandırılmalıdır. Çünkü tuvalet ihtiyacı uyku sürecini etkilemektedir. Dolu olan mide sindirim yapacağı için uykuya geçişi zorlaştırabilir.  Ayrıca sıvı alımı da gece sık sık tuvalet ihtiyacı için uyanmasına sebep olup uykusunun bölünmesine neden olacaktır. 

Aile olarak her gün uygulayabileceğiniz bir uyku rutini ve onun gelişimine uygun bir uyku saati belirleyin (süt içmek, diş fırçalamak, pijamaları giymek vb.). Neden bu rutine uyulması gerektiğini açıklayarak uykunun onun gelişimindeki önemini vurgulayın. Bu rutinin sırasına ve yapılacaklara birlikte karar vermek çocuğunuzun daha kolay benimsemesini sağlayacaktır.

Çocuğunuzla birlikte onun yatağında veya kendi yatağınızda yatmayın. Bu durum onun kendi yatağında tek başına uyuyabilme yetisini azaltacaktır. Elbette sık sık sizinle birlikte uyuyan çocuğunuz ilk geceden kendi yatağında uyumakta zorlanabilir. Bunu aşama aşama davranışsal yöntemle çözebilirsiniz. Önceleri onun yatağının kenarına uzanıp uyumasını bekleyebilir ve o uykuya daldıktan sonra odadan ayrılabilirsiniz. Bir sonraki aşamada ayakucuna oturabilir yine uykuya daldıktan sonra odadan ayrılabilirsiniz. Çocuğunuz sizinle uzun zamandır birlikte uyuyorsa ilk olarak onunla bunun yanlış olduğunu ve artık kendi yatağında yatması gerektiğini söylemelisiniz. Uygulamaya başlamak için birkaç gün sonrasını seçebilirsiniz. Böylece çocuğunuzun kaygısını azaltmak için birkaç gününüz olacaktır. Bu birkaç günde çocuğunuzla kendi yatağında uyumasının faydaları üzerine konuşmalısınız. Çocuğunuz kendi yatağına geçme konusunda çok direnç gösteriyor ise aşamalı bir geçiş yapabilirsiniz. İlk etapta sizin odanızda ona başka bir yatak koyabilirsiniz. Birkaç gün bu şekilde geçtikten sonra onu kendi yatağına yatırıp uyuyana kadar yanında bekleyebilir, bu sürece de uyum sağladıktan sonra uyku saati geldiğinde kendi yatağına gidip uyuması konusunda alışkanlık kazandırabilirsiniz.

İletişim: Instagram @klinikpsikologbetulcavlak

İlginizi çekebilir: Doğru insanı ararken doğru yolda mıyız?