Duyguların tetiklediği psikolojik bayılma hakkında bilinmesi gerekenler

İnsan beyni ve vücudu bir arada çalışır. Ortak tepkiler verir. Sınav için heyecanlandığımızda olay beynimizdedir ama beynimizde kalmaz. Kalbimiz çarpar. Nefesimiz hızlanır. Ellerimiz terler beynimiz tepkiler verir. Bu nedenle beyin ve vücudun ortak tepkileri olaylar karşısındaki tepkilerimizi belirler. Psikolojik bayılma da bu şekilde ortaya çıkan bir bayılmadır. Aynı epilepsi bayılması gibidir ama nedeni psikolojiktir.

Psikolojik bayılmalar çok sık rastladığımız bayılmalar değildir. Çok büyük bir travma geçirdiğimizde, aşırı üzüldüğümüz ya da korktuğumuz durumlarda bu bayılma yaşanır. En çok ortaya çıktığı yaşlar gençlik ve orta yaşlardır. Genç kızlarda daha fazladır. Nedeni duygusal tepkilerinin daha yüksek olmasıdır.

Çok büyük bir travma geçirdiğimizde, aşırı üzüldüğümüz ya da korktuğumuz durumlarda bu bayılma yaşanır.

Psikolojik bir kriz olarak da nitelendirilebilecek olan bu durumda kişi aşırı etkilendiği bir durum ile karşılaştığında örneğin annesi ile kavga eden bir genç kız şiddet gördüğünde bu durum yaşanabilir. Birdenbire düşüp bayılır. Baygınlığı yarım saat ya da daha uzun sürebilir. Açılması çok zordur. Bütün uğraşlara rağmen kendine gelmesi zor olabilir. Bir kere bayıldıktan sonra yeni bir şey olmasa da baygınlıklar kendiliğinden ortaya çıkabilir. Sık sık olmaya başlayabilir.

Psikolojik baygınlıkları epilepsi de olan baygınlıklardan ayıran farklılıklar önemlidir. Psikolojik baygınlıkta kişi düşüp bayılırken yaralanmaz. Olduğu yere hafifçe yığılır. Epilepsi bayılmasında ise bir anda düşer, burnu, dişleri kırılabilir. Alnında dikiş atmak gereken yaralanmalar olabilir. Konversiyon bozukluğu da denilen psikolojik olan bayılma sadece insanların içinde olduğu halde epileptik olan yalnız başınayken de örneğin tuvalette ya da banyoda ya da yolda yalnız başına yürürken de olabilir. Psikolojik olan bayılmada altına idrar kaçırma yoktur. Evrede olan bitenleri duyar ama hareket edemez, cevap veremez açılması çoğu zaman ağlayarak olabilir. Epileptik olanda altına idrar kaçırabilir, etrafta olan bitenin farkında değildir. Bir dakikadan az süren nöbetten sonra uyku ihtiyacı duyarak uyanabilir. Kendinde değildir ve şaşkındır. Neler olup bildiğini hatırlamaz.

Tedavide en büyük yanlış bilerek yaptığını düşünerek üzerine gitmek, numara yapmakla suçlamak ve kendi başına düzeleceğini düşünerek tedavi için başvurmamaktır.
Psikolojik bayılma nasıl tedavi edilir?

Psikolojik bayılmanın tedavisi psikolojik ve gerekirse ilaç tedavisiyken gerçek epilepsinin tedavisi nörolojik ilaçlarladır. Psikolojik sorunlar halledilmeden, süreç içinde kişinin zorlukları çözülmeden, ortaya çıkaran etkenler düzelmeden bayılmalar geçmez hatta giderek artabilir. Mutlaka yakından takip edilmesi gerekirse ilaç tedavileri ve terapilerle tedavi edilmelidir. Kimi zaman problemin büyüklüğüne bağlı olarak bayılmalar azalmadan devam edebilir. Telaşa kapılmadan terapist ya da psikiyatrist ile iş birliği içinde olmak gerekir. Tedavide en büyük yanlış bilerek yaptığını düşünerek üzerine gitmek, numara yapmakla suçlamak ve kendi başına düzeleceğini düşünerek tedavi için başvurmamaktır. Kendi başına düzelmeye bırakılır yardım alınmazsa kronikleşir ve sıklığı azalsa bile ara ara bayılmaya devam eder. Sonuçta tedaviye cevap veren bir hastalıktır ama bayılmanın bir sonuç olduğu altta yatan nedenin buna sebep olduğu unutulmamalı ve tedavi ihmal edilmemelidir.

 

 

Psikiyatrist/Psikoterapist Sabri Yurdakul Psikiyatrist/Psikoterapist
Ankara Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun oldu, 1992 yılında ise Ankara Numune Hastanesi'nden "Psikiyatri Uzmanlığı" diplomasını aldı. Uzmanlık eğitimi sırasında Hacettepe Üniversitesi Psikolojik Danışma ... Devam