Duygusal istismar nedir? Bir davranışı duygusal istismar yapan şeyler nelerdir?

Birçok insan fiziksel istismar denilince, bunun ne olduğunu kolayca kavrayabiliyor ve gözlerinin önüne hemen şiddet görmüş bir çocuk veya kadın görüntüsü geliyor. Aynı şekilde cinsel istismarın ne olduğu da kolayca algılanabiliyor. Akla hemen tecavüz mağdurları veya fuhuş ticaretine zorlanan çocuklar geliyor.

Fiziksel ve cinsel istismarın sınırları bu kadar net bir şekilde belirlenmiş durumda. Peki ya öyle olmayanlar? Çocuğunu yaramazlık yaptığı için döven anne babalar? Bazı çevrelerde bu kabul edilebilir bir davranış iken bazıları tarafından barbarca bulunuyor. Evliliği süresince eşiyle cinsel ilişkiye girmeyi, bir başka şeyle takas edenler? Kimileri bunu normal karşılarken, kimileri de manipülatif bulunuyor. Bu ve bunun gibi davranışlarla listeyi uzatmak mümkün. Peki bir davranışın istismar sınırlarına girip girmediğini belirleyen şey nedir?

Fiziksel ve cinsel istismar söz konusu olduğunda, bazı durumlarda sınırlar çok net olmasa bile yine de birçok noktada hangi davranışın istismar olup olmadığı toplum tarafından belirlenmiş durumda. Fiziksel ve cinsel istismar, kültürel manzaranın parçalarından biri. Duygusal istismar ise çok daha belirsiz ve kültürel bilinçten ayrı bir noktada yer alıyor.

Duygusal istismarı tanımlamak ise son derece önemli. Hem kültürel olarak duygusal istismarın ne olduğunu tartışmak hem de daha özelde hangi davranışların duygusal istismar kapsamına girdiğini belirlemek gerekiyor. Öyle ki duygusal istismar her tarafa yayılmış ve zarar verici bir noktaya ulaşmış durumda. Aslında fiziksel ve cinsel istismar kadar önemli bir konu.

Duygusal istismar kişinin kendine olan güveninin ve sevginin altını oyan, kendine verdiği değer, yargılama, bağışlama, sevgi gibi kavramlar konusunda kafa karışıklığını koyan bir durum.

Peki duygusal istismarı oluşturan şeyler neler? Bir başka deyişle, duygular nasıl istismar edilir? Eğer ortada hiçbir fiziksel iz yoksa, bizi yaralayan davranışların oluşturduğu zararı nasıl ölçebiliriz?

Duygusal istismar, fiziksel veya cinsel istismarla birlikte yaşanabileceği gibi, kimsenin kılına zarar gelmeden de yaşanmış olabilir. Öfkeli bir haykırış veya pasif bir sessizlik bile duygusal istismara neden olabilir. Kötü bir şeyin aleni olmasındansa, iyi bir şeyin gizli saklı olması bile duygusal istismara yol açabilir.

Hepimizin parçalanmış hayatlar yaşadığı, her zaman kendi sözlerini ve eylemlerini kontrol edemediği bir dünyada yaşadığımız düşünülürse, duygusal istismarın son derece yaygın olduğunu kabul edebiliriz. Bir baba, kendisine karşı çıkan oğluna tokat attığında bunu kolayca fiziksel istismar sınıfına koyabiliyoruz. Peki ya yetişkinlere özgü o iğneleyici sözlerini, oğlunu küçük görmek, aşağılamak için kullanan bir babanın davranışını nasıl değerlendirmek gerekiyor?

Bir ilişki, aldığı duygusal yaralara rağmen devam edebilir. Herkes zaman zaman kaba olabiliyor. Ancak kabalıkla duygusal istismar arasındaki sınır nerede başlıyor? kabalık ne zaman acı verici bir hal alıyor? Duygusal istismarın neden olduğu zararı, bir ilişkinin kendi içindeki bağlayıcı unsurlarla birleştirmeden önce, duygusal istismarın ne olduğunu tanımlamamız gerekiyor.

Kaynak:
Psychology Today

İlginizi çekebilecek diğer yazılar:

Bastırılmış duygular bedenimizde nasıl etkiler yaratıyor?

Özgüven kazanmak için vazgeçmeniz gereken 6 alışkanlık

Kadının cinsel istismarı: Birleşmiş Milletler’in araştırmasının çarpıcı sonuçları