Annene kızdığın için eve koca bir pizza sipariş ettiğin, iş arkadaşına öfkelendiğin için kendini elinde cips paketiyle bulduğun veya sadece mutlu olduğun için çikolata kavanozunu kaşıkladığın oldu mu? Haydi itiraf et, birçok kişi gibi sen de besinlerle duygularını besliyorsun değil mi?
Peki birçok kişinin ortak sorunu olan bu duygusal yeme nedir?
Önce neden yemek yediğimizi düşünelim. Aç hissetmek, öğün zamanının gelmesi, yemeklerin cazip görünmesi veya bazen sadece sosyal gereklilik bile yemek yememize neden olabilir. Fakat duygusal yeme bütün bunların dışındadır. Duygusal yeme sadece ve sadece duygulara cevaben ortaya çıktığı varsayılan yeme davranışıdır. Duygusal yemenin genellikle akşam saatlerinde, kişinin kendini güvenli hissettiği bir yerde, yüksek oranda evinde ve yalnızken yapıldığı biliniyor. Üstelik duygusal yeme davranışı göstermen için fazla kilolu veya obez olman da gerekmiyor. Duygusal yeme davranışı normal kilolu bireylerlerde de görülebiliyor.
Comfort food
Duygusal yeme davranışı sırasında tükettiğimiz besinlere genellikle comfort diyoruz. “Comfort Food” tüketimi teselli veren ya da iyi hissetmeye yardımcı olan besinler. Yani bir çeşit psikolojik, özellikle duygusal rahatlık sunan yiyecekler olarak düşünebilirsin. Genellikle yüksek kalorili, yüksek şeker ve yüksek yağ içeriğine sahiplerdir. Yapılan çalışmalar comfort food olarak daha çok geçmişi hatırlatan besinlerin seçildiğini gösteriyor.
Yani çocukken mutlu hissettiğinde bir çikolata yemişsen veya hatırladığın huzurlu günlerinde anneannen patates püresi yaptıysa, comfort food’un çikolata veya patates püresi olabiliyor. Comfort food yaşa ve cinsiyete göre de değişiyor. Örneğin erkekler duygusal yeme durumunda daha çok biftek gibi protein içeren besinleri tercih ederken, kadınlar karbonhidrata yöneliyor.
Bana ne hissettiğini söyle, sana ne yediğini söyleyeyim
Duygusal yeme durumunda hissedilen duygular, besin seçimlerini etkiliyor. Bu durum çok daha bireysel olsa da yapılan çalışmalar genel bir tablo ortaya koyabiliyor.
- Mutlu insanlar, pizza ya da biftek gibi besinleri tercih ediyor, burada cinsiyet ayrımı da önemli elbette.
- Mutsuz insanlar ise filmlerde görmeye alışık olduğumuz sahneyi doğruluyor; çalışmalar mutsuz insanların daha çok dondurma ve kurabiye seçtiğini gösteriyor.
- Sıkıntılı veya sıkılmış insanlar daha çok cips gibi tuzlu besinlere yöneliyor.
- Yalnızlık hissi ise sıcak besinleri tüketmene neden oluyor. Yalnızlık hisseden bireylerin fiziksel sıcaklık ve içsel sıcaklık arasındaki bağdan dolayı sıcak çay, sıcak çorba gibi besinleri tüketmeye daha yatkın olabileceği söyleniyor…
- Öfke ve hayal kırıklığı yaşıyorsan crunchy tarzında pütürlü, kıtırlı bir besin seçme ihtimalin artıyor.
- Peki ya stres? Evet stres, şekeri seviyor ve stresli insanlar daha çok tatlı tüketimine meyilli oluyor.
- Heyecanlı kişilerin baharatlı, sevinçli kişilerin de tatlı besinleri tercih ettiği biliniyor.
- Memnuniyet hissi ise yine tatlı tüketimini tetikliyor. Yeni bebeği olan bir ailenin veya yeni işe giren bir kişinin tatlı dağıtması da demek ki tesadüf değil.
İlginizi çekebilir: Stres şekeri sever: Duygusal yeme sorunu karşısında ne yapabilirsiniz?