Sağlıklı yaş alma, günümüzde pek çok insanın gündeminde olan ve üzerine yapılan bilimsel çalışmaların son yıllarda artış gösterdiği önemli konulardan biri. Uzun bir yaşam sürmenin yanı sıra yaş ilerledikçe fiziksel, zihinsel, duygusal açıdan da aktif ve sağlıklı olmayı içeren bu süreç, çeşitli anti-aging yani yaşlanma karşıtı uygulamalarla da destekleniyor. Her ne kadar anti-aging dendiğinde çoğu insanın aklına yalnızca cilt bakımı kimi haricen uygulamalar gelse de aslında yaşlanmayı yavaşlatmak ve sağlıklı bir şekilde yaş almak içeriden başlıyor.
Beslenmeden egzersize, stres yönetiminden doğru yaşam alışkanlıklarına kadar pek çok pratik, bütünsel bir yaklaşımla sağlıklı yaş alma sürecini desteklemek için öneriliyor. Bu konuda pek çok ünlü isim çalışmalarıyla rehberlik etmeye ve ilham olmaya devam etse de yaş alma, metabolizma ve bütüncül sağlık konularında uzmanlaşmış bir biyokimyacı olan Dr. Rhonda Patrick’in önerileri bu konuda oldukça kritik.
FoundMyFitness platformu’nun kurucusu olan Dr. Rhonda Patrick, yaşlanma, metabolizma ve genel sağlık konularında uzmanlaşmış bir biyokimyacı ve bilim insanı. Mitokondri metabolizması üzerine yaptığı doktora araştırmaları ve yaşlanma üzerine çalışmaları ile tanınan, yaşam süresi ve yaşlanmaya dair hücresel mekanizmalar üzerine önemli katkılarda bulunan ünlü doktor, beslenme, vitamin/mineral takviyeleri, inflamasyon ve stres gibi konularda faydalı pek çok öneri sunuyor.
Stres, metabolizma ve yaşlanma arasındaki ilişkiyi anlatan, yaşlanmanın getirdiği zorluklarla başa çıkma yeteneğimizi geliştirmek için ‘iyi stres’i nasıl kullanabileceğini aktaran ve beslenmeden inflamasyona yaş alma sürecine etki eden faktörlere dikkat çeken Dr. Rhonda Patrick, konuk olduğu bir podcast bölümünde ilham verici önerilerini paylaşıyor. Hazırsanız, işte Dr. Patrick’ten sağlıkla yaş almanıza ve bütüncül sağlığınızı korumanıza yardımcı olacak öneriler:
İnflamasyonu kontrol altında tutun
İnflamasyon, yaşlanma sürecini hızlandıran, ancak çoğu zaman etkisi göz ardı edilen en kritik faktörlerden biri. Oysa ki inflamasyonu azaltmak, yaşlanmayı yavaşlatmak için oldukça önemli. Dr. Patrick, inflamasyonu azaltarak yaş alma sürecini yavaşlatmanın ve bütüncül sağlığı korumanın mümkün olduğunu söylüyor.
Bunun için yogayı, düzenli egzersizi ve inflamasyonun etkilerini azaltmak için saunayı öneriyor ve şöyle söylüyor: “Saunaya girebilirsek veya koşuya çıkabilirsek ya da biraz yoga yapabilirsek iltihap önleyici genleri aktive edebiliriz.”
İlginizi çekebilir: Anti-inflamatuar beslenme ve 7 günlük örnek beslenme planı
Mikrobesinlerin önemini unutmayın
Sağlıklı beslenme deyince elbette ki çoğumuzun aklına mineral ve vitamin zengini, taze meyve-sebzelerden oluşan, protein ve sağlıklı yağ zengini bir beslenme türü geliyor. Bunun yanı sıra Dr. Patrick, mikrobesinlerin yani bazı vitamin ve minerallerin yaşlanma sürecini yavaşlatmada ve iyileştirmede daha kritik rol oynadığına dikkat çekiyor. Bunların başında da D vitamini, Omega 3 yağ asitleri ve magnezyum geliyor.
D vitaminin önemini özelliikle vurgulayan ünlü doktor, d vitamini seviyesinin optimum düzeyde tutulmasının kansere ve nörodejeneratif hastalıklara karşı koruyucu etki sağlığını belirtiyor. Ve D vitaminin en önemli kaynağı güneş ışınları olsa da insanların artık dışarıda yeterince vakit geçiremediği için yeterli miktarda D vitamini alamadığının da altını çiziyor. Diğer yandan, omega 3’ün özellikle inflamasyonu azaltma ve önleme etkisi sayesinde, stresi kontrol etme ve ruh halini düzenleme, depresif semptomları önleme rolü olduğunu da söylüyor. Magnezyum da benzer bir şekilde beyin sağlığını destekleyerek hem ruh halini dengeliyor hem stres yönetimini iyileştiriyor, bu da yaşlanma sürecinde stresin olumsuz etkisini azaltmaya yardımcı oluyor.
İlginizi çekebilir: Sağlıklı bir metabolizma için sağlıklı beslenmenin ve mikro besinlerin önemi
‘Hormesis’in farkına varın
Dr. Patrick, ‘hormesis’in en sevdiği kavramlardan biri olduğunu söylüyor. Bu kavram, küçük dozlardaki stresin vücuda faydalı etkiler sağladığı süreci tanımlıyor. Örneğin, soğuğa maruz kalmak ya da açlık gibi düşük dozda stres yaratan durumların vücudun savunma mekanizmalarını harekete geçirdiğini belirten Dr. Patrick bu sayede inflamasyonun azaldığını ve yaşlanma karşıtı genlerin aktive edildiğini belirtiyor. Ama bu stres dozunun kesinlikle düşük seviyelerde olması gerektiğini vurguluyor. Aksi halde yüksek stres, vücuttaki neredeyse tüm mekanizmaların çalışmasını olumsuz yönde etkileyerek hem bütüncül sağlığı bozuyor hem de yaşlanma sürecini hızlandırıyor.
Tüm bu önerilerin yanı sıra sağlıklı yaşlanmanın bir tesadüf olmadığına dikkat çeken Dr. Rhonda Patrick, iyi yaşam alışkanlıklarıyla herkesin bütüncül sağlığını koruyarak, keyifle ve sağlıkla yaş alma sürecini destekleyebileceğini belirtiyor. Sağlıklı beslenerek, gerekli vitamin ve mineralleri alarak, stres yönetimine özen göstererek ve düzenli egzersiz yaparak siz de yaş almanın olumsuz etkilerinden bedeninizi ve zihninizi koruyabilir, her yeni yaşınıza çok daha genç hissederek girebilirsiniz.
Kaynak: buckinstitute.org
İlginizi çekebilir: Yaşam süresini uzatmak ve yaşlanmadan yaş almak mümkün mü?